حدیثی از امام علی (علیه السلام) روی سنگ قبر آنه ماری شیمل، مستشرق آلمانی
حدیثی از امام علی (علیه السلام) روی سنگ قبر آنه ماری شیمل، مستشرق آلمانی
آنه ماری شیمل یکی از معدود مستشرقانی بود که بسیاری از وجوه تاریخ اسلام را باانصاف نگریسته است به‌گونه‌ای که برخی او را عاشق جهان تلقی می‌کنند. عاشقی که هزینه عشق خود به جهان اسلام را نیز پرداخته است.
❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖
شیمل در هفتم آوریل ۱۹۲۲ در ارفورت آلمان در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. خواندن یک داستان عربی در کودکی جرقه‌ای شد که زندگی آینده او را رقم زد. در سن پانزده سالگی عاشقانه زبان عربی را آموخت در سال ۱۹۴۶ در دانشگاه ماربورگ به درجه استادی رسید، اما به‌خاطر اینکه دختری جوان بود نه در ماربورگ بلکه در دانشگاه آنکارا و به زبان ترکی مشغول تدریس شد. او علاوه بر ترکی، عربی، فارسی، اردو و بیشتر زبان‌های هند و اروپایی را آموخت. در سال ۱۹۵۱ بار دیگر در تاریخ ادیان دکتری گرفت و در سال ۱۹۶۱ به‌عنوان استاد دانشگاه بن منصوب شد. وی در هاروارد، کمبریج و دانشگاه‌های ترکیه، ایران، پاکستان و افغانستان نیز تدریس داشته است. بی‌نظیر بوتو نخست‌وزیر مقتول پاکستان یکی از شاگردان وی به شمار می‌رود.
❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖
⮜ شمیل و سلمان رشدی
شیمل جایزه‌های متعددی را در طول حیات علمی خود دریافت کرد. جایزه سالیانه صلح که هرساله پیش از نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت به اندیشمندان و متفکران آلمانی اهدا می‌شود در سال ۱۹۹۵ به شیمل اختصاص یافت.
مصاحبه‌گر تلویزیون پس از دریافت این جایزه به سراغ شیمل آمد و از او پیرامون سلمان رشدی سؤال کرد. شیمل در پاسخ به این پرسش به قول معروف بر خلاف جهت آب شنا کرد، و شجاعانه طرف جهان اسلام ایستاد، با آنکه فضای اروپا به‌گونه‌ای دیگر با این مسئله برخورد می‌کرد.
وی کارهای سلمان رشدی را نوشته‌هایی سطحی که برای خوش آمد غرب نوشته شده‌اند تلقی کرد. شیمل اظهار داشت که سلمان رشدی با کتاب زشتش احساس مسلمانان و حتی خود او را آزرده است. پس از این مصاحبه تلویزیونی بود که مدافعان سلمان رشدی یورش خود علیه این بانوی منصف را آغاز کردند. لودگر لوتکهاوس در تاریخ ۱۱ می ۱۹۹۵ طی مقاله‌ای در روزنامه SUED – DEUTSCHE ZEITUNG سخت بانوی شرق‌شناس را مورد هجمه قرار داد، پس از او گیرنوت روته استاد دانشگاه هامبورگ طی مقاله‌ای در روزنامه DIE ZEIT به تاریخ دوازده می ۱۹۹۵خواستار پس‌گرفتن جایزه صلح از شیمل شد. شیمل طی مصاحبه‌ای با مجله اشپیگل که در ۲۲ می ۱۹۹۵ منتشر شد اظهار داشت: من با نگارش ۸۰ کتاب تلاش کردم تا تصویری صحیح از اسلام را به خواننده اروپایی منتقل سازم، من این را یک فعالیت سیاسی قلمداد می‌کردم، من زندگی‌ام را مصروف ایجاد تفاهم میان غرب و شرق کردم. در این بین البته کسانی همچون پروفسور اشتفان فیلد رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه بن از شیمل دفاع کرد. رئیس‌جمهوری سابق آلمان رومان هرتزوک نیز در مراسم گرامیداشت شیمل گفت: اگر شیمل نبود آلمانی‌ها نمی‌فهمیدند تصویری که از اسلام به آن‌ها ارائه می‌شود صحیح نمی‌باشد.
