فیلم / شرح دعای اول صحیفه سجادیه (قسمت 1) - حجت الاسلام فرحزاد

سیری در صحیفه سجادیه امام زین العابدین (علیه السلام) - حجت الاسلام فرحزاد

موضوع برنامه: سیری در صحیفه سجادیه امام زین العابدین (علیه السلام)
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمین فرحزاد

تاریخ پخش: 24- 07-96

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
امشب از آسمان چشمانت، دسته دسته ستاره می چینم
در غزل گریه ی زلالت، آه! سرخی چهارپاره می بینم
زخم های دل غریبت را مرهم و التیام آوردم
باز از محضر رسول الله به حضورت سلام آوردم
در شب تار تیره فهمی ها، روشنی را دوباره آوردی
آسمان را کسی نمی فهمید، تا که با خود ستاره آوردی
ساحت مستجاب سجاده، بندگی را تو یادمان دادی
دل ما شد اسیر چشمانت، دلمان را به آسمان دادی
آیه آیه پیام عاشورا در احادیث روشنت گل کرد
امتداد قیام عاشورا، در تب و اشک و شیونت گل کرد
دم به دم در فرات چشمانت ماتم کربلا مجسم بود
چشم تو لحظه ای نمی آسود، همه عمر تو محرم بود
چلچراغی ز گریه روشن کرد، در دلم اشک بی امان تو
تا همیشه منای چشمانم، وقف اندوه بی کران تو

شریعتی: سلام می کنیم به امام زین العابدین و سید الساجدین، سلام می کنم به همه شما دوستان عزیزم، خانم ها و آقایان، سالروز شهادت امام سجاد(علیه السلام) را تسلیت می گویم. عزاداری های شما قبول باشد. چه حسن اتفاقی است امروز که در سالروز شهادت امام سجاد(علیه السلام)، حاج آقای فرحزاد عزیز از صحیفه سجادیه برای ما بگویند. سلام علیکم و رحمة الله. خیلی خوش آمدید.
حاج آقای فرحزاد: علیکم السلام و رحمة الله. خدمت جنابعالی و بینندگان و شنوندگان عزیز عرض سلام دارم. تسلیت عرض می کنیم سالروز شهادت جانگداز سید الساجدین، امام سجاد(علیه السلام) را که به حق در بحران فوق العاده ای که بعد از واقعه ی کربلا اتفاق افتاد، هفت طاغوت زمان را گذراندند و سختی های فوق العاده تحمل کردند که قطعاً از شهادت کربلا بیشتر هست که کمتر نیست. این امام غریب و مظلوم هم حقش ادا نشده است. در ماه محرم دو امام به شهادت رسیدند. عاشورا آقا أباعبدالله(علیه السلام)، حدود 35 سال بعد هم امام سجاد(علیه السلام) در 25 محرم به شهادت رسیدند. انشاءالله قدر بدانیم و از مقام این امام تجلیل کنیم. امامی که با دعاها و گریه ها و تربیت شاگردان و این گوهر ارزشمندی که با 270 دعا نزد ما به یادگار گذاشتند که 54 مورد در صحیفه سجادیه جمع شده است.

