بیماری خطرناکی به نام تسویف

بیماری تسویف، خارج کردن جامعه از مرز اعتدال

تسویف بیماری خطرناکی است که اغلب مردم به آن مبتلا هستند ولی از آن بی خبرند. این بیماری فکر بسیاری از بزرگان را به خود مشغول داشته است. امامان ما نیز از آن سخن گفته اند؛ تا جایی که اشک و آه و ناله و ندبه برای ابتلا به آن داشته اند و در ادعیه ی آموزنده خود و در درخواست هایشان از خداوند خلاصی از آن را طالب شده اند. با ضیاءالصالحین همرا باشید تا در مورد «بیماری تسویف» بیشتر بدانید.

تسویف در بین اهل کمال، و کسانی که در مسیر سیر و سلوک گام بر می دارند، بعنوان یکی از مهم ترین آفات سلوکی مطرح است، به گونه ای که اگر کسی در مسیر طی قرب الهی گرفتار تسویف شود، در حقیقت زمین گیر شده و نمی تواند گامی را به سوی معراج قرب بردارد.

ماه رمضان فرصت مغتنمی است كه اگر قدرش را ندانیم و حقش را به جا نیاوریم، قطعا ندامت به دنبال دارد. عزیزان در این فرصت میهمانی از میزبان آن چه شایسته است بستانید. زیرا تعهدی به ما داده نشده كه تا ماه رمضان دیگر این فرصت را درک كنیم.

آن چه را بخواهیم كه سعادت و آرامش دنیا و آخرت را تأمین كند، خواستن واقعی كه اراده و عزم ماست و رهایی ما از معضلات و موانعی كه ما را از رسیدن به باورها باز می دارد.

امروز به یكی از موانع در راه رسیدن به اهداف عالیه خود اشاره می كنیم:

مفهوم تسویف

بیماری خطرناكی است انسان را به بطالت و وقت گذرانی مبتلا می كند. (سوفِ سوف كردن: كار امروز را به فردا و كار فردا را به پس فردا انداختن است.)

امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام می فرماید: "كُلُّمُعَاجَلٍ یَسْأَلُ الْإِنْظَارَوَ كُلُّمُؤَجَّلٍ یَتَعَلَّلُ بِالتَّسْوِیفِ."(1) كسانی كه فرصت ندارند به دنبال فرصت هستند و از خدا مهلت می طلبند تا بندگی و عبادت كنند. و كسانی كه فرصت دارند با بهانه جویی كار را به تأخیر می اندازند.

در سخن دیگر امیرالمومنین امام علی علیه السلام می فرمایند: "جاهلكم مزداد و عالمكم مسوف."جاهلان شما به مرض زیاده روی و عالمان شما به بیماری تسویف گرفتارند.

این بیماری، جامعه را از مرز اعتدال و توازن دور و به ورطه افراط و تفریط سوق می­دهد. کار را به وقت مناسب موکول کردن و به دنبال فرصت استثنایی و طلایی گشتن و بهانه تراشی در انجام عمل؛ بیماری است که در صورت شیوع آن جامعه به تعطیلی و تنبلی کشیده شده و در نتیجه به عقب­ ماندگی تمدن اسلامی منجر می­ شود. بعنوان نمونه اگر اصلی­ترین کار برای طلبه و دانشجو که مطالعه و کسب دانش است، به بهانه­ های مختلف به تأخیر ­افتد؛ روزی به بهانه دلتنگی، روز دیگر به بهانه­ ی وضعیت نابسامان اقتصادی و یک روز نیز به بهانه نامطلوب بودن شرایط مطالعه و ...، و بالاخره با امید به این که یک روز مشکلات و معضلات حل می­ شود و دلتنگی­ ها برطرف می­ گردد و امور اقتصادی سامان می­ یابد؛ فرصت­ها را یکی پس از دیگری از دست می­ دهد و عاقبت چاره­ ای جز خارج شدن از حوزه و دانشگاه با دست خالی را ندارد. اما به راستی آیا روزی فرا خواهد رسید که از مشکلات و نابسامانی­ ها و دغدغه­ های ذهنی و فکری خبری نباشد؟! هرگز!!

ادامه این نوشتار با ما همراه باشید...

پی نوشت:

(1) (نهج البلاغه، حكمت 285)