وی آثار بسیاری پیرامون اسلام به نگارش درآورد که یکی از آخرین نوشته‌هایش در سال ۲۰۰۲ به پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم اختصاص یافت. وی این کتاب را با اقتباس از لفظ شهادت دوم شهادتین ... وان محمدا رسول‌الله نام نهاد و در صدر کتاب رباعی ای به زبان اردو از یک شاعر هندو می‌آورد با این مضمون: شاید کافر باشم شاید هم مؤمن که علم این امر تنها نزد خداوند است، اما می‌خواهم خود را چونان بنده‌ای پاک‌باز نذر کنم، نذر آقای بزرگ شهر، محمد رسول‌الله… شیمل به جهت این اندیشه‌ها مورد بسیار مورد هجوم قرار می‌گرفت؛ اما در پاسخ می‌گفت که من وی را دوست می‌دارم.
سرانجام آنه ماری شیمل در سال ۲۰۰۳ در سن بیشتر از هشتاد سال وفات یافت. یک استاد میهمان عرب‌زبان در دانشگاه بن به نام محمد ابوالفضل بدران می‌نویسد که وقتی خبر وفات شیمل را دریافت کردم به یاد روزی افتادم که وی مرا به خانه خود دعوت کرد، خانه‌ای که پر بود از نشانه‌های شرقی و اسلامی. وقتی شیمل چای و خرما برای من آورده بود از وی پرسیدم چگونه تمام این حمله‌های رسانه‌ای را تحمل می‌کنی؟ وی لبخندی زد و گفت من به این هجمه‌های رسانه‌ای اهمیت نمی‌دهم چرا که این‌ها از روی کینه می‌نویسند، و فرد کینه‌توز زیبایی را نمی‌بیند، اما من درباره دوستی و حق می‌نویسم، من دوستدار جهان اسلام هستم و تا لحظه مرگ دوستدار آن خواهم ماند.
❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖
⮜ شیمل و صحیفه سجادیه
شمیل در جایی پیرامون ادعیه اسلامی به‌ویژه صحیفه سجادیه می‌گوید: من خود همواره دعاها، احادیث و اخبار اسلامی را از اصل عربی آن میخوانم و به ترجمهای مراجعه نمیکنم. من خودم بخشی کوچک از کتاب صحیفه سجادیه را به آلمانی ترجمه و منتشر کردهام، قریب هفت سال پیش وقتی مشغول ترجمه دعای رؤیت هلال ماه رمضان و دعای وداع با آن ماه بودم، مادرم در بیمارستان بستری بود و من که به او سر میزدم پس از آنکه او به خواب میرفت در گوشهای از آن اتاق به کار پاک‌نویس کردن ترجمهها مشغول میشدم. اتاق مادرم دو تختی بود. در تخت دیگر خانمی بسیار فاضله بستری بود که کاتولیکی مؤمن و راسخ العقیده و حتی متعصب بود. وقتی فهمید که من دعاهای اسلامی را ترجمه میکنم، دلگیر شد که مگر در مسیحیت و در کتب مقدسه خودمان کمبودی داریم که تو به ادعیه اسلامی روی آوردی!؟ وقتی کتابم چاپ شد یک نسخه برای او فرستادم. یک ماه بعد او به من تلفن زد و گفت: صمیمانه از هدیه این کتاب متشکرم، زیرا هر روز به‌جای دعا آن را میخوانم. وی می‌افزاید: ” [امام] زین‌العابدین [علیه‌السلام] برای بسیاری از مردم جهان غرب کارساز است.
❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖
⮜ سنگ قبر شیمل
جالب است که بر روی سنگ قبر آن ماری شیمل با خط زیبای نستعلیق این کلمه نورانی از امیرالمؤمنین نقش بسته است که: «اَلنَّاسُ نِيَامٌ فَإِذَا مَاتُوا اِنْتَبَهُوا» (مردم خوابند و وقتی می‌میرند بیدار خواهند شد.).[منابع حدیث: خصائص الأئمة علیهم‌السلام، جلد ۱، صفحه ۱۱۲؛ عیون الحکم و المواعظ، جلد ۱، صفحه ۶۶]
افزودن دیدگاه جدید