فصل سی و هفتم: احکام هبه
سؤال 841- اگر مالکی تعهّد نماید که ساختمانی را در ملک خود و با هزینۀ شخصی احداث، و آن را مجّاناً به شخصی واگذار نماید، و آن شخص تعهّد نماید که مصالح ساختمان را با استفاده از مجاری قانونی در اختیار صاحب ملک قرار دهد، امّا بهای مصالح را صاحب ملک بپردازد. آیا به نظر حضرت عالی چنین تعهّدی لازم الوفا است؟ اصولًا چنین تعهّدی از نظر شرعی در قالب کدام یک از عقود اسلامی قرار می‌گیرد؟
جواب: این تعهّد، نوعی هبۀ معوّضه، و لازم الإجراست.
سؤال 842- طلایی برای زینت زن خریداری و در اختیار وی قرار داده شده، ولی به او هبه نشده است. آیا در صورت فسخ نکاح طلا به ملک مالک اوّل یعنی زوج باقی است، و می‌تواند آن را مطالبه نماید؟
جواب: اگر به قصد عاریه به او داده، می‌تواند بازپس گیرد. و اگر به نیّت هبه باشد، و آن طلا را تعویض نکرده باشد، نیز حقّ بازپس گرفتن دارد. ولی با توجّه به این که معمولًا به قصد هبه می‌دهند، اگر طلا را تعویض کرده باشد، حق بازپس گرفتن ندارد. همچنین اگر زن و شوهر از اقوام همدیگر باشند.
سؤال 843- اگر در هبۀ مشروط، موهوب له به شرط عمل نکند، و مال موهوبه را به دیگری منتقل نماید، آیا واهب حقّ رجوع دارد؟
جواب: آری واهب حقّ رجوع دارد، ولی بعد از رجوع باید مثل آن (در صورتی که مثلی باشد) و قیمت آن را (در صورتی که قیمی باشد) برگرداند.
