وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَیْهِما أَنْ یُصْلِحا بَیْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَیْرٌ وَ أُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَ إِنْ تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبیراً؛
و اگر زنی از سرکشی یا اعراض شوی خود بترسد، بر آن دو گناهی نیست که به نوعی در میان خودشان (هر چند به گذشت از پاره ای از حقوقشان) صلح و آشتی نمایند، و صلح (ذاتاً) بهتر است و (البته) بخل و تنگ چشمی طبعاً ملازم نفوس گردیده است (گذشت از حق بر آنها سخت است). و اگر نیکویی کنید و تقوا ورزید حتماً خداوند به آنچه می کنید آگاه است.
خسران خانواده
117. آیین شرک و عبادت غیر خدا، مایه خسارت و از کف دادن سرمایه عمر و محرومیّت از بهره هاى بایسته از خانواده، در عرصه قیامت:
فاعبُدوا ما شِئتُم مِن دونِهِ قُل اِنَّ الخـسِرینَ الَّذینَ خَسِروا اَنفُسَهُم واَهلیهِم یَومَ القِیـمَةِ اَلا ذلِکَ هُوَ الخُسرانُ المُبین. زمر (39) 15
118. تباه کردن خود و خانواده، خسرانى روشن و تردید ناپذیر:
فاعبُدوا ما شِئتُم مِن دونِهِ قُل اِنَّ الخـسِرینَ الَّذینَ خَسِروا اَنفُسَهُم واَهلیهِم یَومَ القِیـمَةِ اَلا ذلِکَ هُوَ الخُسرانُ المُبین. زمر (39) 15
وتَرهُم یُعرَضونَ عَلَیها خـشِعینَ مِنَ الذُّلِّ یَنظُرونَ مِن طَرف خَفىّ وقالَ الَّذینَ ءامَنوا اِنَّ الخـسِرینَ الَّذینَ خَسِرُوا اَنفُسَهُم واَهلیهِم یَومَ القِیـمَةِ.... شورى (42) 45
119. خسران خود و خانواده، مصداق ظلم و موجب عذاب پایدار:
وتَرهُم یُعرَضونَ عَلَیها خـشِعینَ مِنَ الذُّلِّ یَنظُرونَ مِن طَرف خَفىّ وقالَ الَّذینَ ءامَنوا اِنَّ الخـسِرینَ الَّذینَ خَسِرُوا اَنفُسَهُم واَهلیهِم یَومَ القِیـمَةِ اَلا اِنَّ الظّــلِمینَ فى عَذاب مُقیم.شورى (42) 45
خوردنیهاى خانواده
120. خوردنى و طعام متعارف خانواده، ملاک پرداخت کفّاره قسم:
...الاَیمـنَ فَکَفّـرَتُهُ اِطعامُ عَشَرَةِ مَسـکینَ مِن
اَوسَطِ ما تُطعِمونَ اَهلیکُم...ذلِکَ کَفّـرَةُ اَیمـنِکُم اِذا حَلَفتُم.... مائده (5) 89
121. تبیین خوردنى و طعام متعارف خانواده در پرداخت کفّاره قسم، زمینه اى براى شکرگزارى:
...الاَیمـنَ فَکَفّـرَتُهُ اِطعامُ عَشَرَةِ مَسـکینَ مِن اَوسَطِ ما تُطعِمونَ اَهلیکُم...ذلِکَ کَفّـرَةُ اَیمـنِکُم اِذا حَلَفتُم...کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُم ءایـتِهِ لَعَلَّکُم تَشکُرون. مائده (5) 89
122. تبیین خوردنى و طعام متعارف خانواده براى پرداخت کفّاره قسم، از آیات الهى:
...الاَیمـنَ فَکَفّـرَتُهُ اِطعامُ عَشَرَةِ مَسـکینَ مِن اَوسَطِ ما تُطعِمونَ اَهلیکُم...ذلِکَ کَفّـرَةُ اَیمـنِکُم اِذا حَلَفتُم...کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُم ءایـتِهِ.... مائده (5) 89
خوف در خانواده => همین مدخل، خانواده مؤمنان
دخالت در خانواده
123. توصیه خداوند به دخالت خویشاوندان در خانواده، به منظور اصلاح میان زن و شوهر، در صورت خوف از اختلاف میان آن دو:
