برادر سُنّی! دوستان تو میگویند اگر میان علی(ع) و عُمَر اختلافی بوده است، چرا علی، فرزند خود را عُمَر نام نهاد؟
این سخن دوستان توست: «شما از علی چه ساختهاید؟ علی کسی است که فرزندانش را به نام قاتل همسرش نامگذاری میکند؟ اگر واقعاً، عُمَر قاتل فاطمه بود، آیا علی نام فرزندش را عُمَر میگذاشت؟».
عزیز دل برادر! نکند تو خیال میکنی که اسم عُمَر فقط مخصوص خلیفه دوم بوده است!
عُمَر، از نامهای متعارف آن روزگار بوده است. آیا خبر داری که 21 نفر از یاران پیامبر، نامشان «عُمَر» بوده است؟
* * *
«ابوجهل» را میشناسی؟ همان کسی که برای نابودی اسلام تلاش زیادی نمود، همان که سمیّه و یاسر را شکنجه داد و آنان را شهید کرد. همان که بارها و بارها پیامبر را اذیّت و آزار نمود.
حتماً میدانی نام اصلی «ابوجهل»، «عَمرو» بود. اکنون وقتی من تاریخ را میخوانم میبینم که امام سجاد(ع) نام یکی از فرزندان خود را «عمرو» نهاده است!99
آیا هیچ انسان عاقلی احتمال میدهد که امام سجاد(ع) به خاطر علاقهای که به ابوجهل داشت، نام اصلی ابوجهل را برای فرزند خود انتخاب کرد؟
نام «عمرو» یکی از نامهای متعارف آن زمان بود، برای همین امام سجاد(ع) این نام را برای فرزند خود انتخاب نمود، همانگونه که «عُمَر» نام متعارف آن روزگار بود.
بگذار مطلب دیگری برای تو بگویم:
هر مسلمان آزادهای از یزید، قاتل حسین(ع) نفرت دارد، یزید که جنایات زیادی انجام داد و فرزند پیامبر را مظلومانه به شهادت رساند.
وقتی تاریخ را میخوانی میبینی که نام حدود 10 نفر از یاران امام سجاد و امام باقر(ع) یزید بوده است!
آیا میخواهی نام بعضی از آنها را برای تو بگویم: یزیدبنعبدالملک، یزیدبنصانع، یزیدکُناسی و ...
جالب است که نام یکی از یاران امام باقر(ع)، شمر بوده است! تو که میدانی این شمر بود که سر از بدن حسین(ع) جدا نمود.100
آیا میتوان گفت که این نامگذاریها به علّت محبوبیت یزید و شمر در میان شیعیان بوده است؟
کدام انسان عاقل این را میپذیرد.
علّت این نامگذاریها چه بوده است؟ چرا نام تعدادی از یاران و نزدیکان امام باقر و امام صادق(ع) یزید بوده است؟
آری! در آن روزگار نام یزید، نام متعارفی بود و هرگز این نامگذاری به علّت محبوبیت یزید نبوده است، نام عُمَر هم نام متعارف در فرهنگ عرب بوده است و اگر علی(ع) نام فرزند خود را عُمَر میگذارد، نشانه دوستی با عُمَر نبوده است.
* * *
در مورد استاد ذَهَبی برایت سخن گفتم، او از دانشمندان اهلسنّت است و در زمینه علوم مختلف بیش از صد کتاب نوشته است، اکنون من در حضور او هستم، میخواهم از او سؤل بنمایم:
ــ استاد ذَهَبی! آیا شما میدانید چرا علی(ع) نام یکی فرزندان خود را عُمَر نهاد؟
ــ چه کسی میگوید علی نام فرزند خود را عُمَر نهاد؟
ــ یعنی نام هیچ کدام از فرزندان علی، عُمَر نبوده است؟
ــ من کی این حرف را زدم؟
راستش را بخواهید من کمی گیج میشوم، استاد میگوید علی(ع) نام فرزند خود را عُمَر نگذاشته است، و از طرف دیگر میگوید عُمَربنعلی در کربلا شهید شده است؟
وقتی استاد ذَهَبی متوجّه تعجّب من میشود، چنین میگوید:
ــ آخر وقتی شما تاریخ را با دقّت نمیخوانید، به این مشکلات برخورد میکنید، من نمیدانم چرا اینقدر شما به تاریخ بیتوجّه شدهاید؟
ــ حق با شماست، استاد!
ــ گوش کن! در زمان خلافت عُمَر، خداوند به علی فرزند پسری داد، وقتی عُمَر از ماجرا باخبر شد، تصمیم گرفت تا خودش نامی برای آن فرزند انتخاب کند، اینجا بود که عُمَر نام خودش را بر روی آن پسر گذاشت.
ــ عجب! یعنی خود عُمَر این نام برای او انتخاب کرد؟
ــ بله!
