چهل حدیث نبوی :
چهل حدیث نبوی صلی الله علیه و آله نمی دریای بیکران کلمات و احادیث گهربار نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم تقدیم شما عزیزان می شود...
۱- ِ ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِیهِ فَهُوَ مُنَافِق : ْ إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَ إِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَ إِذَا اؤْتُمِنَ خَان نشان منافق سه چیز است : ۱ - سخن به دروغ بگوید . ۲ - از وعده تخلف كند .۳ - در امانت خیانت نماید .[1]
۲- لَا ینَالُ شَفَاعَتِی مَنْ أَخَّرَ الصَّلَاةَ بَعْدَ وَقْتِهَا کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهد رسید.[2]
۳- أبغض الحلال الی الله الطلاق . منفورترین چیزهای حلال در پیش خدا طلاق است .[3]
۴- ِ خَیرُ الْأَصْحَابِ مَنْ قَلَّ شِقَاقُهُ وَ كَثُرَ وِفَاقُه . بهترین یاران کسی است که ناسازگاریش اندک باشد و سازگاریش بسیار.[4]
۵- ابن آدم إذا أصبحت معافى فی جسدك آمنا فی سربك عندك قوت یومك فعلى الدّنیا العفاء فرزند آدم وقتی تن تو سالم است و خاطرت آسوده است و قوت یك روز خویش راداری ، جهانگر مباش .[5]
۶-ابن آدم عندك ما یكفیك و تطلب ما یطغیك ابن آدم لا بقلیل تقنع و لا بكثیر تشبع فرزند آدم ، آنچه حاجت تو را رفع كند در دسترس خود داری و در پی آنچه تو را به طغیان وا می دارد روز میگذاری ، به اندك قناعت نمیكنی و از بسیار سیر نمی شوی.[6]
۷- مَنْ رَدَّ عَنْ عِرْضِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ الْبَتَّة هرکس آبروی مؤمنی را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب شود.[7]
۸- اتّق دعوة المظلوم فإنّما یسأل اللَّه تعالى حقّه و إنّ اللَّه تعالى لا یمنع ذا حق حقّه از نفرین مظلوم بپرهیز زیرا وی به دعا حق خویش را از خدا میخواهد و خدا حق را از حق دار دریغ نمی دارد.[8]
۹- اتقوا الحجر الحرام فی البنیان فانه اساس الخراب از استعمال سنگ حرام در ساختمان بپرهیزید كه مایه ویرانی است.[9]
۱۰- الْعِبَادَةُ سَبْعُونَ جُزْءً أَفْضَلُهَا جُزْءً طَلَبُ الْحَلَال عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است.[10]
۱۱- اتَّقُوا فِرَاسَةَ الْمُؤْمِنِ فَإِنَّهُ ینْظُرُ بِنُورِ اللَّه از فراست مؤمن بترسید كه چیزها را با نور خدا می نگرد.[11]
۱۲- اتّقوا الدّنیا فو الّذی نفسی بیده إنّها لأسحر من هاروت و ماروت. از دنیا بپرهیزید ، قسم به آن كس كه جان من در كف اوست كه دنیا ازهاروت و ماروت ساحرتر است.[12]
۱۳- اتقوا دعوة المظلوم فإنها تصعد الی السماء كأنها شرارة از نفرین مظلوم بترسید كه چون شعله آتش بر آسمان میرود.[13]
۱۴- لِكُلِّ شَی ءٍ زَكَاةٌ وَ زَكَاةُ الْأَبْدَانِ الصِّیام براى هر چیزى زكاتى است و زكات بدنها روزه است.[14]
۱۵- اثنان یعجلهما الله فی الدنیا البغی و عقوق الوالدین . دو چیز را خداوند در این جهان كیفر میدهد : تعدی ، و ناسپاسی پدر و مادر.[15]
۱۶-أجرؤكم على قسم الجدّ أجرؤكم على النّار هر كس از شما در خوردن قسم جدیتر است به جهنم نزدیكتر است.[16]
۱۷- أجملوا فی طلب الدنیا فإن كلا میسر لما خلق له . در طلب دنیا معتدل باشید و حرص نزنید ، زیرا به هر كس هر چه قسمت اوست می رسد.[17]
۱۸- هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ الْإِجَابَةُ وَ الْعِتْقُ مِنَ النَّار رمضان ماهى است كه ابتدایش رحمت است و میانه اش مغفرت و پایانش آزادى از آتش جهنم.[18]
۱۹- احب الاعمال الی الله الصلاة لوقتها ثم بر الوالدین ثم الجهاد فی سبیل الله بهترین كارها در نزد خدا نماز به وقت است ، آنگاه نیكی به پدر و مادر ، آنگاه جنگ در راه خدا.[19]