واِن خِفتُم شِقاقَ بَینِهِما فَابعَثوا حَکَمـًا مِن اَهلِهِ وحَکَمـًا مِن اَهلِها اِن یُریدا اِصلـحـًا یُوَفِّقِ اللّهُ بَینَهُما اِنَّ اللّهَ کانَ عَلیمـًا خَبیرا. نساء (4) 35
124. عدم جواز دخالت در خانواده، حتّى از سوى خویشاوندان، در صورت خوف نداشتن از اختلاف میان زن و شوهر:
واِن خِفتُم شِقاقَ بَینِهِما فَابعَثوا حَکَمـًا مِن اَهلِهِ وحَکَمـًا مِن اَهلِها اِن یُریدا اِصلـحـًا یُوَفِّقِ اللّهُ بَینَهُما اِنَّ اللّهَ کانَ عَلیمـًا خَبیرا. نساء (4) 35
نیز => همین مدخل، حَکَمْ در خانواده
دشمنى در خانواده
125. لزوم پرهیز و دورى جستن از بعضى اعضاى خانواده، همسران و فرزندان، در راه اداى وظیفه و دیندارى، به سبب دشمنى:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا اِنَّ مِن اَزوجِکُم واَولـدِکُم عَدُوًّا لَکُم فَاحذَروهُم... .[21]تغابن (64) 14
126. عفو، چشم پوشى و بخشیدن دشمنیهاى خانواده، مورد توصیه خداوند به مؤمنان:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا اِنَّ مِن اَزوجِکُم واَولـدِکُم عَدُوًّا لَکُم فَاحذَروهُم واِن تَعفوا وتَصفَحوا وتَغفِروا.... تغابن (64) 14
127. عفو، چشم پوشى و بخشیدن دشمنیهاى خانواده، زمینه جلب غفران و رحمت الهى:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا اِنَّ مِن اَزوجِکُم واَولـدِکُم عَدُوًّا لَکُم فَاحذَروهُم واِن تَعفوا وتَصفَحوا وتَغفِروا فَاِنَّ اللّهَ غَفورٌ رَحیم. تغابن (64) 14
128. لزوم تعیین داورانى بر حکمیّت، در صورت احساس بروز دشمنى میان مرد و خانواده اش:
واِن خِفتُم شِقاقَ بَینِهِما فَابعَثوا حَکَمـًا مِن اَهلِهِ وحَکَمـًا مِن اَهلِها اِن یُریدا اِصلـحـًا یُوَفِّقِ اللّهُ بَینَهُما اِنَّ اللّهَ کانَ عَلیمـًا خَبیرا. نساء (4) 35
129. لزوم دورى از خانواده، در صورت دشمنى آنان با انسان:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا اِنَّ مِن اَزوجِکُم واَولـدِکُم عَدُوًّا لَکُم فَاحذَروهُم واِن تَعفوا وتَصفَحوا وتَغفِروا فَاِنَّ اللّهَ غَفورٌ رَحیم. تغابن (64) 14
130. توفیق الهى، موجب دفع دشمنى از میان مرد و خانواده اش، در صورت قصد اصلاح آنان:
واِن خِفتُم شِقاقَ بَینِهِما فَابعَثوا حَکَمـًا مِن اَهلِهِ وحَکَمـًا مِن اَهلِها اِن یُریدا اِصلـحـًا یُوَفِّقِ اللّهُ بَینَهُما اِنَّ اللّهَ کانَ عَلیمـًا خَبیرا. نساء (4) 35
دعا براى خانواده
131. دعا و آمرزش خواهى براى پدر و مادر و اعضاى خانواده، عملى پسندیده:
رَبِّ اغفِر لى ولِولِدَىَّ ولِمَن دَخَلَ بَیتِىَ مُؤمِنـًا.... نوح (71) 28
132. درخواست بهشت براى مؤمنان و خانواده صالح خود، از دعاهاى حاملان عرش و ملائکه طواف کننده عرش، در پیشگاه خداوند:
اَلَّذینَ یَحمِلونَ العَرشَ ومَن حَولَهُ یُسَبِّحونَ بِحَمدِ رَبِّهِم ویُؤمِنونَ بِهِ ویَستَغفِرونَ لِلَّذینَ ءامَنوا رَبَّنا وسِعتَ کُلَّ شَىء رَحمَةً وعِلمـًا فَاغفِرلِلَّذینَ تابوا واتَّبَعوا سَبیلَکَ وقِهِم عَذابَ الجَحیم * رَبَّنا واَدخِلهُم جَنّـتِ عَدن الَّتى وعَدتَّهُم ومَن صَـلَحَ مِن ءابائِهِم واَزوجِهِم وذُرِّیّـتِهِم اِنَّکَ اَنتَ العَزیزُ الحَکیم.[22]غافر (40) 7 و 8
