مخالفانِ عثمان

مخالفانِ عثمان

پس از روشن شدن زمان اختلاف مسلمانان در وضو ، بجاست کسانی را بشناسیم که از رسولِ خدا حدیث نقل می کردند ; چراکه عثمان نام آنها را بر زبان نمی آورد .

راه دست یابی به آنها شناختِ مخالفانِ همیشگی یا مقطعی عثمان در بدعت های دیگر اوست ; مانند : تمام خواندن نماز ظهر در مِنی ،(1) عفو عبیدالله بن عمر ،(2) تعطیل حدود و رَدّ شهود (چنان که در ماجرای شرابخواری ولید بن عقبه رخ داد) ،(3) مقدّم داشتن خطبه در نماز عید فطر و قربان ،(4) اذانِ سوّم در روز جمعه ،(5) و دیگر بدعت ها .

1- 1. صحیح بخاری 2 : 53 ; صحیح مسلم 1 : 481 _ 482 ، حدیث 15 و17 ; تاریخ طبری 4 : 268 .

2- 2. تاریخ طبری 4 : 239 ; سنن بیهقی 8 : 61 ; طبقات ابن سعد 5 : 15 .

3- 3. انساب الأشراف 5 : 34 ; الکامل فی التاریخ 3 : 106 .

4- 4. صحیح بخاری 2 : 23 ; صحیح مسلم 2 : 602 ، حدیث 201 ; سنن ترمذی 2 : 21 ، حدیث 529 ; سنن ابن ماجه 1 : 406 ، حدیث 1273 ; فتح الباری 2 : 161 .

5- 5. المصنّف (ابن اَبی شیبه) 2 : 48 ; تاریخ یعقوبی 2 : 162 ; المنتظم 5 : 7 .

 

از مخالفان عثمان اشخاص اند :

1 . حضرت علی بن ابی طالب (علیه السلام) .

2 . عبدالله بن عبّاس .

3 . طلحه بن عُبَیدالله .

4 . زُبیر بن عَوّام .

5 . سعد بن اَبی وقّاص .

6 . عبدالله بن عُمَر .

7 . عائشه ، دختر ابوبکر .

8 . اَنس بن مالک .

حال که دریافتیم حضرت علی (علیه السلام) و ابن عبّاس و اَنس _ به طور قطع _ وضوی مسحی نمی گرفتند و از کسانی به شمار می روند که احادیث فراوانی را روایت کرده اند ، برایمان روشن می شود که مقصود از «مردمی که از پیامبر حدیث می کردند» سرانِ صحابه و بزرگانِ آنهاست ، نه تصویری که عثمان از آنها ترسیم کرد و آنان را افراد ناشناس شناساند .

بر این نام ها ، اسامی این صحابه را نیز می توان افزود که به وضوی مسحی معتقد بودند یا به آنها نسبت داده شده است ; مانند :

1 . عَبّاد بن تمیم بن عاصم مازنی .

2 . اَوس بن اَبی اوس ثقفی .

3 . رِفاعه بن رافع .

4 _ اَبی مالک اَشعری .

5 _ عبدالله بن مسعود .(1)

6 . جابر بن عبدالله انصاری .(2)

7 . عمر بن خطّاب ،(3) و دیگران .

اکنون می توانیم مخالفانِ وضویِ عثمان را بشناسیم و دریابیم روایتی که در آن موافقت طلحه و زبیر و علی و سعد با وضویِ عثمان ادعا شده ، ساختگی است ; زیرا اینان از مخالفانِ عثمان به شمار می آمدند . طلحه و زبیر از سرسخت ترین کسانی اند که علیه عثمان همدست شدند و از نخستین افرادی اند که مردم را به قتل او فراخواندند .

1- 1. چرا که اهل سنّت ادعا می کنند ابن مسعود به وضوی غَسْلی بازگشت و این ، یعنی وی قائل به وضوی مَسْحی بود .

2- 2. عَیْنی ، وی را جزو مسح کنندگان می شمارد ; بنگرید به عمده القاری 2 : 240 .

3- 3. عمده القاری 2 : 240 .