هیتلر تا قبل از حمله به شوروی، بسیاری از كشورهای اروپایى را اشغال كرده بود و با حمله به شوروی قصد داشت تا به طرح های توسعه طلبانه خود جامه عمل بپوشاند. از این رو، سحرگاه روز بیست و دوم ژوئن 1941م در روز و ساعت تعیین شده برای آغاز عملیات، نیروهای آلمان در سراسر خطوط مرزی خود در خاك لهستان و هم چنین در طول مرزهای رومانی با شوروی و دریای بالتیك دست به حمله گسترده ای علیه اتحاد شوروی زدند. با اینكه قبل از آغاز جنگ، میان آلمان و شوروی، قرارداد دوستی و عدم تجاوز امضا شده بود، اما هیتلر طبق معمول، گناه آغاز جنگ را به گردن طرف مقابل انداخت و مدعی شد كه روس ها علی رغم قرارداد دوستی و عدم تعرض با آلمان، در تدارك حمله به آلمان بوده اند و طی چند هفته گذشته به عملیات اكتشافی در خطوط دفاعی آلمان پرداخته و در چند مورد از خطوط مرزی عبور كرده اند. هیتلر عنوان كرد كه سربازان آلمانی نه فقط برای میهن خود، بلكه برای نجات اروپا می جنگند. با آغاز این عملیات كه "بارباروسا" به معنی ریش قرمز نام داشت، نیروهای آلمان به سرعت در داخل خاك شوروی شروع به پیشروی كردند و در طول سه ماه، در حدود شش صد هزار كیلومتر مربع از خاك شوروی را به تصرف خود درآوردند. در این میان، با پیشروی نیروی های مهاجم، قوای آلمانی تا حومه مسكو پایتخت شوروی پیشروی كردند اما با فرا رسیدن فصل سرما، ارتش آلمان زمین گیر شد. مردم و نظامیان شوروی نیز در شهرهای مختلف به ویژه مسكو، لنین گراد و استالین گراد مقاومت سرسختانه ای از خود نشان دادند و به تدریج سربازان آلمانی را مجبور به عقب نشینی كردند. این مسئله باعث شد تا هیتلر، سرداران معروف ارتش آلمان را كه معتقد به عقب نشینی و یا تغییر زمان و محل حمله بودند، از كار بر كنار كند و افسران كم تجربه را به جای آنان قرار دهد كه این امر، خود زمینه دیگری برای شكست های بعدی آلمان گردید. در نبرد شوروی بیش از یك میلیون نفر از نیروهای آلمان تلف شدند و این تلفات سنگین، آنان را وادار به عقب نشینی كرد. در جریان این شكست ها و عقب نشینی ها، هیتلر به مردم آلمان وعده می داد كه با فرا رسیدن فصل بهار، حمله بزرگ نیروهای آلمان برای درهم شكستن مقاومت روس ها آغاز خواهد شد ولی این حمله بزرگ جز باز پس گرفتن قسمتی از مناطقی كه در حملات زمستانی به دست ارتش سرخ افتاده بود، ثمر دیگری نداشت. در اواخر تابستان و اوایل پاییز سال 1943م، حملات ارتش سرخ از سر گرفته شد و آلمانی ها در فاصله اواخر سپتامبر تا اوایل نوامبر، سرزمین های وسیعی را در جبهه های مركزی و جنوبی روسیه از دست دادند. شكست سنگین آلمان در جبهه روسیه، راه را برای شكست های بعدی آلمان در جبهه های دیگر هموار ساخت تا اینكه به شكست نهایی آن در سال 1945م انجامید.
مطالب مرتبط