شریعتی: خیلی خوشحال هستیم که از صحیفه سجادیه می شنویم. صحیفه سجادیه یک کتاب دعا نیست، یک مکتب تربیتی است و دریایی از معارف در آن نهفته است. امروز هم سیری در صحیفه سجادیه، زبور آل محمد خواهیم داشت. بحث امروز شما را خواهیم شنید.
حاج آقای فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
اولین دعا از صحیفه سجادیه که با حمد و تمجید حق تعالی شروع می شود، «الْحَمْدُ لِلَّهِ الاوَّلِ بِلا أَوَّلٍ كَانَ قَبْلَهُ وَ الاخِرِ بِلا آخِرٍ یَكُونُ بَعْدَهُ» (صحیفه سجادیه/ص28) حمد می کند خدایی که نه ابتدا دارد نه انتها، چون خالق اول و آخر است. درباره ی خدایی که نبود راه ندارد که اول و آخر داشته باشد. بود و نبود برای مخلوقی است که ابتدا دارد و انتها دارد. خدا از ازل بوده و در ابد هم خواهد بود. لذا می فرماید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الاوَّلِ بِلا أَوَّلٍ كَانَ قَبْلَهُ وَ الاخِرِ بِلا آخِرٍ یَكُونُ بَعْدَهُ» هفته قبل اشاره کردم چون در صحیفه سجادیه و کل دعاهای ما حمد و ستایش خیلی آمده است و اگر ما چند هفته ای در مورد حمد و ستایش صحبت می کنیم چون عموم دعاها و شروع دعاها با حمد و ستایش است و خیلی جالب است که مهمترین سوره قرآن، سوره حمد است. همه قرآن در سوره حمد خلاصه شده است که ام الکتاب هم نامیده شده است. سوره های بزرگ مثل بقره که چند جزء هست، شاید به اندازه سوره حمد قیمت نداشته باشد. هفت آیه هست ولی به نام سوره حمد است و بعد از بسم الله با الحمدلله شروع می شود. برای همین سوره حمد نامیده شده است. «بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدلله رب العالمین» سوره حمد آنقدر فضیلت های عجیبی در مورد آن داریم که فرمود: اگر کسی بر مرده ای خواند و زنده شد، تعجب نکند. ما برای اموات یک حمد و سه «قل هو الله» هدیه می کنیم. چون «قل هو الله» ثلث قرآن است و هر سه کار یک حمد را می کند. ولی سوره حمد گفتگوی ما با خداست. بخشی برای خداست، «الحمد الله رب العالمین، الرحمن الرحیم، مالک یوم الدین» بعد درخواست های ما شروع می شود و بعد دعا می کنیم «اهدنا الصراط المستقیم». خیلی فضیلت برای سوره حمد بیان شده است. خصوصاً برای گرفتاری ها و مشکلات هفت بار یا هفتاد بار خوانده شود خیلی مؤثر است.

خدا آیت الله بهجت را رحمت کند. همیشه می فرمود: برای مریض های لاعلاج، آب زمزم که هرسه را در روایت داریم. الآن حاجی ها از مکه آمدند،آب زمزم آوردند. آب زمزم با قدری تربت امام حسین قاطی کنند. حدیث داریم «فیه شفاء من کل داء» سوره حمد که هفتاد بار بخوانند. به امید خدا در خیلی از موارد مؤثر است.

درباره ی خود حمد و واژه حمد که به معنی ستایش و مدح و ستایش خدای متعال است، حمد شکر در مقابل نعمت است. مدح در مقابل کارهای اختیاری است. ولی حمد در مقابل کار اختیاری و غیر اختیاری است. هم نعمت و هم غیر نعمت و هم اختیاری و غیر اختیاری، جامع است. چه جمله ی بزرگی خدا به ما یاد داده است. الف و لام که در الحمد آمده است.    «الحمد» عمومیت و فراگیری و استغراق را می رساند. یعنی تمام ستایش ها و زیبایی ها و کمال ها برای خداست. هرکسی که هرنوع زیبایی دارد. در عالم هستی وجود دارد همه برای خداست. «الحمدلله» یعنی اگر خطاطی یک خط زیبایی را کشیده است، یا نقاشی نقشی کرده است، یا باغبانی باغ گلی را پرورش داده است، ولی اگر از او تعریف می کنیم در واقع از خدا تعریف می کنیم. تمام حمدها مرجعی است و برگشتش به خداست. ممکن است ما از یک شخص داریم تعریف می کنیم. از پدر و مادر و معلم و مربی تعریف می کنیم. ولی «الحمد» همه برای خداست. تمام حمدها و ستایش ها «لله» مخصوص خداست. استغراقی که همه را می خورد. «الحمد لله» روایت هایی که در این زمینه داریم خیلی جالب است.