133. محفوظ نگهداشتن خانواده مؤمنان از بدیها، از دعاهاى حاملان عرش و ملائکه طواف کننده عرش، در پیشگاه خداوند:
اَلَّذینَ یَحمِلونَ العَرشَ ومَن حَولَهُ یُسَبِّحونَ بِحَمدِ رَبِّهِم ویُؤمِنونَ بِهِ ویَستَغفِرونَ لِلَّذینَ ءامَنوا رَبَّنا وسِعتَ کُلَّ شَىء رَحمَةً وعِلمـًا فَاغفِرلِلَّذینَ تابوا واتَّبَعوا سَبیلَکَ وقِهِم عَذابَ الجَحیم * رَبَّنا واَدخِلهُم جَنّـتِ عَدن الَّتى وعَدتَّهُم ومَن صَـلَحَ مِن ءابائِهِم واَزوجِهِم وذُرِّیّـتِهِم اِنَّکَ اَنتَ العَزیزُ الحَکیم * وقِهِمُ السَّـیِّـاتِ ومَن تَقِ السَّیِّـاتِ یَومَئِذ فَقَد رَحِمتَهُ وذلِکَ هُوَ الفَوزُ العَظیم. غافر (40) 7 ـ 9
134. نجات لوط(علیه السلام) و خانواده وى از اعمال زشت قومش، از دعاهاى حضرت در پیشگاه خداوند:
رَبِّ نَجِّنى واَهلى مِمّا یَعمَلون. شعراء (26) 169
135. اجابت دعاى لوط(علیه السلام)، براى نجات خود و خانواده اش از اعمال زشت قومش، از جانب خداوند:
رَبِّ نَجِّنى واَهلى مِمّا یَعمَلون * فَنَجَّینـهُ واَهلَهُ اَجمَعین. شعراء (26) 169 و 170
دلبستگى به خانواده
136. دلبستگى به خانواده و ترجیح دوستى آن بر دوستى خدا و پیامبر(صلى الله علیه وآله) و جهاد، مورد مذمت خداوند:
قُل اِن کانَ ءاباؤُکُم واَبناؤُکُم واِخونُکُم
واَزوجُکُم وعَشیرَتُکُم واَمولٌ اقتَرَفتُموها وتِجـرَةٌ تَخشَونَ کَسادَها ومَسـکِنُ تَرضَونَها اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ اللّهِ ورَسولِهِ وجِهاد فى سَبیلِهِ فَتَرَبَّصوا حَتّى یَأتِىَ اللّهُ بِاَمرِهِ واللّهُ لا یَهدِى القَومَ الفـسِقین. توبه (9) 24
137. دلبستگى به خانواده، مانع محبّت به خدا:
قُل اِن کانَ ءاباؤُکُم واَبناؤُکُم واِخونُکُم واَزوجُکُم وعَشیرَتُکُم واَمولٌ اقتَرَفتُموها وتِجـرَةٌ تَخشَونَ کَسادَها ومَسـکِنُ تَرضَونَها اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ اللّهِ ورَسولِهِ وجِهاد فى سَبیلِهِ فَتَرَبَّصوا حَتّى یَأتِىَ اللّهُ بِاَمرِهِ واللّهُ لا یَهدِى القَومَ الفـسِقین. توبه (9) 24
138. دلبستگى به خانواده، مانع محبّت به پیامبر(صلى الله علیه وآله):
قُل اِن کانَ ءاباؤُکُم واَبناؤُکُم واِخونُکُم واَزوجُکُم وعَشیرَتُکُم واَمولٌ اقتَرَفتُموها وتِجـرَةٌ تَخشَونَ کَسادَها ومَسـکِنُ تَرضَونَها اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ اللّهِ ورَسولِهِ وجِهاد فى سَبیلِهِ فَتَرَبَّصوا حَتّى یَأتِىَ اللّهُ بِاَمرِهِ واللّهُ لا یَهدِى القَومَ الفـسِقین. توبه (9) 24
139. دلبستگى به خانواده، مانع جهاد در راه خدا:
قُل اِن کانَ ءاباؤُکُم واَبناؤُکُم واِخونُکُم واَزوجُکُم وعَشیرَتُکُم واَمولٌ اقتَرَفتُموها وتِجـرَةٌ تَخشَونَ کَسادَها ومَسـکِنُ تَرضَونَها اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ اللّهِ ورَسولِهِ وجِهاد فى سَبیلِهِ فَتَرَبَّصوا حَتّى یَأتِىَ اللّهُ بِاَمرِهِ واللّهُ لا یَهدِى القَومَ الفـسِقین. توبه (9) 24
