فصل سی و چهارم: احکام خوردنیها و آشامیدنیها
سؤال 796- میزان و معیار شناخت حیوان حلال گوشت چیست؟
جواب: در آیات و روایات به نام آنها اشاره شده، و ضابطۀ خاصّی ندارد؛ ولی معمولًا حیوانات گوشتخوار مأکول اللّحم نیستند، و غالب حیوانات گیاهخوار مأکول اللّحم هستند.
سؤال 797- آیا حکم حیوانی که به غیر روش شرعی ذبح شده (غیر مذکّی،) و حیوانی که به طور طبیعی مرده (میته) یکی است؟
جواب: تفاوت دارد. حیوان غیر مذکّٰی پاک است، هر چند خوردن گوشت آن حرام میباشد. ولی میته هم حرام است، و هم نجس.
سؤال 798- گوشت برخی از حیوانات حرام گوشت در معالجۀ بعضی از امراض مؤثّر است؛ هر چند سند معتبر علمی و فقهی در این رابطه وجود ندارد. شکار و استفاده از گوشت یا خون این گونه حیوانات چه حکمی دارد؟
جواب: در صورتی که طبق تشخیص طبیب متدیّن تنها راه علاج نباشد، جایز نیست.
سؤال 799- خوردن اشیای زیر چه حکمی دارد:
1- کبد گوسفند، بُز، گاو
2- دنبلان بُز، گوسفند، گاو
3- گوشت صورت حیوانات حلال گوشت
4- تخم مرغی که لکّۀ قرمزی بر زردۀ آن باشد.
جواب: دنبلان هیچ حیوانی حلال نیست. و اگر لکّۀ قرمز تخم مرغ به یقین خون بوده باشد، خوردن آن تخم مرغ اشکال دارد، مگر این که خون بیرون زرده باشد، و زرده را طوری بشویند که پاره نشود. و خوردن بقیّه مانعی ندارد.
سؤال 800- خوردن بعضی از مواد، میوهها و غذاها برای برخی از بیماران ضرر دارد، مصرف چنین موادّی برای آنها چه حکمی دارد؟
جواب: در صورتی که ضرر مهمّی داشته باشد، خوردن آن حرام است.
سؤال 801- استفاده از سوسیس، کنسروها و موادّ غذایی، که از کشورهای خارجی وارد میشود، چه صورت دارد؟
جواب: مواد گوشتی که از کشورهای خارجی غیر مسلمان آورده میشود حرام است.
سؤال 802- خرید، فروش و استفاده از گوشت خرچنگ چه صورت دارد؟
جواب: جایز نیست؛ ولی فروختن آن به غیر مسلمین اشکالی ندارد.
سؤال 803- در کتاب استفتائات جدید، جلد اوّل، سؤال 993، گوشت خرگوش را مطلقاً حرام دانستهاید. علّت علمی آن چیست؟
جواب: در بعضی از روایات آمده است که خرگوش شباهتی با حیوانات درّنده دارد، و این مسأله از چنگال او نمایان است، و لذا گوشت آن تحریم شده است.
سؤال 804- با توجّه به این که از نظر پزشکی ثابت شده مصرف کم و کنترلشدۀ مشروبات الکلی نه تنها ضرری برای بدن ندارد، بلکه مانند آشامیدنیهای دیگر مفید میباشد، و با در نظر گرفتن این که مشروبات الکلی نوعی از نعمتهای خداوند مانند سایر نعمتهاست، چه اشکال دارد برای استفاده از جنبههای مثبت و مفید آن، مانند بقیّۀ نعمتهای خدادادی، با شرایط و مقدار مشخّص مصرف شود؟
اگر کسی به حدّی از درجۀ خودسازی و کنترل خویشتن رسیده باشد که در اثر مصرف کم و کنترلشدۀ مشروبات الکلی به ورطۀ اعتیاد و حتّی مستی کشیده نشود، آیا مجاز به مصرف کم و کنترلشدۀ مشروبات الکلی میباشد؟
جواب: اوّلًا: هیچ کس نمیگوید مشروبات الکلی به مقدار کم ضرر ندارد، بلکه مقدار کم ضررش کمتر است. ثانیاً: هرگاه چنین اجازهای به مردم داده شود، به هیچ وجه قابل کنترل نیست، و به زودی تمام جامعه آلوده میشود. به همین جهت شرع مقدّس آن را به طور کلّی ممنوع کرده است. ثالثاً: قانون جنبۀ عمومی دارد، و نمیتوان اشخاص را به بهانههای مختلف استثنا کرد. سعی کنید ان شاء اللّٰه گرفتار وسوسههای شیطان نشوید.
سؤال 805- تولید، فروش و استفاده از شربت ترک اعتیاد چه حکمی دارد؟
جواب: اگر واقعاً برای ترک اعتیاد است اشکالی ندارد.
سؤال 806- کسی که دندان میکشد تا حدود ده ساعت اگر آب دهان خود را، که بعضاً با خون همراه است، بیرون بریزد، باعث تداوم خونریزی و ضرر به وی میشود.
لذا بیمار با گذاشتن گاز روی محلّ دندان کشیده شده، باید بزاق را، که احتمالًا با مقداری خون همراه است، فرو ببرد؛ تکلیف چیست؟
جواب: مادام که مجبور نباشد، خونابه را فرو نبرد. و اگر موجب شد و حرجی است، مانعی ندارد.