امام صادق(علیه السلام) فرمود که پدرم امام باقر(علیه السلام) یک اَستَری داشتند گم شد. یا کسی دزدیده بود برده بود. مرکب انسان گم شود، سخت است. امام صادق(علیه السلام) فرمودند پدرم امام باقر(علیه السلام) فرمودند: اگر این مرکب پیدا شود، تمام حمدها و ستایش ها را برای خدا انجام می دهم به حدی که باعث رضایت و خشنودی پروردگار شود. حمد کامل به جا می آورم. اَستر با همه وسایلش پیدا شد. همه منتظر بودند آن حمد جامع چیست که حضرت می خواهد به جا آورد؟ حضرت سوار بر مرکب شدند. لباس هایشان را جمع کردند،صورت مبارک را به جانب حق گرفتند، فرمودند: «الحمد لله» دست کم نگیرید. «الحمدلله»! کسی گفت: همین!؟ حضرت فرمود: چیزی را در عالم فروگذار نکردم از نیکی و خوبی و زیبایی و ستایش، الا اینکه همه را به خدا نسبت دادم. «الحمدلله» جامع همه حمدهاست. جامع همه ستایش ها و تعریف هاست. لذا خواهش دارم این کلمه «الحمدلله» از زبانتان نیافتد. در همه شرایط بگویید. چقدر سفارش شده که هر نعمتی یاد می کنید «الحمدلله» بگویید. هر بلایی دفع می شود «الحمدلله» بگویید. هر شادی و هر غمی «الحمدلله» بگویید. پیغمبر ما در گرفتاری ها «الحمدلله» می گفتند. امام سجاد(علیه السلام) در گرفتاری ها «الحمدلله» می گفتند.

پیغمبر ما در نعمت ها می فرمودند: «الحمدلله علی کل نعمة» در بلاها می فرمودند: «الحمدلله علی کل حال» چون در خود ابتلاء هم باز نعمت هست. در سجده زیارت عاشورا می گوییم: «اللهم لک الحمد حمد الشاکرین»، «الحمدلله علی عظیم رزِیَتّی» همه حمد است. این «الحمدلله» به ظاهر کوچک است ولی یک دریا است و شاه کلید است. روزی صد بار یا بیشتر الحمدلله بگویید. نعمت ها را در ذهنمان مرور کنیم. پیغمبر خدا(صلی الله علیه وآله) فرمودند: «اذا انعم الله علی عبد نعمة فیقول العبد الحمدلله» فرمود: هرگاه خدا به بنده ای نعمتی ارزانی کرد و لطف کرد، این بنده متذکر آن نعمت شد یعنی از ته دل فهمید خدا چه به او داده است. الآن ما با پای خودمان راه می رویم و همه اعضای بدن ما سالم است، وقتی آدم معلولی را می بیند که چهل سال است روی تخت خواب افتاده است، اصلاً می خواهد پر و بال دربیاورد و خدا را شکر می کند. یا نعمت ولایت اهل بیت که نمی توان شکرش را به جا آورد. در خیلی از جاهایی که ما در معرض سقوط بودیم، خدا بلاها را دفع کرده است یا در خانواده ضد ارزشی بزرگ می شدیم شاید مثل آنها گمراه می شدیم.

شریعتی: یعنی اگر ما دچار گرفتاری و بلا و مریضی و کاستی هایی بودیم، باز جا برای شکر هست و باید نعمت های بزرگتر را دید.
حاج آقای فرحزاد: هم نعمت های بزرگتر و هم داخل تمام بلاها نعمت است. امام عسگری فرمودند: «مَا مِنْ بَلِیَّهٍ إِلَّا وَ لِلَّهِ فِیهَا نِعْمَهٌ تُحِیطُ بِهَا» (تحف العقول/ ص 489) همین بلایی که امام سجاد دیدند و اسارتی که دیدند، چقدر برای آنها درجه و مقام آورده و چقدر عالم به برکت کربلا و عاشورا احیاء شده است. یک نمونه اربعین است. به برکت این بلایی که اهل بیت دیدند چقدر هدایت پیدا کردند. چقدر طاغوت ها زمین خوردند. چقدر اطعام می شود. چقدر سخنرانی می شود. چقدر مداحی می شود و به فقرا رسیدگی می شود. ما راضی نیستیم به اهل بیت و امامان خاری فرو برود. ظاهر بلا تلخ است، ولی درونش خدا هزار نعمت و خیر و برکت قرار داده است.

