مرگ "میشل عفلق" نظریه پرداز سیاسی عرب و پایه گذار حزب بعث (1989م)

میشِل عَفلَق (به عربی: میشیل عفلق) (زادهٔ ۱۹۱۰ دمشق - درگذشتهٔ ۲۳ ژوئن ۱۹۸۹ پاریس) بنیادگذار عقیدتی جنبش بعثی (شکل سکولاری از ملی گرایی عربی) بود.میشل عفلق پدر معنوی صدام حسین به شمار می رود. میشل عفلق نظریه پرداز و آغازگر حزب بعث سوسیالست عرب بود که با کمک «صلاح الدین بیطار» این حزب را تأسیس کرد. وی در دمشق در خانواده ای مسیحی از شاخه ارتودکس یونانی زاده شد و در سال ۱۹۴۹ به عنوان وزیر آموزش و پرورش برگزیده شد و تا چند سال در این منصب باقی ماند. میشل عفلق در جهت یگانگی و ملی گرایی تند اعراب و رهایی از استعمار غربی تلاش زیادی کرد. وی پس از آن در پی فشارهای سیاسی از سوریه رفت اما در سال ۱۹۵۴ به آن کشور بازگشت و نقش مهمّی را در اتّحاد با مصر در سال ۱۹۵۸ ایفا کرد. به مرور زمان نیروهای جوان و تندرو چپگرای بعث به رهبری صلاح جدید، سیاست مداران باتجربه بعثی به رهبری میشل عفلق را متهم به محافظه کاری کردند. جوانان تندرو به سبب تحصیل در غرب، به ویژه پاریس، با اندیشه های مارکسیستی آشنا بودند و راه مبارزه با امپریالیسم را نفی سرمایه داری می دانستند و به ارزش ها و عناصر فرهنگ اسلامی و عربی توجه چندانی نداشتند. انتقاد آنان بر میشل عفلق این بود که وی «سوسیالیسم را به نفع ناسیونالیسم قربانی کرده است.» عفلق پیوندی با حکومت بعثی نداشت و به رغم ناهمگونی اندیشه حزب بعث عراق با افکار عفلق، به خاطر فشارهایی که از سوی سوریه به عراق آمد، صدام، جایگاه خوبی را در حزب بعث عراق به وی داد تا بدین وسیله حزب بعث عراق را نسبت به حزب بعث سوریه قوی تر کند. این در حالی است که حزب بعث عراق هم به اعتراضات حزبی فراوان عفلق اهمیّت نمی داد. عفلق در سال ۱۹۸۹ درگذشت و دولت عراق، مراسم سوگواری باشکوهی را برایش برپا کرد.