140. ادّعاى دروغین بادیه نشینان بازمانده از جهاد، بر مانع بودن خانواده آنان براى شرکت در جهاد، به علّت دلبستگى شان به خانواده:
سَیَقولُ لَکَ المُخَلَّفونَ مِنَ الاَعرابِ شَغَلَتنا اَمولُنا واَهلونا فَاستَغفِر لَنا یَقولونَ بِاَلسِنَتِهِم ما لَیسَ فى قُلوبِهِم.... فتح (48) 11
رحمت در خانواده => همین مدخل، عواطف خانوادگى
زکات در خانواده => همین مدخل، خانواده اسماعیل(علیه السلام)
سرپرست خانواده
141. سرپرست خانواده، داراى نقشى سازنده در حیات معنوى اعضاى خانواده:
واذکُر فِى الکِتـبِ اِسمـعیلَ... * وکانَ یَأمُرُ اَهلَهُ بِالصَّلوةِ والزَّکوةِ وکانَ عِندَ رَبِّهِ مَرضیـّا.مریم (19) 54 و 55
وأمُر اَهلَکَ بِالصَّلوةِ واصطَبِر عَلَیها....طه (20) 132
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا قوا اَنفُسَکُم واَهلیکُم نارًا ... . تحریم (66) 6
142. توصیه خداوند به مؤمنان، مبنى بر مراقبت از اعضاى خانواده خود، در برابر عوامل و موجبات بدبختى و دوزخى شدن آنان:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا قوا اَنفُسَکُم واَهلیکُم نارًا ... . تحریم (66) 6
143. توجّه پدر به آینده دینى خانواده و لزوم احساس مسئولیت درباره آنان، امرى ارزشمند:
اَم کُنتُم شُهَداءَ اِذ حَضَرَ یَعقوبَ المَوتُ اِذ قالَ لِبَنیهِ ما تَعبُدونَ مِن بَعدى قالوا نَعبُدُ اِلـهَکَ واِلـهَ ءابائِکَ اِبرهیمَ واِسمـعیلَ واِسحـقَ اِلـهـًا
وحِدًا ونَحنُ لَهُ مُسلِمون. بقره (2) 133
واذکُر فِى الکِتـبِ اِسمـعیلَ اِنَّهُ کانَ صادِقَ الوَعدِ وکانَ رَسولاً نَبیـّا * وکانَ یَأمُرُ اَهلَهُ بِالصَّلوةِ والزَّکوةِ.... مریم (19) 54 و 55
وأمُر اَهلَکَ بِالصَّلوةِ واصطَبِر عَلَیها....طه (20) 132
سلام بر خانواده
144. لزوم رعایت ادب و سلام گفتن به افراد خانواده، هنگام ورود بر آنان:
...فَاِذا دَخَلتُم بُیوتـًا فَسَلِّموا عَلى اَنفُسِکُم تَحِیَّةً مِن عِندِ اللّهِ مُبـرَکَةً طَیِّبَةً....[23] نور (24) 61
145. لزوم سلام کردن به افراد خانواده دیگران، هنگام ورود به خانه هاى شان:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا لا تَدخُلوا بُیوتـًا غَیرَ بُیوتِکُم حَتّى تَستَأنِسوا وتُسَلِّموا عَلى اَهلِها ذلِکُم خَیرٌ لَکُم لَعَلَّکُم تَذَکَّرون. نور (24) 27
146. ورود فرشتگان از دربهاى مختلف بهشت و سلام آنها بر بهشتیان و خانواده آنان:
جَنّـتُ عَدن یَدخُلونَها ومَن صَلَحَ مِن ءابائِهِم واَزوجِهِم وذُرِّیّـتِهِم والمَلـئِکَةُ یَدخُلونَ عَلَیهِم مِن کُلِّ باب * سَلـمٌ عَلَیکُم... .رعد (13) 23 و 24
شادمانى در خانواده
147. دریافت کنندگان نامه اعمال از پشت سر خود در قیامت، انسانهایى شادمان و مسرور در میان خانواده خویش در دنیا:
واَمّا مَن اوتِىَ کِتـبَهُ وراءَ ظَهرِه * فَسَوفَ یَدعوا ثُبورا * اِنَّهُ کانَ فى اَهلِهِ مَسرورا.انشقاق (84) 10 و 11 و 13
نیز => همین مدخل، خانواده در بهشت
عواطف خانوادگى
148. عواطف خانوادگى با رحمت و مودّت میان زن و شوهر، از آیات الهى براى متفکّران:
ومِن ءایـتِهِ اَن خَلَقَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوجـًا لِتَسکُنوا اِلَیها وجَعَلَ بَینَکُم مَوَدَّةً ورَحمَةً اِنَّ فى ذلِکَ لاَیـت لِقَوم یَتَفَکَّرون. روم (30) 21
