جامعیت و جهان شمولی رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم

«قُل یا اَیُّهَا النّاسُ اِنّی رَسُولُ اللهِ اِلَیکُم جَمیعاً»(2)

در سال ششم هجری یعنی درست بیست سال پس از طلوع و ظهور اسلام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم مصمم شد که رسالت خویش را از مرزهای حجاز فراتر برد و آن را برهمه مردم جهان و سران کشورها عرضه بدارد. به همین جهت توسط نامه و نمایندگان خویش، کسری، هرقل، مقوقس، حارث غسانی پادشاه حیره، حارث حمیری پادشاه یمن و نجاشی پادشاه حبشه و دیگران را دعوت به اسلام نمود. که تا حدود «62» نامه به بزرگان قبایل و دیرنشینان فرستاد و حدود «29» مورد آن در کتابها موجود است.

لحن نامه ها قاطع و محکم بود، بعضی عکس العمل شدید نشان دادند و مثل یزدجرد نامه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم را پاره کردند، بعضی بی جواب گذاشتند و بعضی هم استقبال کرده خود و قوم و ملت خویش را به دین مبین اسلام مشرف نمودند. بهرحال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم رسالت خویش را انجام داد زیرا که فرمان چنین بود:

«وَ اَوحی اِلَیَّ هذَا القُرآنُ لِاُنذِرَکُم بِهِ وَ مَن بَلَغَ»(1)

این قرآن به من وحی شده است تا به آن شما و هرکس دیگر را که قرآن به او برسد بیم دهم.

ضمن آنکه دعوت پیامبر دعوت از عامه مردم عالم بود از جامعیت و همه جانبه بودن در زمینه های مخالف اعتقادی، اقتصادی، عبادی، سیاسی و اجتماعی نیز برخوردار بود. شاید بعضی دین مقدس اسلام را در یک سلسله آداب اخلاقی و عبادات محصور کنند ولی قطعاً اشتباه می کنند چه آنکه آداب اخلاقی و عبادات فقط شاخه ای از این درخت تنومند است. آری اسلام دین حیات و زندگی است و عالیترین دستورات زندگی سعادت بخش را در بردارد.

اسلام آنچنان برنامه وسیع و غنی و پرمایه ای دارد که خط سیر سعادت بشر را از هنگام تولد تا موقع مرگ و از بدو طلوع و ظهورش تا قیام قیامت مشخص ساخته و همیشه با طراوت و تازه است. مردی از امام صادق علیه السلام سؤال کرد چرا قرآن هرچه خوانده و درس داده می شود تازه است؟ فرمود:

«لِأنَّ اللهَ تبارَکَ وَ تَعالی لَم یَجعَلهُ لِزَمانٍ دُونَ زَمانٍ وَلا لِناسٍ دُونَ ناسٍ فَهُوَ فِی کُلِّ زَمانٍ وَ عِندَ کُلِّ قَومٍ غَضٌّ إلی یَومِ القِیامَهِ»

زیرا خداوند تبارک و تعالی قرآن را برای زمان و گروه ویژه ای نفرستاده است، بدین جهت تا رستاخیز در هر زمانی نو و پیش هر گروهی تازه است.(2) و اینک چند آیه از قرآن که دلالت بر جامعیت و همه جانبه بودن آن می کند.

«مافَرَّطنا فِی الکِتابِ مِن شَیئ»(1)

در این کتاب از توضیح چیزی فروگذار نکرده ایم.

«وَلا رَطبٍ وَلا یابِسٍ إلاّ فِی کِتابٍ مُبینٍ»(2)

هیچ تر و خشکی نیست مگر آنکه در کتاب روشن است.

«وَتَمَّت کِلَمِهُ رَبِّکَ صِدقاً وَ عَدلا، لامُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ وَ هُوَالسَّمیعُ العَلیمُ»(3)

کلام پروردگار از روی راستی و عدالت کامل شد کسی را توانائی تغییر دادن آنها نیست. او شنوا و داناست.

Share