فصل سوّم: احکام نجاسات
سؤال 35- تغذیه کردن حیوان به نجاست (غیر از مدفوع) مانند استفاده از خون برای تغذیه طیور چه صورتی دارد؟
جواب: تغذیه حیوان به غیر مدفوع از سایر نجاسات باعث حرمت گوشت و شیر آن نمیشود، ولی پرهیز کردن از آن بهتر است.
سؤال 36- با توجّه به اینکه امروزه بسیاری از لوازم آرایش مورد مصرف بانوان مسلمان از جفت جنین تهیه میگردد استفاده و مصرف آن چه حکمی دارد در ضمن بفرمایید جفت نجس است یا متنجّس؟
جواب: دلیلی بر نجاست جفت نیست (همانطور که در تعلیقه عروه نیز نوشتهایم) بنابراین اگر آلوده به خون نباشد یا شک داشته باشیم پاک است.
سؤال 37- آیا دست نجس همراه آب کشیدن گوشت و دنبه پاک میشود؟
جواب: پاک میشود مگر اینکه جرم چربی روی آن را گرفته باشد ولی چربی مختصر اشکال ندارد.
سؤال 38- اگر گوسفندی از شیر سگ بخورد آیا گوشت آن نجس و حرام است؟
جواب: در مورد شیر سگ دلیلی بر حرام بودن نداریم هرچند گوسفند از آن زیاد بخورد آن چنان که استخوانش محکم گردد، ولی در مورد خوردن شیر خوک هرگاه به این مقدار بنوشد هم گوشت خودش حرام است و هم نسلهای بعد از آن، اما اگر کمتر از آن باشد گوشتش مکروه است و بهتر آن است که هفت روز آن را ببندند و غذای پاک بدهند.
استفتاءات جدید (مکارم)، ج1، ص: 30
سؤال 39- حکم ژلاتین که از استخوان خوک و یا گاو گرفته میشود چیست؟ لازم به ذکر است بیشتر موادی که ویتامین دارد و نیز بیشتر داروها در آمریکا و حتی بعضی از شیرینیجات از این ماده درست میشود.
جواب: استفاده از آن در موارد ضرورت مانعی ندارد.
سؤال 40- در احکام داریم که اگر سگ به ظرفی زبان بزند باید آن را خاک مال کرد، حال با وجود موادّی مانند الکل، مایعات ظرفشویی و غیره آیا خاکمال کردن لازم است؟
جواب: آری لازم است.
سؤال 41- آیا اهل کتاب نجس هستند؟
جواب: احتیاط اجتناب است مگر برای کسانی که در سفرهای خارج یا در محیط خود به آنها نیاز پیدا میکنند.
سؤال 42- نظر شما در مورد طهارت اهل کتاب چیست؟ در حال اضطرار چطور؟
جواب: اجتناب از اهل کتاب در موارد ضرورت واجب نیست و بعد از آن تطهیر لازم نمیباشد.
سؤال 43- آیا مجوس از اهل کتاب هستند؟
جواب: مجوسیان محکوم به احکام اهل کتاب هستند.
سؤال 44- وحدت وجود یعنی چه و معتقد به آن چه حکمی دارد؟
جواب: وحدت وجود معانی متعددی دارد، آنچه به طور قطع باطل و به عقیده همه فقها موجب خروج از اسلام است این است که کسی معتقد باشد خداوند عین موجودات این جهان است و خالق و مخلوق و عابد و معبودی وجود ندارد همانطور که بهشت و دوزخ نیز عین وجود اوست و لازمه آن انکار بسیاری از مسلّمات دین است، هرگاه کسی ملتزم به لوازم آن بشود خارج از اسلام است و غالب فقهای معاصر- اعمّ از احیا و اموات (رضوان اللّه تعالی علیهم) این موضوع را پذیرفته و در حواشی عروه به آن اشاره کردهاند.
