همه جانبه بودن يک فکر به اين معنا است که آن فکر با خودِ حقيقت مرتبط است و نه با مفهوم آن. گاهي با رفيق خود در مورد موضوعي بحث مي کنيد، از يک طرف قبول داريد مطلبي که او مي گويد درست است ولي از طرف ديگر احساس مي کنيد نمي توانيد به طور کامل آن مطلب را قبول کنيد. اگر موضوع را درست تحليل کنيد متوجه مي شويد رفيق شما مطلب را از يک زاويه مي نگرد و مطرح مي کند و شما نياز داريد مطلب را به صورت جامع و از جنبه ي وجودي و اشراقي اش بنگريد و لذا با همه ي ابعادتان جواب خود را در رابطه با آن موضوع نمي گيريد. شما وقتي با سخنان اهل البيت(علیهم السلام) روبه رو مي شويد ملاحظه مي کنيد مطلب به شکل جامع بروز مي کند. اهل البيت(علیهم السلام) در عين آن که عقل رياضي و عقل فلسفي دارند ولي با ما از طریق عقل رياضي و يا عقل فلسفي سخن نمي گويند تا با موضوعِ مطرح شده از يک زاويه و يا دو زاويه آشنا شويم، عقل اشراقي آن ها ما را با حقيقتِ مطلب آشنا مي کند. عقل اشراقي عقلي است که از قلب جدا نيست، قرآن در توصيف چنين عقلي پاي قلب را به ميان مي کشد و مي فرمايد: انسان مي تواند به جايي برسد که قلب او تعقل کند و تعقل او از نور قلبي او جدا نباشد، در آيه ي 46 سوره ي حج مي فرمايد: «أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا» آيا منکران حقيقتِ نبوي در زمين سير نکرده اند و سرنوشت منکران نبوت را ملاحظه نکرده اند تا در اثر آن سير، قلب هايي پيدا کنند که به کمک آن قلب، تعقل کنند و گوش هايي به دست آورند که به کمک آن ها حق را بشنوند؟
اگر منکران نبوت به تاريخ رجوع مي کردند و سرنوشت اقوام هلاک شده را ملاحظه مي نمودند به شعوري مي رسيدند که قلب و عقل آن ها هر دو فعليت مي يافت و مي ديدند نابودي ملت ها به جهت پشت کردن به وَحي الهي بوده و اين شعور بالاتر از فهمي است که با عقل فلسفي و رياضي حاصل شود. هنوز بشر گوش شنوايي که بتواند وحي حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) را بشنود پيدا نکرده است، چون قبل از آن که بشنود گرفتار حجاب هايي مي گردد که مانع شنيدن آن پيام است. بشر مدرن در شنيدن بعضي از سخنان بسيار شنواست و در شنيدن بعضي از حرف ها بسيار ناشنواست. قرآن مي فرمايد اگر منکران نبوت به راز هلاکت اقوام گذشته پي ببرند داراي گوشي مي شوند که مي توانند بشنوند. آيا همه ي جوانان ما توانستند سخنان شهيد آويني را بشنوند؟ - حرف هايي که فوق العاده شنيدني است ولي با اين همه بعضي ها ابداً گوش شنيدن آن را در خود ايجاد نکرده اند- راستي جوانان مخلص بسيجي در جان خود چه دارند كه قلبشان نسبت به کلمات آن شهيد بزرگ حساس است و از طريق کلمات او زندگي شان را معني مي کنند؟ وقتي مي گويد: «چگونه در بند خاک بماند آن که پرواز آموخته است و راه کربلا را مي شناسد و چگونه از جان نگذرد آن کس که مي داند جان بهاي ديدار است» اين جمله را كسي مي شنود كه قلبش امام حسين(علیه السلام) را مي فهمد و مي خواهد همان راه را ادامه دهد.