۲۰- أَحَبُّ الْعِبَادِ إِلَى اللَّهِ الْأَتْقِیاءُ الْأَخْفِیاء محبوبترین بندگان در پیش خدا پرهیزگاران گمنامند.[20]
۲۱- انَّ الدینارَ وَ الدُّرهَمَ اَهْلَكا مَنْ كانَ قَبلكُمْ و هُما مُهْلِكاكُمْ. همانا دینار و درهم پیشینیان شما را به هلاكت رساند و همین دو نیز هلاك كننده شماست.[21]
۲۲- احب الاعمال الی الله أدومها و ان قل . محبوبترین كارها در پیش خدا كاریست كه دوام آن بیشتر است ، اگر چه اندك باشد.[22]
۲۳- أحبّ الأعمال إلى اللَّه من أطعم من جوع أو دفع عنه مغرما أو كشف عنه كربا بهترین كارها در پیش خدا آن است كه (بینوایی را)سیر كنند ، یا قرض او رابپردازند یا زحمتی را از او دفع نمایند.[23]
۲۴- لَا فَقْرَ أَشَدُّ مِنَ الْجَهْلِ وَ لَا مَالَ أَعْوَدُ مِنَ الْعَقْل هیچ تهیدستی سخت تر از نادانی و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست.[24]
۲۵- احب الاعمال الی الله حفظ اللسان بهترین كارها در پیش خدا نگهداری زبان است.[25]
۲۶- أحبّ الجهاد إلى اللَّه كلمة حقّ تقال لإمام جائر بهترین جهادها در پیش خدا سخن حقی است كه به پیشوای ستمكار گویند.[26]
۲۷- أَحَبُّ الطَّعَامِ إِلَى اللَّهِ مَا كَثُرَتْ عَلَیهِ الْأَیدِی بهترین غذاها در پیش خدا آن است كه گروهی بسیار بر آن بنشیند.[27]
۲۸- احب اللهو الی الله تعالی إجراء الخیل و الرمی . بهترین بازیها در پیش خدا اسب دوانی و تیراندازی است.[28]
۲۹- طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَلَا إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْم طلب علم بر هر مسلمانی واجب است، همانا خدا جویندگان علم را دوست دارد.[29]
۳۰- احب الله تعالی عبدا سمحا اذا باع وسمحا اذا اشتری و سمحا اذا قضی و سمحا اذا اقتضی . خداوند بندهای را كه به هنگام خرید و هنگام فروش و هنگام دریافت سهلانگار است دوست دارد.[30]
۳۱- أَحَبُّ عِبَادِ اللَّهِ إِلَى اللَّهِ أَنْفَعُهُمْ لِعِبَادِه . از جمله بندگان آن كس پیش خدا محبوبتر است كه برای بندگان سودمندتر است.[31]
۳۲- أحثوا التراب فی وجوه المداحین . بر چهره ستایشگران ، خاك بیفشانید.[32]
۳۳- أَحْزَمُ النَّاسِ أَكْظَمُهُمْ لِلْغَیظ آنكه در فرو بردن خشم از دیگران بیشتر است ، از همه كس دور اندیشتر است.[33]
۳۴- اختبروا الناس بأخدانهم ، فإن الرجل یخادن من یعجبه مردم را از معاشرانشان بشناسید ، زیرا كند هم جنس با هم جنس پرواز.[34]
۳۵- اخوف ما أخاف علی امتی الهوی و طول الامل . بر امت خویش بیش از هر چیز از هوس و آرزوی دراز بیم دارم.[35]
۳۶- ادْعُوا اللَّهَ وَ أَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالْإِجَابَةِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ لَا یسْتَجِیبُ دُعَاءً مِنْ قَلْبِ غَافِلٍ لَاهٍ. خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید كه خداوند دعارا از قلب غافل بی خبر نمی پذیرد.[36]
۳۷- ادنی أهل النار عذابا ینتعل بنعلین من نار یغلی دماغه من حرارة نعلیه . از مردم جهنم آنكه عذابش از همه آسانتر است دو كفش آتشین بپا دارد كه مغزوی از حرارت كفشهایش به جوش می آید.[37]
۳۸- ادنی جبذات الموت بمنزلة مائة ضربة بالسیف . آسانترین كشش های مرگ مانند صد ضربت شمشیر است.[38]
۳۹- إذا ابتلی أحدكم بالقضاء بین المسلمین فلا یقض و هو غضبان و لیسوّ بینهم فی النّظر و المجلس و الإشارة. اگر یكی از شما به كار قضاوت میان مسلمانان دچار شود باید به هنگام غضب ازقضاوت خودداری كند و میان ارباب دعوا در نگاه و نشیمنگاه و اشاره تفاوتی نگذارد.[39]
۴۰- اذا أحب الله عبدا حماه الدنیا كما یظل أحدكم یحمی سقیمه الماء . وقتی خداوند بندهای را دوست دارد ، دنیا را از او منع میكند چنانكه شما مریض خویش را از نوشیدن آب منع می كنید.[40]
پی نوشت:
[1] تحف العقول ص ۳۱۶.
