آثار سریالهای ماهواره ای بر شخصیت کودکان
تماشای سریالهای ماهواره ای تا چه حد روی سلامتی اطفال تاثیر میگذارد این رده سنی تا چه اندازه آسیب پذیر هستند و آیا مشاهده ی این برنامه های ماهواره ای تاثیری بر شکل گیری شخصیت آنها می گذارد یا خیر؟ در این نوشتار با ضیاءالصالحین همراه باشید تا در مورد آثار سریالهای ماهواره ای بر شخصیت کودکان بیشتر بدانید.
مقدمه
در حال حاضر بیشتر اوقات کودکان و نوجوانان صرف تماشای تلویزیون و برنامه های تلویزیونی می شود که همین امر در شکل گیری شخصیت و اخلاق آنها نقش به سزایی دارد. بر همین اساس در صورتی که محتوای برنامه های رسانه های جمعی بخصوص ماهواره در جهت منفی باشد بطور قطع آینده امیدوار کننده و خوبی برای کودکان و جوانان تصور نمی شود.
اثر سریالهای ماهواره ای بر افکار و احساسات عاطفی کودکان و نوجوانان
میزان اثرگذاری برنامه های ماهواره ای بر افکار و احساسات کودکان و نوجوانان بستگی زیادی به محتوای برنامه های پخش شده، مدت زمان تماشای برنامه ها از سوی کودکان و میزان کنترل و مدیریتی والدین بر رفتارهای فرزندان دارد. بدون شک تماشای برنامه های نامتناسب با گروه های سنی کودکان و نوجوانان می تواند اثرات منفی بر رفتار، افکار و احساسات آنان خواهد داشت. در واقع، تماشای هر نوع برنامه نامتناسبی می تواند چنین اثراتی بر آنها داشته باشد و فقدان کنترل والدین بر محتوای و مدت زمان تماشای برنامه ها در این زمینه نقش بسیار مهمی دارد.
دیدن ماهواره به همراه فرزندان به بهانه ی کنترل آنها
بارها تاکید شده که کودکان و نوجوانان باید برنامه های متناسب سن خود را تماشا کنند و این در حالی که است که بسیاری از این شبکه ها برنامه ی خاص برای این گروه سنی ندارد، ضمن اینکه تبلیغاتی که بین برنامه ها پخش می شود، اکثرا به مسائل جنسی پرداخته می شود و این باعث کنجکاوی و درگیری ذهنی می شود.
بنابراین این همراهی والدین و عدم ممانعت آنها برای تماشای برنامه های ماهواه ای می تواند منجر به تاثیرپذیری کودکان از این برنامه ها شود. کودکان در گروهی هستند که تاثیرپذیری بالایی از رفتار اطرافیان خود خواهند داشت و با الگوهایی که انتخاب می کنند، هم ذات پنداری کرده و سعی در تقلید رفتارها و حرکات آنها خواهند داشت. هر چند ممکن است بسیاری از این رفتارها و حرکات بدون توجه به معنا و مفهوم آن بوده و صرفا از سرکنجکاوی رخ دهند، با این حال برخی رفتارهای کودکان بویژه در سنین بالاتر معناهای متفاوت تری خواهد داشت.
یکی ازمهمترین نکاتی که در ارتباط با برنامه ها و سریالها وجود دارد، بیان ارزش ها و باورهایی است که مغایر ارزش ها و باورهای اجتماع است و طبیعتا تاثیرپذیری از این برنامه ها منجر به ایجاد گسست های ارزشی در کودکان و نوجوانان خواهد شد چرا که آنها در محیط های آموزشی جامعه ی خود ارزش ها و باورها و رفتارهایی متناسب با جامعه را آموزش می بیند ولی از طرف دیگر، در شبکه های ماهواره ای رفتارهای دیگری که با رفتارهای آموخته شده قبلی در تضاد هستند را می آموزند که این مساله باعث سردرگمی و دوگانگی حسی و رفتاری در آنها خواهد شد که در دوران نوجوانی شدت بیشتری دارد.
آسیب پذیری نوجوان
نوجوانی سنی است که فرد دوران بلوغ جنسی خود را نیز تجربه می کند و برنامه ی شبکه های ماهواره ای با اشاعه ی فرهنگ و رفتارهای جنسی که در جوامع غربی به شکلی متفاوت ابراز می شوند، باعث می گردد نوجوانان رفتارها و الگوهای فکری و رفتاری متعارضی پیدا کنند. چنین محتوایی که متاسفانه و اغلب بدون نظارت و مدیریت والدین نیز صورت می گیرد، باعث الگوبرداری غلط در فرد شده و ممکن است موجب شکل گیری انحرافات رفتاری و عاطفی شود. بنابراین آسیب های عاطفی و اجتماعی را در این گروه سنی افزایش خواهد داد.
تاثیرات تماشای برنامه ها و سریالهای ماهواره ای
بخش مهمی از این تاثیرپذیری به دلیل عدم نظارت کافی والدین، فقدان آموزش های صحیح درباره ی مسائل جنسی در این گروه سنی، عدم آگاهی خود والدین و فقدان ظرفیت و پذیرش در این گروه سنی است. از طرف دیگر، پذیرشی که اکثر افراد خانواده از رفتارها، پوشش ها و حرکات شخصیت های سریالها و برنامه ها دارند و تغییر نوع برخورد اعضای خانواده در محیط خانواده و محافل و مهمانی ها نیز به این مساله دامن زده و باعث می شود کودکان نیز تاثیرپذیری بیشتری داشته باشند.
این نوع الگوبرداری باعث ایجاد تغییرات اساسی در سبک زندگی افراد شده بدون اینکه ظرفیت لازم برای پذیرش آن را داشته باشند و با الگوبرداری غلط موجب شکل دادن به رفتارهایی می شود که تناسبی با فرهنگ و اجتماعی و سبک زندگی آنها را ندارد. درنتیجه این مساله موجب بروز تعارض در الگوها و رفتارهای فردی شده و مشکلات و تبعات خاص خود را به همراه دارد.
در کنار این مسائل، ارتباط با گروه های هم سن و سال و ترویج رفتارهایی که هر کدام از شبکه های ماهواره ای دیده اند نیز باعث می شود این تاثیرپذیری بیشتر شود، برداشت های غلط از آنچه که در برنامه ها ارائه می شود و تجرب دوران بلوغ ممکن است باعث بروز رفتارهای جنسی خاص در این گروه شده و تمایل آنها را به داشتن رفتارهای جنسی افزایش دهد، رفتارهایی که اگر بستر لازم و مطابق با عرف جامعه برای آن فراهم نباشد منجر به بروز انحرافات رفتاری و جنسی و در نهایت بزهکاری افراد می شود.
پیشگیری از تعارض ها و انحرافات رفتاری و جنسی در نوجوانان
والدین باید توجه داشته باشند که نوجوانان قبل از اینکه به لحاظ شخصیتی و فکری آمادگی برقراری روابط محکم و طولانی مدت را داشته باشند، به سرعت و صرفا از روی کنجکاوی و تجربه روابط جنسی، درگیر رفتارهایی می شوند که متناسب با شرایط آنها نیست و این مساله موجب بروز آسیب های اجتماعی و فردی، ارزش و خانوادگی می شود بنابراین تاکید و توصیه می شود که خانواده ها بیشتر مراقب کودکان و نوجوانان خود باشند و از محتوا و مفهوم برنامه هایی که مخاطب آنها قرار می گیرند، مطلع باشند.
منبع : دکتر سلام
مطالب مرتبط:
اثرات مخرب ماهواره در خانواده
