ایثار امیرالمؤمنین علیه السلام

«وَ مِنَ النّاسِ مَن یَشرِی نَفسَهُ ابتغاءَ مَرَضاتِ الله»(2)

اطراف خانه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم توسط آن چهل نفر محاصره شد. منتظر ماندند تا آن حضرت به خواب رود و ناگهان حمله ور شده و خونش را بریزند. خداوند تبارک و تعالی پیامبرش را از توطئه کفار با خبر ساخت و این آیه را بر او نازل کرد. «وَ اِذ یَمکُرُبکَ الَّذین کَفَروا لِیُثبِتُوکَ اَو یَقتُلوکَ أو یُخرِجُوکَ وَ یَمکُرُونَ وَ یَمکُرُ اللهَ وَاللهُ خَیرُ الماکِرینَ»(3)

و چون کسانی که کافر بودند، درباره تو نیرنگ می زدند که بازت دارند یا بکشندت یا بیرونت کنند آنها نیرنگ می کردند و خدا نیرنگ ایشان را بی اثر می کرد و خدا از همه نیرنگیان ماهرتر است. پس از نزول آیه شریفه، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم:

«اَمَرَ عَلِیّاً عَلیهِ السَّلامُ فَباتَ عَلی فِراشِهِ، فَلمّا أصبَحُوا وَ فتشُوا عَنِ الفِراشِ وَجَدُوا عَلِیّاً وَ قَد رَدَّ اللهُ مَکرَهُم»(4)

به امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود که در رختخواب او بخوابد و او نیز بجای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم آرمید، وقتی به خانه ریختند و علی علیه السلام را بجای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم دیدند متوجه شدند که خداوند تبارک و تعالی نیرنگشان را بی اثر کرده است. در بعضی روایات دارد که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم به علی علیه السلام فرمود: که قریش امشب قصد کشتن مرا دارند خداوند تبارک و تعالی مرا مأمور به هجرت کرده است و امر فرموده تا به غار ثور بروم و من ترا امر می کنم که در جای من بخوابی، یا علی تو چه خواهی کرد. امیرالمؤمنین علیه السلام عرض کرد ای رسول آیا با خوابیدن من در رختخواب شما جان شما به سلامت خواهد ماند؟ فرمود: بلی، امیرالمؤمنین علیه السلام خندان شد و سجده شکر بجای آورد و این اولین سجاده شکری بود که در این امت واقع شد، پس سر از سجده برداشت و عرض کرد برو بهرسو که خدا ترا مأمور گردانیده است، جانم فدای تو باد، در این لحظه رسول الله، علی علیه السلام را در آغوش گرفت و زیاد گریه کرد و او را به خدا سپرد.

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم از خانه خارج شد در حالی که چهل مرد مسلح به شمشیرهای برّان خانه را در محاصره داشتند مقداری از خاک زمین را برداشت بر روی آنها ریخت و فرمود: «شاهَتِ الوُجُوهُ» زشت باد رویتان و سپس آیه معجزه آسای سوره یس را تلاوت کرد:

«وَ جَعَلنا مِن بَینَ اَیدِیهِم سَدًّا وَ مِن خَلفِهِم سَدَّاً فَأغشَیناهُم فَهُم لا یُبصِرُونَ»(1)

و پیش رویشان سدی نهادیم و پشت سرشان نیز سدی نهاده ایم و پرده بر آنها افکنده ایم که نمی بینند. آنها پیامبران را ندیدند در حالی که از برابر چشم آنها حرکت نمود. مشرکین به خانه ریختند همین که روپوش را کنار زدند رخسار امیرالمؤمنین را دیدند و آنگاه حضرت مولا علیه السلام از جا برخاست و بانگ بر ایشان زد. مردان مسلح گفتند یا علی، محمد کجاست؟ فرمود: مگر شما او را به من سپرده بودید که سراغش را از من می گیرید. خواستید او را بیرون کنید او خود هجرت کرد. از خانه بیرون رفتند و در جستجوی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم شتافتند. در این هنگام این آیه در شأن امیرالمؤمنین نازل شد.

«وَ مِنَ النّاسِ مَن یَشری نَفسَهُ ابتِغاءَ مَرضاتِ وَاللهُ رؤُفٌ بِالعِبادِ»

در میان مردم کسی است که از جان خویش به طلب خشنودی خدا درگذرد و خدا به بندگان مهربان است.(1)

Share