خداوند متعال در قرآن فرمود:
وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى؛
و نیست براى انسان جز آنچه را با سعى و عمل به دست مىآورد.
یعنی اگر انسان بدون تلاش، منتظر باشد تا از آسمان چیزی بر او نازل شود، انتظار بی موردی است. سنّت خدا این گونه نیست که از طرفی به سبکی عمل کنیم که از مقصد دور شویم و از طرف دیگر بخواهیم در یک شب به مقامات بلند توحیدی برسیم. بشر مهمان تعهد، عزم، اراده، پیگیری و تلاش خودش است. همان طوری که امیرالمومنین علیه السلام فرمودند:
ولا تَجتَمِعُ عَزیمَهٌ و وَلیمَهٌ، ما أنقَضَ النَّومَ لِعَزائمِ الیَومِ، وأمحى الظُّلمَ لِتَذاکیرِ الهِمَمِ؛
عزم و تصمیم [براى رسیدن به کمالات و مقامات عالى] با سورچرانى [راحت طلبى] سازگار نیست. چه بسیار خواب هاى شبانگاهى که تصمیمات روز را بر هم زده، و چه بسیار تاریکی هایى که یاد همّت هاى بلند را از خاطره ها زدوده است.
افرادی که با بلند پروازی و بدون تلاش و عمل و تثبیت موقعیت معنوی، وارد کارهای اجتماعی می شوند، ابتدا روزگار و توانمندی و جوانی هم به آن ها کمک می کند، اقبال های پررنگ و ادبارهای کم رنگ هم سراغ آن ها می آید؛ اما بعد از مدتی به تدریج زوایه هایی از وجودشان به تاریکی گره می خورد و عوارضی ناگوار به صورت تدریجی در زندگی آن ها وارد می شود. بعد از چندین سال که بگذرد و انسان متنبه شود، به خودش نگاه می کند و می بیند هیچ کاری نکرده و به گرفتاری های متعددی هم دچار است. همه این ها به سبب خیالاتی است که انسان دچار آن ها است. مثل این خیال که ـ مثلا ـ قرار است در آینده ترقی کنم و به آسمان هفتم بروم؛ درحالی که با این فکر و خیالات هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.
عمل و موقعیت فعلی هر کسی، معدل تقریبی او حساب می شود؛ مگر عزمی آهنین به کار زند. این امور معنوی، به کسی پیش فروش نشده است. حتی در بعضی از موارد خدای متعال کنایه ای به بعضی از انبیا وارد می کند؛ به این دلیل که فلان کار را نکرد؛ بقیه که دیگر جای خود دارند. آن چه بشر را به سرمنزل مقصود می رساند، عزم و اراده با پشتوانه عمل صالح و شرح صدر در همه ابعاد و زوایا است. بشر، آن قدر ضعیف است که با یک سوزن، همه بادهایش خالی می شود.
اصلا دیگر قدرت تکان خوردن هم ندارد. اگر انسان را کمی رها کنی، آن قدر باد می کند که در حین راه رفتن، فکر می کند کف پایش بر عرش الهی ساییده می شود؛ در حالی که این خبرها نیست. اگر می بینید چهار نفر، از تهِ این ظرف غذا یک لقمه نصیبشان شده، معلول زحمات، صدمات، خون دل، گریه زیاد، قرآن زیاد، توسل به اهل بیت علیهم السلام و قضایایی اینگونه بوده است. این که حالا من بخوابم و فردا صبح یک فرد جامعِ کاملِ عالمِ عارف شده باشم، این خبرها نیست. اگر بنا شد چند زاویه علم یا همین اصطلاحات را هم به انسان بدهند، بسیار فشار می دهند. هیچ چیزی پیش فروش نشده است.
-------------
منبع: بنیاد هاد