از استاد تشکّر میکنم که مرا از این ماجرا مطّلع کرد، با او خداحافظی میکنم.
با تو هستم! ای کسی که میگفتی چرا علی، نام عُمَر را بر روی پسر خود گذاشته است! کجایی؟ آیا سخن استاد ذَهَبی را شنیدی؟ این عُمَر بود که این نام را بر روی فرزند علی(ع) گذاشت.101
تو چرا بدون اینکه تاریخ را بخوانی، سخن میگویی؟
البتّه تو میتوانی کتاب علامه بَلاذُری را هم بخوانی، او هم از اهلسنّت است. او در کتاب خود مینویسند: «عُمَر، نام فرزند علی را همنام خود قرار داد».102
* * *
تو میگویی: نام یکی از فرزندان علی، ابوبکر است، چرا علی این نام را برای فرزند خود انتخاب نمود؟ این پسر علی در کربلا شهید شد، این نام در فهرست شهدای کربلا آمده است: «ابوبکربنعلی».
وقتی این سؤل تو را میشنوم، تعجّب میکنم، تعجّب من این است که تو اینقدر با فرهنگ عرب بیگانه هستی!
برادر! ابوبکر، «نام» نیست، بلکه «کُنیِه» است!
«نام» و «کنیه» با هم فرق دارند. «نام»، اسم اصلی شخص است که موقع ولادت بر فرد میگذارند، امّا «کنیه»، چیزی شبیه لقب است، کنیه را معمولا خود فرد انتخاب میکند.
یک مثال بزنم: نام پیامبر ما، محمّد(ص) است، پیامبر هنوز به پیامبری مبعوث نشده بود که خدا به او پسری داد، پیامبر نام او را قاسم نهاد (البتّه این پسر بعد از چند سال از دنیا رفت). پیامبر، بعد از تولد قاسم، برای خودش کنیه «ابوالقاسم» را انتخاب نمود، «ابوالقاسم» یعنی پدر قاسم!
تو میگویی که علی نام پسرش را ابوبکر گذاشت، عزیزم! اصلاً «ابوبکر» نام نیست، کنیه است، یعنی «پدربکر».
آری! ابوبکر، کنیه است، نام اصلی خلیفه اول، «عتیق» بوده است، کنیه او «ابوبکر» بوده است!
خدا به علی(ع) پسری داد، علی(ع) اسم او را «عبداللّه» گذاست، این پسر بعدها برای خود، کنیه «ابوبکر» را انتخاب کرد.
ای برادر! من دوست دارم قدری بیشتر مطالعه کنی، ابوالفرج اصفهانی که از دانشمندان اهلسنّت است، چنین مینویسد: «عبد اللّه بن علی در کربلا کشته شد».103
او نام این شهید کربلا را میبرد، آری! کنیه او، ابوبکر بود، امّا این کنیه را علی(ع) انتخاب نکرد.104
* * *
تو به سخن خویش ادامه میدهی و میگویی: نام یکی از پسران علی، عثمان است، چرا علی این نام را برای فرزند خود انتخاب نمود؟
برادر! تو فکر میکنی که در آن روزگار، فقط خلیفه سوم، اسمش، عثمان بوده است؟
تو برادر سُنّی من هستی، دوست دارم که تو بیشتر اهل مطالعه باشی. اسم خلیفه سوم، عثمانبنعَفّان است. (یعنی عثمان پسر عَفّان).
ما یک عثمان دیگری هم داریم، اسم او عثمانبنمَظعُون است، (یعنی عثمان پسر مظعون).
تو چقدر این عثمانبنمظعون را میشناسی؟
او یکی از یاران باوفای پیامبر بود و برای اسلام زحمت زیادی کشید، در ماجرای جنگ خندق، او یکی از سربازان سپاه اسلام بود، دشمنان اسلام در آن جنگ، تیری به او زدند. او مجروح شد و بعد از مدّتی به شهادت رسید.
آیا شنیدهای که علی(ع) به او علاقه زیادی داشت.
چند سال بعد از شهادت عثمانبنمظعون، خدا به علی(ع) پسری داد، علی(ع) نام او را عثمان نهاد و فرمود: «من نام این فرزندم به یاد برادرم عثمانبنمظعون، عثمان مینامم».105
این سخن علی(ع) را به خاطر بسپار و هرگز آن را فراموش نکن! علی(ع) آنقدر به عثمانبنمظعون علاقه داشت که او را برادر خود معرّفی میکند.
* * *
آیا میدانی که 26 نفر از یاران پیامبر، نام آنها عثمان بوده است؟ 21 نفر از اصحاب پیامبر، نامشان «عُمَر» بوده است و سه نفر از یاران پیامبر هم کنیه آنها «ابوبکر» بوده است؟106