مأمون لعنة الله علیه سه سال آخر امام هشتم را بالاجبار، زن و بچه اش هم نگذاشت بیایند. بین امام جواد و ایشان جدایی افتاد. حضرت فقط گریه می کردند. ایشان را به مشهد آوردند و تبعید کردند و به شهادت رساندند. ولی برکاتی که آقا در ایران دارند، این همه زوار و هدایتگری و نجات بشر، ظاهرش بلای دردآور است ولی چقدر دلها را به خودش جذب می کند. پیغمبر فرمود: «اذا انعم الله علی عبدٍ» اگر نعمتی را خدا بر بنده ای ارزانی کرد، «فیقول العبد الحمدلله» همین یک کلمه! بگوید: الهی شکر، الحمدلله! «فیقول الله تعالی انظروا الی عبدی اعطیته ما لا قدر له فاعطانی ما لا قیمة له» به تعبیر بنده خدا طبل می زند. از یک الحمدلله ما خدایی که هیچ چیز در نظرش بزرگ نیست و خودش اکبر است، خدا می فرماید: به بنده من نگاه کنید. نعمتی به او دادم که قیمت ندارد. چون نعمت های مادی محدود است. زود گذر است. مخلوق تمام شدنی است. خدا می فرماید: به بنده من نگاه کنید، من نعمتی به او دادم که فانی و تمام شدنی است. ولی الحمدلله گفته که قیمت ندارد. من یک چیز فانی به او دادم و او یک چیز باقی به من برگرداند. یعنی الحمدلله باقی است. داریم «كُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ ، وَ یَبْقى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرام » (الرحمن/26 و 27) «ما عِنْدَكُمْ یَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باق » (نحل/96)، «ما عندکم» منظور ما و نعمت ها هستیم. ولی «الحمدلله» باقی است. تو را به بی نهایت وصل می کند. خدا می گوید: من به بنده یک نعمت فانی دادم، ولی او یک حمدی به من برگردانده که باقی است. همیشه الحمدلله هست و خواهد بود.

مستحب است کسی برای شروع هر لقمه الحمدلله بگوید. پایان سفره الحمدلله بگوید. خواهش می کنم تک تک غذا نخورید. هرکسی یک ساعتی غذا نخورد. در شبانه روز یک وعده از صبحانه یا نهار یا شام دور هم غذا بخورید. لو سیر هم هستید باز بنشینید. این دلها را به هم نزدیک می کند. الآن متأسفانه بعضی خانواده ها همدیگر را نمی بینند. این خیلی بد است. یکی از فرزندان علمای بزرگ به من می فرمود: پدرم وقتی سفره می اندازیم می گوید: بنشین دور هم باشیم. پیغمبر فرمود: وقتی سر سفره می نشینید بسم الله می گویید و با نام خدا شروع می کنید، خدا گناهانش را می آمرزد. این الحمدلله ورد زبان ما باشد و همیشگی باشد. هرجا نگاه می کنیم نعمت های خدا را می بینیم الحمدلله بگوییم. آن به آن الحمدلله بگوییم. «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّكُم » (ابراهیم/7) خدا وعده داده هرچه حمد و ستایش است من روی سرت می ریزم. خدا مرحوم دولابی را رحمت کند. با تمام وجودش ذکر الحمدلله را می گفت. با یک حالتی که اصلاً فضا عوض می شد. خدا به ما چه نداده است؟! مثل پدری که اینقدر روی سر بچه اش چیز ریخته که می گوید: پدر از شرمندگی نمی دانم چه کنم! امام باقر فرمود: هیچ ستایشی نبود الا اینکه من فروگذار نکردم و این یک کلمه را گفتم. خدا می گوید: نعمتی که به تو دادم خیلی قیمت ندارد ولی حمد تو خیلی قیمت دارد. «اعطیته ما لا قدر له فاعطانی ما لا قیمة له» او به من برگردانده یک چیزی که قیمت ندارد. روایت داریم همه عالم ماده را روی یک کفه ترازو بگذارند و «لا اله الا الله» را روی یک کفه ترازو بگذارند، این می چربد. چون همه نعمت ها و مادیات تمام شدنی است، ولی «لا اله الا الله» باقی است. همه نعمت ها یک «الحمدلله» می ماند و همه نعمت ها فانی است. این از همه نعمت های عالم بالاتر است. روایت دیگر داریم که «لا اله الا الله» نصف میزان حسنات را پر می کند و الحمدلله کل آن را پر می کند. اینها ذکرهایی است که خیلی سفارش شده است.

