امام کاظم(علیه السلام) : چون به اطفال وعده ای دادید وفا كنید ، زیرا كودكان گمان می كنند شما رازق آن ها هستید. خداوند برای هیچ چیز به قدر تجاوز به حقوق زنان و كودكان غضب نمی كند. [*]
مسؤولیت والدین منحصر به اداره زندگی مادی و مراقبت های جسمانی کودکان نیست، پرورش های روحانی و ایمانی آن ها نیز به عهده والدین است. در نظر اسلام ادب و #تربیت فرزندان از تأمین حوایج جسمانی آنان ارزنده تر است. امام علی علیه السلام می فرماید : بخشش و تفضل هیچ پدری به فرزندش بهتر از عطیه ادب و تربیت پسندیده نیست. [1]
و نیز فرموده است: هیچ ارثی برای فرزندان بهتر از ادب و تربیت نیست. [2]
حضرت سجاد زین العابدین علیه السلام می فرماید: حق فرزندت به تو این است که بدانی وجود او از توست و نیک و بدهای او در این دنیا وابسته به توست. بدانی که در حکومت پدری و سرپرستی او مؤاخذ و مسؤولی، موظفی فرزندت را با آداب و اخلاق پسندیده پرورش دهی، او را به خداوند بزرگ راهنمایی کنی، و در اطاعت و بندگی پروردگار یاری اش نمایی، به رفتار خود در تربیت فرزندت توجه کنی. پدری باشی که به مسؤولیت خویش آگاه است. می داند اگر نسبت به فرزند خود نیکی نماید در پیشگاه خداوند اجر و پاداش دارد، اگر درباره او بدی کند مستحق مجازات و کیفر خواهد بود. [4]
پرورش صحیح فرزندان نه تنها یک مسؤولیت ملی و مملکتی است، بلکه این وظیفه مقدّس روحانی یک فریضه اجتناب ناپذیر شرعی و مذهبی است. پیشوای عالیقدر شیعیان حضرت سجاد علیه السلام در این حدیث شریف به مسؤولیت پدران در تربیت فرزندان تصریح فرموده است. امام علیه السلام پرورش های اخلاقی و ایمانی کودک را از وظایف مسلم مذهبی آنان دانسته و خاطر نشان نموده است که تربیت های پسندیده پدران، مانند ادای یک فریضه مذهبی موجب اجر و پاداش در پیشگاه خداوند است و پرورش های ناپسند مانند ترک واجب یا ارتکاب گناه، پدران را مستحق عقاب و کیفر الهی خواهد
حضرت امام سجاد از پیشگاه پروردگار برای حسن تربیت فرزندان خود استمداد می کند:
و اعنی علی تربیتهم و تأدیبهم و برهم.
بار خدایا مرا در تربیت و تأدیب فرزندانم یاری و مدد بفرما. [5]
چه بسیار مادران نادان که فرزندان خود را از دوران کودکی به آداب زشت و رفتار بد پرورش دادند و آنان را برای تمام عمر دچار بدبختی و تیره روزی نمودند.
چه بسیار پدران گناهکار و بی ایمان که به تعالیم دینی و علمی بی اعتنایی کردند و فرزندان خویش را از کودکی به مجالس گناه بردند و در برابر چشم های کنجکاو و متجسس آن ها، مرتکب اعمال زشت شدند و اطفال پاک دل را در محیط معصیت پرورش دادند و بعضی با جسارت بیشتری آن ها را به معصیت وادار نمودند.
امام علی علیه السلام می فرماید : دروغ گفتن شایسته نیست،به جد باشد یا به شوخی و سزاوار نیست از شما وعده ای به فرزندش بدهد و سپس به آن وفا ننماید، دروغگویی به تبهکاری می انجامد و تبهکاری به آتش دوزخ [6]
پی نوشت :
*) الكافی، ج ۶ ، ص 50
1) مستدرک الوسائل، ج 2، ص 625.
2) غرر الحکم، ص 831.
3) مکارم الاخلاق، ص 232.
4) تحف العقول، ص 322.
5) صحیفه سجادیه، دعاؤه لولده.
6) امالی صدوق- ص 376.
---------------------------------------
مطالعه بیشتر در :
وفای به عهد با کودک