[2] محاسن ص۸۰.
[3] نهج الفصاحه ص ۱۵۷ ، ح ۱۶.
[4] تنبیه الخواطر معروف به مجموعه ورام ج ۲ ، ص۱۲۳.
[5] نهج الفصاحه ص ۱۵۹ ، ح ۲۳.
[6] نهج الفصاحه ص ۱۵۹ ، ح ۲۴.
[7] ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص ۱۴۵ - الجعفریات(الاشعثیات) ص ۱۹۸.
[8] نهج الفصاحه ص ۱۶۱ ، ح ۳۵.
[9] نهج الفصاحه ص ۱۶۲ ، ح ۳۸.
[10] مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج ۱۳ ، ص ۱۲ ، ح ۱۴۵۸۵.
[11] کافی(ط-الاسلامیه) ج ۱ ، ص ۲۱۸ ، ح ۳.
[12] نهج الفصاحه ص ۱۶۳ ، ح ۴۴ {شبیه این حدیث در مجموعه ورام ج ۱ ، ص ۱۳۱}.
[13] . نهج الفصاحه ص ۱۶۳ ، ح ۴۷.
[14] كافى(ط-الاسلامیه) ج ۴، ص ۶۲.
[15] نهج الفصاحه ص ۱۶۵ ، ح ۵۸.
[16] نهج الفصاحه ص ۱۶۶ ، ح ۶۴.
[17] شرح فارسی شهاب الاخبار ص ۳۲۰ ، ح ۵۱۸.
[18] كافى(ط-الاسلامیه) ج ۴، ص ۶۷ - بحار الانوار(ط-بیروت) ج ۹۳ ، ص ۳۴۲ ، ح ۱۴.
[19] . نهج الفصاحه ص ۱۶۷ ، ح ۷۰.
[20] مجموعه ورام ج ۱ ، ص ۵.
[21] کافی(ط-الاسلامیه) ج ۲ ، ص ۳۱۶ ، ح ۶.
[22] نهج الفصاحه ص ۱۶۷ ، ح ۷۳.
[23] نهج الفصاحه ص ۱۶۸ ، ح ۷۶.
[24] کافی(ط-الاسلامیه) ج ۱ ، ص ۲۵ و ۲۶ ، ح ۲۵ - محاسن ص ۱۷ - تحف العقول ص ۶.
[25] نهج الفصاحه ص ۱۶۸ ، ح ۷۸.
[26] نهج الفصاحه ص ۱۶۸ ، ح ۸۰.
[27] نهج الفصاحه ص ۱۶۹ ، ح ۸۲.
[28] نهج الفصاحه ص ۱۶۹ ، ح ۸۳.
[29] کافی(ط-الاسلامیه) ج ۱ ، ص ۳۰ ، ح ۱.
[30] نهج الفصاحه ص ۱۶۹ ، ح ۸۵.
[31] تحف العقول ص ۴۹ - نهج الفصاحه ص ۱۶۹ ، ح ۸۶.
[32] نهج الفصاحه ص ۱۷۰ ، ح ۹۱.
[33] من لا یحضره الفقیه ج ۴ ، ص ۳۹۶ - امالی(صدوق) ص ۲۱.
[34] نهج الفصاحه ص ۱۷۳ ، ح ۱۰۶.
[35] خصال ص ۵۱.
[36] بحارالانوار(ط-بیروت) ج ۹۰ ، ص ۳۲۱.
[37] نهج الفصاحه ص ۱۷۶ ، ح ۱۲۱.
[38] نهج الفصاحه ص ۱۷۶ ، ح ۱۲۲.
[39] نهج الفصاحه ص ۱۷۶ ، ح ۱۲۵.
[40] نهج الفصاحه ص ۱۷۹ ، ح ۱۳۷.