اینکه شما فرمودید در همه بلاها و گرفتاری ها الحمدلله بگوییم. آقا أباعبدالله(علیه السلام) در این سفر هرکجا خطبه خواندند، در مکه و بین راه دائم الحمدلله گفتند. «أُثْنِى عَلَى اللَّهِ أَحْسَنَ الثَّنَاءِ» (إرشاد مفید، ج2، ص91) مدح و ستایش می کنم خدای متعال را که بهترین ثناها و ستایش ها از آن اوست. در گودی قتلگاه هم باز الحمدلله می گوید. «رضاً برضاک»  راضی به رضای خداست. امام سجاد(علیه السلام) که روز شهادت این امام بزرگوار است، دهه اول صفر متعلق به امام حسن مجتبی(علیه السلام) است. این دهه هم به اسم امام سجاد باشد. یعنی دهه سوم محرم که امام سجاد از غربت در بیاید. اگر حضرت زینب و حضرت سجاد پشت قیام کربلا نبودند، قطعاً از بین می رفت و این چراغ خاموش می شد. خطبه های عجیبی که در شام خواندند. امتداد آن قیام بود. آنهایی که خون شهداء را حفظ می کنند خیلی مهمتر است. اگر مؤمنی بلا دید و مبتلا شد، «مَنْ بُلِیَ مِنْ شِیعَتِنَا بِبَلاءٍ فَصَبَرَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَجْرَ أَلْفِ شَهِیدٍ» (عیون أخبار الرضا (علیه السلام)،ج2،ص221) یعنی شهدای کربلا خیلی مقام دارند. شهدای کربلا و امام معصوم را با هیچکس نمی توان مقایسه کرد. حتی بارها روی منبر گفتم که شهدای دیگر را با شهدای کربلا نمی شود قیاس کرد. چون روایت داریم امیرالمؤمنین فرمود، وقتی در جنگ صفین به زمین کربلا رسیدند، فرمود: «هذا مصارع عشاق شهداء لا یسبقهم من کان قبلهم و لا یلحقهم من کان بعدهم» (بحارالانوار/ج98/ص116) از گذشته ها و آینده کسی به اینها نمی رسد. اینها حسابشان جداست. مقام آنها مقام خاص است.

روایت داریم: اگر مؤمنی بلایی دید و بر آن بلا صبر و تحمل کرد، خدا پاداش هزار شهید به او مرحمت می کند. این چقدر بلاها را سبک می کند. زخم زبان هایی که بچه های امام حسین خوردند، روز عاشورا به ملاقات خدا رفتند، در بهشت برین مهمان پیغمبر هستند و همه کنار پیغمبر رفتند. حبیب بن مظاهر و دیگران نزد امام حسین رفتند. زحمات و فشارهای روحی و جسمی که به اهل بیت رسید، به مراتب از نیزه و شمشیرهای روز عاشورا بیشتر بوده است. اسارت و غل و زنجیر، جشن گرفتن و هلهله کردند. واقعاً بلا و مصیبت سختی بود. 35 سال امام سجاد گریه می کردند. اشکشان جاری بود. آب می دیدند گریه می کردند. جوان می دیدند، گریه می کردند. چون صحنه را از نزدیک دیده بودند. امام سجاد درک می کند با پدرش چه کردند. با عمه ها و برادرانش چه کردند. چهل منزل سرهای بریده جلوی چشم اینها بود.

یک خاطره بگویم که جالب است. مرحوم علامه از شعرا و مداح های تهران بود. با مرحوم فلسفی همیشه با هم مجلس برگزار می کردند. آقای فلسفی منبر می رفت و ایشان هم مداحی می کرد. خاطراتش را نوشته، شصت سال خاطرات مداحی و شعر گفتنش را نوشته است. ایشان نوشته یک سید بزرگواری در تهران بود آرزوی کربلا رفتن داشت. مطلبی را همین جا بگویم.

الآن در آستانه اربعین هستم. خواهش می کنم عزیزانی که می خواهند کربلا بروند، چند نفر از عزیزانی که نرفتند را همراه خودشان ببرند. بانی شوند. یا مثلاً خواهر و برادر و قوم و خویش را همراه ببرند. روایت داریم برای کسانی که بانی برای کربلا می شوند. هشام بن سالم از امام ششم پرسید: این فضایلی که برای زیارت کربلا نوشتند که هر قدمش ثواب حج و عمره هست، خدا را ما فوق عرش زیارت می کند، برای هیچ معصومی اینقدر روایت نداریم. به حضرت صادق(علیه السلام) عرض کردم آقا کسی بیمار است یا مشکلی دارد، توان ندارد. به زیارت آقا أبا عبدالله برود چه کار کند؟ حضرت صادق(علیه السلام) فرمودند: دیگران را روانه کند. خانم ها کمتر طلا بیاندازند، یا ارثی به آنها رسیده است کمک کنند. شوهرهایشان می خواهند بروند، مانع نشوند. در ثوابش شریک شوند. برای کار خیر مانع نشوید. فرمود: کسی که وسیله رفتن کسی را به کربلا فراهم کند، به ازای هر درهمی که خرج کند، خداوند متعال همانند کوه احد برای او حسنه می فرستد و چند برابر پولی که داده را خدا به او برمی گرداند.