149. عواطف خانوادگى میان زن و شوهر، از آیات الهى:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا لِیَستَـذِنکُمُ الَّذینَ مَلَکَت اَیمـنُکُم والَّذینَ لَم یَبلُغُوا الحُلُمَ مِنکُم...لَیسَ عَلَیکُم ولا عَلَیهِم جُناحٌ بَعدَهُنَّ طَوّفونَ عَلَیکُم بَعضُکُم عَلى بَعض کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمُ الأیـتِ.... نور (24) 58
150. اهتمام خداوند به عواطف و ارتباط تنگاتنگ با فرزندان، در محیط خانواده:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا لِیَستَـذِنکُمُ... والَّذینَ لَم یَبلُغُوا الحُلُمَ مِنکُم ثَلـثَ مَرّت... ولا عَلَیهِم جُناحٌ بَعدَهُنَّ طَوّفونَ عَلَیکُم بَعضُکُم عَلى بَعض.... نور (24) 58
مشورت در خانواده
151. کسب رضایت و مشاوره در خانواده، براى گرفتن فرزند از شیر مادر، قبل از دو سال:
والولِدتُ یُرضِعنَ اَولـدَهُنَّ حَولَینِ کامِلَینِ ...
فَاِن اَرادا فِصَالاً عَن تَراض مِنهُما وتَشَاوُر فَلا جُنَاحَ عَلَیهِما....[24]بقره (2) 233
152. جواز گرفتن فرزند از شیر، قبل از دو سال، به شرط مشورت در خانواده و توافق پدر و مادر:
والولِدتُ یُرضِعنَ اَولـدَهُنَّ حَولَینِ کامِلَینِ...فَاِن اَرادا فِصَالاً عَن تَراض مِنهُما وتَشَاوُر فَلا جُنَاحَ عَلَیهِما.... بقره (2) 233
معاشرت در خانواده
153. معاشرت در خانواده، کارى مطلوب:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا لِیَستَـذِنکُمُ الَّذینَ مَلَکَت اَیمـنُکُم والَّذینَ لَم یَبلُغُوا الحُلُمَ مِنکُم ثَلـثَ مَرّت مِن قَبلِ صَلوةِ الفَجرِ وحینَ تَضَعونَ ثیابَکُم مِنَ الظَّهیرَةِ ومِن بَعدِ صَلوةِ العِشاءِ ثَلـثُ عَورت لَکُم لَیسَ عَلَیکُم ولا عَلَیهِم جُناحٌ بَعدَهُنَّ طَوّفونَ عَلَیکُم بَعضُکُم عَلى بَعض کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمُ الأیـتِ واللّهُ عَلیمٌ حَکیم. نور (24) 58
154. لزوم ظاهر نشدن پدر و مادر با لباس خواب و خلوت، در برخورد و معاشرت با افراد خانواده خویش:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا لِیَستَـذِنکُمُ...والَّذینَ لَم یَبلُغُوا الحُلُمَ مِنکُم ثَلـثَ مَرّت مِن قَبلِ صَلوةِ الفَجرِ وحینَ تَضَعونَ ثیابَکُم مِنَ الظَّهیرَةِ ومِن بَعدِ صَلوةِ العِشاءِ ثَلـثُ عَورت لَکُم... .[25]نور (24) 58
مودّت در خانواده => همین مدخل، عواطف خانوادگى
نماز در خانواده
155. نماز در خانواده، بهترین جایگزین براى مال و رفاه:
ولا تَمُدَّنَّ عَینَیکَ اِلى ما مَتَّعنا بِهِ اَزوجـًا مِنهُم زَهرَةَ الحَیوةِ الدُّنیا لِنَفتِنَهُم فیهِ ورِزقُ رَبِّکَ خَیرٌ واَبقى * وأمُر اَهلَکَ بِالصَّلوةِ واصطَبِر عَلَیها لا نَسـَلُکَ رِزقـًا نَحنُ نَرزُقُکَ والعـقِبَةُ لِلتَّقوى. طه (20) 131 و 132
نهى از منکر در خانواده
156. ضرورت نهى از منکر در خانواده:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا قوا اَنفُسَکُم واَهلیکُم نارًا... .[26] تحریم (66) 6
