رابطه مجازات ظالم در آخرت و سود مظلوم در دنیا چیست؟

رابطه مجازات ظالم در آخرت و سود مظلوم در دنیا چیست؟

در این نوشتار سعی شده به سوالی منتسب به فریدریش ویلهِلم نیچه که؛ رابطه مجازات ظالم در آخرت و سود مظلوم در دنیا چیست؟ پاسخ داده شود...

۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞

پرسش: نیچه می گوید: «هنوز مشخص نشده که در آن دنیا، سوختن ستمگر چه سودی برای ستم دیدگانِ این دنیا دارد» پاسخ چیست؟

برای ما مشخص نشد که سند انتساب این بیان به "نیچه" کدام است؟ چرا که می دانید در فضای مجازی، هر مطلبی را به نام هر کسی که بخواهند منتشر می کنند. اما حال فرض می کنیم که این سخن، واقعاً بیان "نیچه" باشد.

●- پرسش نخست این است که «آیا اساساً "نیچه" به توحید و معاد، شناخت و اعتقادی دارد که راجع به چگونگی ها و حکمت هایش چون و چرا نماید»؟! آیا او به حشر، آن دنیا، قیامت و بهشت و جهنم اعتقاد دارد و حالا در فایدۀ سوختن ظالمان برای مظلومان سؤال دارد؟!

●- باید تکبر و نیز عوامی در نام گرایی را کنار گذاشت. روشن نشدن یک مطلب برای شخصی چون "نیچه"، دلیل نمی شود تا موضوع خودش در ابهام باشد. به قول حکما: «عَدَمُ الوِجدانِ لا یدلُّ عَلی عَدم الوُجود»، یعنی: «نشناختن، دلیل بر وجود نداشتن نیست».[فرهنگ نامه اصول فقه نویسنده: مرکز اطلاعات و منابع اسلامی، جلد: 1، صفحه: 610]

بنابراین، اگر کسی مدعی شود: «چون من ندانستم، نفهمیدم و برای من روشن نشد، پس کلاً نامعلوم و مبهم است»، نشان از جهل به همراه تکبرش دارد که خودش را ملاک گرفته است!

●- "نیچه" یا هر کسی که چنین می گوید، مسئله را بسیار مادی و آن هم سطحی در نظر گرفته است. او گمان دارد که "مجازاتِ مجرم" حتماً باید سودی ظاهری برای صاحب حق داشته باشد! و اگر این منطق درست باشد، بسیاری از مجازات های دنیوی نیز سودی برای صاحب حق ندارند؛ پس باید کنار گذاشته شوند تا فاسدان، مجرمان، جنایتکاران و ...، با خیال راحت به جرم خود ادامه دهند و بیفزایند!

مثلاً اعدام یا حبس ابد قاتل، چه سودی برای مقتول دارد؟! – 10 یا 15 سال زندان برای یک متجاوز، چه سودی برای قربانی دارد؟! – محکومیت جنایتکاران جنگی، حبس یا حتی اعدام آنها، چه سودی برای قربانیان، بی خانمان ها، آواره شدگان و محروم شدگان از زندگی دارد و ...؟!

●- بنابراین، مکافات عمل، چه ثواب باشد و چه عقاب و عذاب، نتیجۀ عمل خود شخص می باشد، نه پاسخ و نتیجه ای برای دیگران.

آیا به بهشت رفتن یک شهید، ضرری به قاتل او می رساند که به جهنم رفتن ظالم، سودی برای شهید داشته باشد؟!

●- قیامت، روز "تُبلی السّرائر" است، یعنی تمامی اسرار، آنجا آشکار می شود؛ خواه نیّات و عملکردهای پنهانی خوب و بد باشد، و خواه نتیجۀ هر عملی که در خودش مستور می باشد.

بعنوان مثال: حقیقت کتمان آیات الهی و فروش آنها برای لقمه ای بیشتر و چرب تر، آتش است و در قیامت این حقیقت، بیرون می ریزد و روی باطنی اش آشکار می گردد:

«إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْکِتَابِ وَیَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا أُولَئِکَ مَا یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَلَا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَلَا یُزَکِّیهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ»؛ ترجمه: کسانى که کتمان مى کنند آنچه را خدا از کتاب نازل کرده، و آن را به بهاى کمى مى فروشند، آنها جز آتش چیزى نمى خورند؛ (و هدایا و اموالى که از این رهگذر به دست مى آورند، در حقیقت آتش سوزانى است ) و خداوند، روز قیامت، با آنها سخن نمى گوید؛ و آنان را پاکیزه نمى کند؛ و براى آنها عذاب دردناکى است. (سوره مبارکه البقره، آیه 174)

۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞

جزای محق و مظلوم:

بنابراین، جزای مجرم، بخاطر تلافی و سود رساندن به مُحق، مظلوم و صاحب حق نمی باشد، بلکه جزا و نتیجۀ عملکرد خودش می باشد. ثواب (پاداش) مؤمنی که مُحق، مظلوم و صاحب می باشد را نیز با جزای مجرم نمی دهند، بلکه اجر و پاداش مضاعفی است که بابت ایمان، تقوا، عمل صالح، صبر، مجاهدتش در راه بندگی خدا به او می دهند. به این آیات توجه نمایید:

«إِنَّهُ کَانَ فَرِیقٌ مِنْ عِبَادِی یَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنْتَ خَیْرُ الرَّاحِمِینَ»؛ ترجمه: در حقیقت، گروهی از بندگان من مى گفتند: پروردگارا! ما ایمان آورده ایم، پس ما را بیامرز و به ما مهربانى کن، چه آن که تو بهترین مهربانانى.

«فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِیًّا حَتَّى أَنْسَوْکُمْ ذِکْرِی وَکُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَکُونَ»؛ ترجمه: و شما آنان را به مسخره مى گرفتید، تا جایى که این کارتان شما را از یاد من به فراموشى انداخت و شما همواره به آن مؤمنان مى خندیدید!

«إِنِّی جَزَیْتُهُمُ الْیَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ»؛ ترجمه: ولى من امروز آنها را بخاطر صبر و استقامتشان پاداش دادم؛ آنها پیروز و رستگارند! (سوره مبارکه المؤمنون، آیات 109 - 111)

●- دقت شود که نمی فرماید: «بخاطر مسخره کردن شما، به آنها پاداش می دهم؛ بلکه می فرماید: «بخاطر صبر، استقامت و پایداریشان به آنها پاداش می دهم».

●- بنابراین، اگر چه قیامت "یَوْمُ التَّغَابُنِ – روز پشیمانی" و نیز "یَوْمَ الْحَسْرَةِ – روز حسرت خوردن" نیز هست، اما فرد مؤمن، صالح و صابر را بخاطر دماغ سوخته دادن به کافر، فاسد و مجرم به بهشت نمی برند و عذاب آنها نیز برای فایده بردن صاحب حق نمی باشد، بلکه هر کسی به نتیجه و سزای اعمال خودش می رسد.

۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞

فایده عدالت:

اما در عین حال، عدالت سراسر فایده است و فایده عدالت نیز عمومی می باشد. وقتی اهل بهشت به اهل جهنم می نگرند و یا از احوال آنان باخبر می شوند، نمی گویند: «به به، چه خوب شد که آنها معذب شده اند»، بلکه می گوید: «چه خوب شد که من از آنها نبودم – چه خوب شد که فریب آنها را نخوردم – الحمدلله که ما را به صراط مستقیم هدایت نمود و به سعادت ابدی رساند»:

«إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ یَهْدِیهِمْ رَبُّهُمْ بِإِیمَانِهِمْ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ * دَعْوَاهُمْ فِیهَا سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَتَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلَامٌ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ»؛ ترجمه: (ولى) کسانى که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند، پروردگارشان آنها را در پرتو ایمانشان هدایت مى کند؛ از زیر (قصرهاى) آنها در باغهاى بهشت، نهرها جارى است * گفتار (و دعاى) آنها در بهشت این است که: «خداوندا، منزهى تو!» و تحیّت آنها در آنجا: سلام؛ و آخرین سخنشان این است که: «حمد، مخصوص پروردگار عالمیان است!» (سوره مبارکه یونس علیه السلام، آیات 9 و 10)

 و وقتی اهل جهنم به جایگاه و اوضاع خود می نگرند، و در مقابل، بهشتی که از آن محروم شده اند را می فهمند، می گویند: ای کاش اسیر هوای نفس نمی شدیم – ای کاش تسلیم شیاطین جنّ و انس نمی شدیم و ولایت آنان را بر خود مستولی نمی کردیم - ای کاش به دعوت فرستادگان خداوند سبحان توجه می نمودیم – ای کاش برای دنیای فانی، این همه ظلم،گناه و فساد نمی کردیم – ای کاش با آن افراد منحرف و گناهکار، رفاقت نمی نمودیم ... و کارمان به اینجا ختم نمی شد:

«وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا * یَا وَیْلَتَى لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا * لَقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِی وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْإِنْسَانِ خَذُولًا»؛ ترجمه: و (بخاطر آور) روزى را که ستمکار دست خود را (از شدّت حسرت) به دندان مى گزد و مى گوید: «اى کاش با رسول (خدا) راهى برگزیده بودم (تبعیت می نمودم) * اى واى بر من، کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم * به راستی که او مرا از یادآورى (حق) گمراه ساخت بعد از آنکه (یاد حق) به سراغ من آمده بود!» و شیطان همیشه خوارکنند انسان بوده است! (سوره مبارکه الفرقان، آیات 27 تا 29)

●- بنابراین، عدالت همیشه مفید است، همیشه به خیر بشر است، همیشه نتایج و فواید بسیاری دارد که سبب شناخت، هدایت، رشد و تعالی کسانی می شود که طالب هدایت هستند.

بهشتیان بیشتر و بیشتر، خدا و تحقق وعده هایشان را می بینند و از سعادت ابدی و نعمات دائمی خداوند منّان بهره مند می گردند؛ و جهنمیان نیز با این عدالت، خدا و خود و صدق آن چه به آنها وعده داده شده بود را می شناسند؛ اگر چه دیگر نجات شان نمی دهد؛ چون باید در دنیا می شناختند، ایمان می آوردند و عمل می نمودند:

«وَلِلَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ»؛ ترجمه: و براى کسانى که به پروردگارشان کافر شدند عذاب جهنّم است، و بد فرجامى است!

«إِذَا أُلْقُوا فِیهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِیقًا وَهِیَ تَفُورُ»؛ ترجمه: هنگامى که در آن افکنده شوند صداى وحشتناکى از آن مى شنوند، و این در حالى است که پیوسته مى جوشد!

«تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ»؛ ترجمه: نزدیک است (دوزخ) از شدّت غضب پاره پاره شود؛ هر زمان که گروهى در آن افکنده مى شوند، نگهبانان دوزخ از آنها مى پرسند: «مگر بیم دهندۀ الهى به سراغ شما نیامد؟!»

«قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءَنَا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَیْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِی ضَلَالٍ کَبِیرٍ»؛ ترجمه: مى گویند: «آرى، بیم دهنده به سراغ ما آمد، ولى ما او را تکذیب کردیم و گفتیم: خداوند هرگز چیزى نازل نکرده، و شما در گمراهى بزرگى هستید!»

«وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ»؛ و مى گویند: «اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقّل مى کردیم، در میان دوزخیان نبودیم!»