بعد فرمودند: بلاهایی که بنا بوده بر او فرود بیاید، خدا برمی گرداند. ثواب زیارت هم برایش می نویسند. امام حسین را هم خوشحال کرده است و یک دوست امام حسین را هم خوشحال کرده است. بعد فرمود: اموالش را هم خدا حفظ می کند. این همه آفت می خورد، پیشامدهای ناگوار و باید هزینه کند. یک نفر را که پشتیبانی می کنیم و می فرستیم، ثوابش از رفتن خود ما بالاتر است. عزیزانی که کسی را ندارند، خیریه حضرت خدیجه هم زیارت اولی های قم را می فرستد، هم زیارت مشهدی ها که تا حالا حدود چهارصد نفر فرستادیم. کربلا هزینه اش بیشتر است. در کانال برنامه شماره حساب می گذاریم، عزیزان هرچه می توانند کمک کنند. البته ممکن است اربعین شلوغ باشد، ما بعد از اربعین هم افرادی را داریم که به قیمت مناسبت تر ببرند. انشاءالله بانی شویم و در این کار خیر شرکت کنیم و دیگر کسی نباشد که کربلا نرفته باشد. بدون ویزا و گذرنامه هم نروید. مراجع و علما سفارش کردند. اینهایی که بدون ویزا و گذرنامه می روند هم باعث دردسر برای حکومت ما می شوند، هم برای حکومت عراق دردسر درست می کنند. چند ماه زندانی دارد. مزاحمت هم در مرزها ایجاد می کنند و حق کسانی که گذرنامه دارند را ضایع می کنند.

داستانم را کامل کنم. سید بزرگواری بود خیلی آرزوی کربلا داشت. چهل سال قبل، گفت: من دیدم این برای کربلا دارد بال درمی آورد و می سوزد. بانی شدیم و افرادی را پیدا کردیم. دو سه روز گذشت، آن سید به دیدن من آمد. دیدم چشم هایش سرخ شده و بدنش ضعیف و لاغر شده است. گفتم: سید جان من برایت جور کردم که به کربلا بروی. چرا اینقدر بی تابی می کنی؟ گفت: دست به دلم نگذار. من چون در حال و هوای کربلا بودم و در فکر کربلا بودم، سه شب قبل در عالم رؤیا به من گفتند: دوست داری جدت امام حسین را زیارت کنی. گفتم: بله! من از خدا می خواهم امام حسین را زیارت کنم. در اتاق من باز شد، سر بریده ی آقا أباعبدالله را برای من آوردند. یک لحظه در خواب آنچنان عظمت مصیبت و وحشت مرا گرفت که از خواب پریدم و سه روز است گریه می کنم! شما ببینید به امام سجاد و اهل بیت چه گذشته است! امام سجاد وقتی به مدینه رسیدند، خطبه ای که برای مردم مدینه خواندند، فرمودند: «ان الله و له الحمد ابتلانا» همانا خدا که ما از او راضی هستیم، حمد و ستایش می کنم خدا را، این خدا ما را امتحان کرد. به مردم مدینه فرمود: اگر پیغمبر سفارش می کرد که هرطور می توانید اهل بیت ما را اذیت و آزار کنید، بیشتر از این دیگر نمی کردند! ولی شما جای جای زندگی حضرت زینب و امام سجاد را ببینید، همه الحمدلله است.

ما نداریم از رضای حق گله *** عار ناید شیر را از سلسله
رشته ای در گردنم افکنده دوست *** می برد هرجا که خاطرخواه اوست

محبوب ما خداست. خیلی زیباست حمدهایی که خود آقا أباعبدالله و اصحاب او در این سفر داشتند و هیچ شکایتی از خدا ندارند. از خلق شکایت عیب ندارد. دائم می گفتند: «لک الحمد». امام سجاد فرمود: «من قال الحمدلله فقد عبدا شکر کل نعمة لله عزّ و جل» این عظمت حمد را می رساند. فرمود: کسی بگوید: الحمدلله، همانا شکر هر نعمتی که خدا به او داده ادا کرده است. از همه وجودمان الحمدلله بگوییم.