157. نهى از منکر در خانواده، زمینه ساز نجات آنان از آتش جهنّم:
یـاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا قوا...واَهلیکُم نارًا وقودُهَا النّاسُ والحِجارَةُ.... تحریم (66) 6
نیز => آل ابراهیم، آل داود، آل عمران، آل فرعون، آل لوط، آل محمّد(صلى الله علیه وآله)، آل موسى، آل هارون، آل یعقوب، شوهر، فرزند، والدین، همسر آدم => حوّا(علیها السلام)، همسر ابولهب =>
امّ جمیل، همسران محمّد، همسر ایّوب => ایّوب(علیه السلام)، همسر زکریّا =>زکریّا(علیه السلام)، همسر عزیز مصر، همسر عمران، همسر فرعون =>آسیه، همسر موسى => موسى(علیه السلام)، همسر موسى، همسر نوح =>، نوح(علیه السلام)، همسر نوح
مطالب تکمیلی:
خانواده از منظر قرآن کریم/ 1. آرامش خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 2. اختلاف در خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 3. تربیت خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 4. تشکیل خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 5. تقوا در خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 6. حقوق خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 7. خانواده انبیاء علیهم السلام؛ اقسام خانواده
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& پی نوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــها :
[21] . از امام باقر(علیه السلام) درباره این آیه روایت شده است: [در صدر اسلام] مردى که قصد هجرت به سوى رسول خدا(صلى الله علیه وآله) را داشت، فرزند و همسرش دامان او را مى گرفتند و مى گفتند: تو را به خدا قسم مى دهیم که از نزد ما نروى و ما را بى کس نگذارى که ما بعد از تو از بین خواهیم رفت. برخى از آنان مطیع اهل و عیال خود مى شدند و [نزد آنان]مى ماندند، ازاین رو خداوند آنان را از فرزندان و همسرانشان برحذر داشته، آنان را از پیروى آنها نهى فرموده است. (تفسیر نورالثقلین، ج 5، ص 342، ح 20)
[22] . مراد از «و من حوله...» ملائکه طواف کننده عرش هستند که اینها کرّوبیان و سرور فرشتگان اند. (مجمع البیان، ج 7 ـ 8 ، ص 802)
[23] . طبق حدیث منقول از امام باقر(علیه السلام) مقصود از «فسلَّموا»، سلام کردن مرد به خانواده خود، هنگام ورود به خانه است. (تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 627 ، ح258)
[24] . از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است: مقصود از «فصال» در آیه شریفه، گرفتن فرزند از شیر، قبل از دو سال است. (مجمع البیان، ج 1 ـ 2 ، ص 588)
[25] . از اینکه فرزندان ممنوع شدند که بدون اذن وارد اتاق و محلّ استراحت پدر و مادرشان در سه وقت شوند مى توان استفاده کرد که والدین هم نباید با چنین وضعیّتى بر فرزندانشان وارد شوند.
[26] . از امام صادق(علیه السلام) در تفسیر آیه سؤال شد: چگونه اهل خود را از آتش نگهدارى کنیم؟ فرمود: به آنان امر و نهى کنید. (الکافى، ج 5، ص 62 ، ح 3)
منبع: فرهنگ قرآن، جمعی از محققان مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم، جلد 12_راسخون
مطالب مرتبط
