فصل سوم: مستحبات سعی «1»
895601- مستحب است بعد از فراغ از نماز طواف و پیش از سعی، نزد چاه زمزم رفته، از آب آن بیاشامد و سر و پشت و شکم خود بریزد و بگوید:
«أللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً وَرِزْقاً واسِعاً وَشِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَسُقْمٍ».
پس از آن، نزد حجرالاسود بیاید، و مستحب است از دری که محاذی حجرالاسود است سویصفا متوجه شود و با آرامی دل و بدن، بالایصفا رفته و خانه کع نظر کند و رکنی که حجرالاسود در آن است رو نماید و حمد و ثنای الهی را بجا آورد و نعمتهای الهی را خاطر بیاورد، آنگاه این اذکار را بگوید:
«اللَّهُ أکْبَرُ» هفت مرتبه.
«ألحَمدُ للَّهِ» هفت مرتبه.
«لا إلهَ إلّااللَّهُ» هفت مرتبه.
«لا إلهَ إلَّااللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ، لَهُ المُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَیُمِیْتُ وَهُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ» سه مرتبه.
پسصلوات بر محمد و آل محمد بفرستد، پس بگوید:
«اللَّهُ أکْبَرُ عَلی ما هَدانا وَالْحَمْدُ للَّهِ عَلی ما أبْلانا وَالْحَمْدُ للَّهِ الْحَیِّ الْقَیُّومِ وَالْحَمْدُ للَّهِ الْحَیِّ الدَّائِمِ» سه مرتبه.
پس بگوید:
1- آیة اللَّه مکارم: این مستحبات را قصد رجا بجا آورد و باید توجه داشت که بعضی از مستحبات مربوط زمانهای گذشته است و در عصر ما موضوع ندارد و یا عملًا ممکن نیست، آنچه را می‌توان، انجام دهد. و خداوند نیّت او پاداش می‌دهد.
«أشْهَدُ أنْ لا إلهَ إلّااللَّهُ وَأشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ لا نَعْبُدُ إلّاإیّاهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ». سه مرتبه.
پس بگوید:
«أللَّهُمَّ إنِّی أسْأَ لُکَ الْعَفْوَ وَالْعافِیَةَ وَالْیَقینَ فی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ» سه مرتبه.
پس بگوید (1)
«أللَّهُمَّ آتِنا فی الدُّنْیا حَسَنَةً وَفی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النَّارِ» سه مرتبه.
پس بگوید:
«اللَّهُ أکْبَرُ»صد مرتبه.
«لا إلهَ إلّااللَّه»صد مرتبه.
«أ لْحَمْدُ للَّهِ»صد مرتبه.
«سُبحانَ اللَّهِ»صد مرتبه.
پس بگوید:
«لا إلهَ إلّااللَّهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ، أ نْجَزَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَغَلَبَ الأحْزابَ وَحْدَهُ، فَلَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَحْدَهُ، أللَّهُمَّ بارِکْ لِی فی الْمَوْتِ وَفِیما بَعْدَ الْمَوْتِ، أللَّهُمَّ إنَّی أعُوذُ بِکَ مِنْ ظُلْمَةِ الْقَبْرِ وَوَحْشَتِهِ أللَّهُمَّ أظِلَّنی فی ظِلَّ عَرْشِکَ یَوْمَ لا ظِلَّ إلّاظِلُّکَ».
و بسیار تکرار کند سپردن دین و نفس و اهل و مال خود را خداوند عالم.
پس بگوید:
«أسْتَوْدِعُ اللَّهَ الرَّحْمنَ الرَّحِیمَ الَّذی لا تَضِیعُ وَدائِعُهُ دِینی وَنَفْسی وَأهْلی، أللَّهُمَّ اسْتَعْمِلْنی عَلی کتابِکَ وَسُنَّةِ نَبِیِّکَ وَتَوَفَّنی عَلی مِلَّتِهِ وَأعِذْنی مِنَ الْفِتْنَةِ».
پس بگوید:
«اللَّهُ أکْبَرُ» سه مرتبه.
پس دعای سابق را دو مرت تکرار کند، پس یک‌بار تکبیر بگوید و باز دعا را اعاده نماید و اگر تمام این عمل را نتواند انجام دهد، هر قدر که می‌تواند بخواند.
و مستحب است که رو کع نماید و این دعا را بخواند:
1- - آیة اللَّه خویی: این دعا و همچنین بعضی از دعاهای آخر این قسمت در مناسک ایشان مذکور نیست.
«أللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی کُلَّ ذَنْبٍ أذْنَبْتُهُ قَطُّ فَانْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَیَّ بِالْمَغْفِرَةِ فَانَّکَ أنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ، أللَّهُمَّ افْعَلْ بی ما أ نْتَ أهْلُهُ فَانَّکَ انْ تَفْعَلْ بِی ما أنْتَ أهْلُهُ تَرْحَمْنی وَإنْ تُعَذِّبنی فَأَنْتَ غَنیٌّ عَنْ عَذابی وَأ نَا مُحْتاجٌ إلی رَحْمَتِکَ. فَیا مَنْ أ نَا مُحْتاجٌ إلی رَحْمَتِهِ ارْحَمْنی، أللَّهُمَّ لا تَفْعَلْ بی ما أ نَا أهْلُهُ، فَانَّکَ إنْ تَفْعَلْ بی ما أنا أهْلُهُ تُعَذِّبْنی وَلَمْ تَظْلِمْنی أصْبَحْتُ أتَّقی عَدْلَکَ وَلا أخافُ جَوْرَکَ فَیا مَنْ هُوَ عَدْلٌ لا یَجُورُ ارْحَمْنی».
پس بگوید:
«یا مَنْ لا یَخیبُ سائِلُهُ وَلا یَنْفَدُ نائِلُهُصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأجرْنی مِنَ النَّارِ بِرَحْمَتِکَ».
و در حدیث شریف وارد شده است: هرکس که بخواهد مال او زیاد شود، ایستادن برصفا را طول دهد و هنگامی که ازصفا پایین می‌آید بر پله چهارم بایستد و متوجه خانه کع شود و بگوید:
«أَللَّهُمَّ إنَّی أعُوذُ بِکَ مِنْ عَذابِ الْقَبْرِ وَفِتْنَتِهِ وَغُرْبَتِهِ وَوَحْشَتِهِ وَظُلْمَتِهِ وَضِیقِهِ وَضَنْکِهِ، أللَّهُمَّ أظِلَّنی فی ظِلِّ عَرْشِکَ یَوْمَ لا ظِلَّ إلّاظِلُّکَ».
پس از پله چهارم پایین رود و احرام را از روی کمر خود بردارد و بگوید:
«یا رَبَّ الْعَفْوِ یا مَنْ أمَرَ بِالْعَفْوِ یا مَنْ هُوَ أوْلی بِالْعَفْوِ، یا مَنْ یُثِیبُ عَلیَ الْعَفْوِ، الْعَفْوَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ، یا جَوادُ یا کَریمُ یا قَریبُ یا بَعیدُ، ارْدُدْ عَلَیَّ نِعْمَتَکَ وَاسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ وَمَرْضاتِکَ».
و مستحب است پیاده سعی نماید؛ و ازصفا تا مناره میانه، راه رود؛ و از آنجا تا جایی که محل بازار عطاران است، مانند شتر تند رود؛ و اگر سوار باشد این حدّ را فی الجمله تند نماید و از آنجا تا مروه نیز میانه رود و در وقت برگشتن نیز همان ترتیب مراجعت نماید و از برای زنها هروله نیست و مستحب است در هنگامی که می‌رسد مناره میانه بگوید:
«بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ، وَاللَّهُ أکْبَرُ، وَصَلَّیَ اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَأهْلِ بَیْتِهِ، أَللَّهُمَّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ إنَّکَ أنْتَ الأعَزُّ الأجَلُّ الأکْرَمُ، وَاهْدِنی لِلَّتی هِیَ أقْوَمُ، اللَّهُمَّ إنَّ عَمَلی ضَعیفٌ، فَضاعِفْهُ لی وَتَقَبَّلْهُ مِنّی، أللَّهُمَّ لَکَ سَعْیی، وَبِکَ حَوْلی وَقُوَّتی تَقَبَّلْ مِنّی عَمَلی یا مَنْ یَقْبَلُ عَمَلَ الْمُتَّقینَ».
و همین که از محل بازار عطاران گذشت بگوید:
«یا ذَا الْمَنِّ وَالْفَضْلِ وَالْکَرَمِ وَالنَّعْماءِ وَالْجُودِ، اغْفِرْ لی ذنُوبی، انَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ الّا أ نْتَ».
و هنگامی که مروه رسید برود بالای آن و بجا آورد آنچه را که درصفا بجا آورد و بخواند دعاهای آنجا را ترتیبی که ذکر شد.
و پس از آن بگوید:
«أللَّهُمَّ یا مَنْ أمَرَ بِالْعَفْوِ یا مَنْ یُحِبُّ الْعَفْوَ یا مَنْ یُعْطی عَلَی الْعَفْوِ، یا مَنْ یَعْفُو عَلَی الْعَفْوِ یا رَبَّ الْعَفْوِ، الْعَفْوَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ».
و مستحب است در گریه کردن کوشش کند و خود را گریه وادارد و در حال سعی دعا بسیار کند و بخواند این دعا را:
«أللَّهُمَّ إنِّی أسْأَ لُکَ حُسْنَ الظَّنِّ بِکَ عَلی کُلِّ حالٍ وَصِدْقِ النِّیَّةِ فی التَّوَکُّلِ عَلَیْکَ».