شریعتی: باز هم شهادت امام سجاد(علیه السلام) را تسلیت می گویم. امروز صفحه 109 قرآن کریم، آیات 10 تا 13 سوره مبارکه مائده در سمت خدای امروز تلاوت می شود. از مقام شامخ مرحوم فیض الاسلام هم برای ما خواهند گفت و تجلیل خواهیم کرد.
«وَ الَّذِینَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآیاتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِیمِ «10» یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ یَبْسُطُوا إِلَیْكُمْ أَیْدِیَهُمْ فَكَفَّ أَیْدِیَهُمْ عَنْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ «11» وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثاقَ بَنِی إِسْرائِیلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیباً وَ قالَ اللَّهُ إِنِّی مَعَكُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَ آتَیْتُمُ الزَّكاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلِی وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَیِّئاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِیلِ «12» فَبِما نَقْضِهِمْ مِیثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِیَةً یُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلى خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ «13»
ترجمه: و آنان كه كفر ورزیده و آیات ما را تكذیب نمودند، همانان اهل دوزخند. اى كسانى كه ایمان آورده اید! نعمت خداوند را بر خودتان یاد كنید، آنگاه كه جمعى (از دشمنان) قصد داشتند به سوى شما دست تعدّى دراز كنند (و شما را نابود سازند)، امّا خداوند دست آنان را از شما كوتاه كرد و از خدا بترسید و مؤمنان باید تنها بر خداوند توكّل كنند. و به تحقیق خداوند از بنى اسرائیل پیمان گرفت، و از میان آنان دوازده سرپرست (براى دوازده طایفه) برانگیختیم، و خداوند (به آنان) فرمود: من با شمایم، اگر نماز به پا دارید و زكات بپردازید و به پیامبرانم ایمان آورده و یارى شان كنید وبه خداوند وامى نیكو دهید، قطعاً گناهانتان را مى پوشانم و شمارا به باغ هایى وارد مى كنم كه نهرها زیر (درختان) آن جارى است. پس از این، هر كس از شما كافر شود، به راستى از راه راست منحرف گشته است. پس (بنى اسرائیل را) به خاطر شكستن پیمانشان لعنت كردیم (و از رحمت خویش دور ساختیم) و دل هایشان را سخت گردانیدیم. آنان كلمات (الهى) را از جایگاه هاى خود تحریف مى كنند و بخشى از آنچه را به آنان تذكّر داده شده بود فراموش كردند، و تو همواره بر خیانتى از آنان آگاه مى شوى (هر روز توطئه و خیانتى تازه دارند) مگر اندكى از ایشان (كه سنگدل و تحریف گر و خائن نیستند). پس، از آنان درگذر و از لغزش هایشان چشم بپوش. همانا خداوند نیكوكاران را دوست مى دارد.

شریعتی: امروز حاج آقای فرحزاد به خاطر شما و بخاطر سمت خدا از سفر تبلیغی اصفهان پرواز داشتند و آمدند و بلافاصله بعد از برنامه باید برگردند. از شما و از همه مردم خوب اصفهان تشکر می کنم.
حاج آقای فرحزاد: جا دارد از همه مردم ایران تشکر کنم، ولی مردم اصفهان هم خیریه هایش و هم زوار مشاهد مشرفه اش، هم علمایش و هم مجالسش از همه شهرها اگر بگویم بیشتر است، اغراق نکردم. علمای برجسته ای هم دارد. بعد از قم و مشهد علمای برجسته ای که در اصفهان بودند و هستند همچون سید علی نقی فیض الاسلام که این هفته از ایشان تجلیل شده است. ایشان اهل خمینی شهر اصفهان هستند و بعد به تهران آمدند و قبرشان هم در بهشت زهرا هست. ایشان شخصیتی بود که نهج البلاغه را از مهجوریت درآوردند و ترجمه زیبا هم از قرآن دارند و هم از نهج البلاغه و صحیفه سجادیه دارند. من به ترجمه و شرح ایشان زیاد مراجعه کردم. ایشان ترجمه که کردند بعضی جاها در پرانتز شرحش را هم مختصر آوردند. عزیزانی که به ترجمه قرآن و همچنین نهج البلاغه دسترسی دارند، این ترجمه دقیق و روان و عمیق است و ایشان سالیان سال وقت گذاشتند.

