برهان فرض خلاف

يكى ديگر از راه هاى خداشناسى كه در قرآن يافت مى شود، فرض خلاف است.

 بدين معنا كه ما در اطراف خود با واقعيّت هاى زيادى مواجه هستيم.

اكنون زمان و مكانى را تصور كنيم كه اين واقعيّت‌ها وجود نداشته باشد! 
در آن صورت چه چيزى اتفاق مى افتد و ما بايد چه كنيم❓

 حركت زمين، به گونه اى تنظيم شده است كه شب و روز را به وجود مى آورد، حال زمانى را تصوّر كنيد كه هميشه شب باشد. در چنين وضعيّتى ما چه مى كرديم؟ 
(ان جعل اللّه عليكم الليل سرمدا) (۱۰۶)  

هم اكنون زمين در زير پاى انسان مانند گهواره اى آرام است، (والارض فرشناها فنعم الماهدون) (۱۰۷) فرض كنيد اگر با شدّت در حال حركت بود آيا افراد مى توانستند بر روى آن راه بروند وزندگى كنند؟ 
(لونشاء نخسف بهم الارض) 

اكنون آب شيرين در دسترس ماست، اگر آبها تلخ و شور شود چه مى كنيم؟ 
(لو نشاء جعلناه اجاجا)

توحید - حجت الاسلام قرائتی

(اینها همگی نشان از وجود یک تدبیر کننده ای است که به خوبی هر چیز را در جای خودش قرار داده.)