استفتاءات جدید (مکارم)، ج1، ص: 31
سؤال 45- لطفاً توضیح روشنی در مورد وحدت وجود بیان فرمایید؟
جواب: توضیح اینکه وحدت وجود گاه به معنای وحدت مفهوم وجود است که اشکالی ندارد و گاه به معنای وحدت حقیقت است مانند حقیقت نور آفتاب و نور چراغ که هر دو یک حقیقت است ولی مصداق متعدد است آن هم اشکالی ندارد و گاه به معنای وحدت مصداق وجود است به این معنا که در عالم هستی وجودی جز خدا نیست و همه چیز عین ذات اوست این سخن مستلزم کفر است و هیچ یک از فقها آن را قبول نکردهاند.
سؤال 46- بسیاری از بزرگان به وحدت وجود معتقد هستند، آیا طبق این مسأله احتیاطاً باید از این بزرگواران نیز اجتناب شود؟
جواب: هیچیک از این بزرگواران (رضوان اللّه تعالی علیهم) قائل به وحدت وجود به معنای سوّم که در سؤال بالا آمد نبودهاند و هرکس چنین نسبتی به آن بزرگواران بدهد جسارت کرده است.
سؤال 47- خواهشمند است سندی دالّ بر اینکه این نظر و عقیده پوچ و باطل است بیان نمایید؟
جواب: به عروۀ الوثقی و حواشی و شروح آن مراجعه نمایید.
سؤال 48- بنا به نقل بعضی از دانشجویان رشته شیمی، مواد تشکیل دهنده الکل صنعتی و طبّی یکی است و فقط به لحاظ غیر قابل شرب شدن به الکل صنعتی مادّهای رنگی اضافه میگردد، با این فرض حکم این دو نوع الکل را بیان فرمایید؟
جواب: الکل طبّی صنعتی پاک است زیرا با قطع نظر از ماده رنگی، قابل شرب نیست نوعی سمّ محسوب میشود بنابراین ادلّه مسکر مایع، شامل آن نمیشود. سؤال 49- آیا هر مادّهای که در آن الکل باشد حرام است؟
جواب: اگر عرفاً مسکر و مستکننده نباشد اشکالی ندارد.
استفتاءات جدید (مکارم)، ج1، ص: 32
سؤال 50- حکم الکل را از نظر طهارت و نجاست بیان فرمایید؟
جواب: الکل صنعتی طبّی پاک است ولی مشروبات الکلی مستکننده اشکال دارد.
سؤال 51- مصرف غذاها یا مایعاتی که به طور طبیعی مقدار بسیار کمی از آن را الکل تشکیل میدهد مانند سرکه و یا آبجو بدون الکل چه حکمی دارد؟
جواب: هرگاه صدق مشروبات الکلی بر آن نکند اشکالی ندارد.
سؤال 52- آیا در مسأله نجاست یقین لازم است یا ظنّ و گمان کافی است؟
جواب: در مسأله نجاست یقین قطعی و صد در صد لازم است و مادامیکه چنین یقینی حاصل نشود تکلیفی ندارید و اگر یقین صد در صد حاصل شد اجتناب لازم است مگر در موارد اضطرار.
سؤال 53- گوشتهایی که از کشورهای غیر مسلمان وارد میشود چه حکمی دارد؟
جواب: چنانچه از بازار مسلمین و از دست مسلمانان خریداری شود و احتمال بدهید که خریدار تحقیق کرده، پاک و حلال است.
سؤال 54- آیا تماس دست مرطوب با پول اسکناس یا سکّه که در بین مردم ردّ و بدل میشود موجب نجاست دست میشود؟
جواب: تا یقین به نجاست پیدا نشود محکوم به پاکی است.
سؤال 55- اگر موش زنده وارد غذا شود زنده بیرون بیاید آیا آن غذا پاک است؟ جواب: پاک است ولی آلوده است و بهتر پرهیز از آن است.
سؤال 56- نمیدانیم کجای فرش 12 متری نجس است، آیا این شبهه محصوره است یا غیر محصوره؟ آیا میتوان روی آن نماز خواند؟
جواب: شبهه محصوره، است ولی نماز خواندن روی آن مانعی ندارد.
استفتاءات جدید (مکارم)، ج1، ص: 33