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در میزان حسنات کسی نهاده نمی شود چیزی که از صلوات بر محمد و آل محمد سنگین تر باشد. آیه ی 11 سوره مبارکه مائده، خدای مهربان می فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ» ای مؤمنین نعمت های خدا را یاد کنید. انشاءالله اقسام حمد را عرض خواهیم کرد. یاد نعمت های خدا به آدم آرامش می دهد. خوشی می دهد. بعد خدای مهربان یکی از نعمت ها را یادآوری می کند. «إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ یَبْسُطُوا إِلَیْكُمْ أَیْدِیَهُمْ فَكَفَّ أَیْدِیَهُمْ عَنْكُمْ» دشمنان آمده بودند بر شما سلطه پیدا کنند و شما را ریشه کن کنند. ولی خدا می گوید: من آنها را بازداشتم و شما را کمک کردم بر آنها غالب شوید. «وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ» علامت مؤمن تقوا و توکل است. سعی کنید از گناه پرهیز کنید و توکل به خدا کنید. دو رکن ایمان توکل به خدا و پرهیز از گناه است.

شریعتی: انشاءالله اهل تقوا باشیم و مؤمن به معنای واقعی کلمه باشیم. امروز استودیوی سمت خدا یک مهمان ویژه داشت. حاج آقای حسینی قمی عزیز قبل از برنامه اینجا بودند ولی بخاطر اینکه پرواز داشتند بلافاصله رفتند. سلام گرم و مخصوص ایشان را خدمت شما ابلاغ می کنم. انشاءالله هرجا هستند سلامت باشند. قول دادند به زودی در برنامه خدمت ایشان باشیم و دیدار ما با ایشان تازه شود. نکات پایانی را بشنویم.
حاج آقای فرحزاد: از امام سجاد خیلی نکته نوشته بودم که بگویم. روایت است که امام باقر(علیه السلام) فرمود: «لَمَّا حَضَرَتْ أبی الْوَفَاةُ» وقتی لحظات پایانی عمر پدرم امام سجاد رسید، مرا به سینه خودش چسباند. امام باقر آن زمان چهل سال داشتند. اینکه ما به سینه می چسبانیم نه اینکه بچه کوچک باشد. امام باقر فرمود: لحظه شهادت امام سجاد پدرم عزیزم مرا به سینه چسباند، آدم وقتی می خواهد وصیت کند و سفارشی بگوید. همسرش و فرزندش و محرمش را به سینه بچسباند. این دو قلب که به هم نزدیک می شوند خیلی اثر دارد. شدت مهربانی و محبت است. حضرت علی به امام حسن می گوید: تو کل من هستی. امام سجاد فرمود: همین کاری که کردم پدرم امام حسین روز آخر با من کرد و فرمود: پدرش حضرت علی هم با او همین کار را کرده است. همه امام ها لحظه آخر فرزند را در آغوش گرفتند. اینطور جاها آدم مطلب اساسی می گوید. فرمود: «بُنَیَّ» فرزند دلبندم «یَا بُنَیَّ اصْبِرْ عَلَی الْحَقِ وَ إِنْ كَانَ مُرّاً» (كافی، ج 2، ص 91) یعنی در تمام مشکلات زندگی در مسیر حق صبر کن ولو تلخ و ناگوار است. وصیت به صبر، سفارش امام سجاد و امام حسین و امیرالمؤمنین است. صبر، صبر، صبر! کلید همه مشکلات است. ثواب هزار شهید را به صابرین می دهند. خانواده هایی که یک عمر بی شوهر و با سختی بچه بزرگ می کنند. خانواده های جانبازان عزیز، ثواب هزار شهید را می برند.
خدایا تو را قسم می دهیم به حق محمد و آل محمد همه آرزومندان به زودی به زیارت عتبات عالیات، مدینه منوره و ائمه بقیع نائل بگردان. به حق محمد و آل محمد قلب امام زمان از ما راضی و فرجش را نزدیک بگردان. رفع هم و غم و گرفتاری از همه گرفتارها به فضل و کرمت بفرما. همه مریض ها شفای عاجل عنایت بفرما. وسایل شغل و مسکن و ازدواج همه عزیزان را فراهم بفرما. انشاءالله کربلا و کمک به کربلایی ها را فراموش نکنید.
شریعتی: «والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمدٍ و آله الطاهرین»