اگر ولایت حکم انتصابی خداست، چرا مجلس خبرگان ولی فقیه را تعیین می کند؟

ولایت؛ انتصاب الهی و مکانیزم تشخیص مصداق

ولایت در اسلام تنها از جانب خداوند متعال و با اذن او به افراد شایسته اعطا می‌شود. این مشروعیت الهی به دو شکل نصب خاص و نصب عام تحقق می‌یابد:

۱. نصب خاص:

در این روش، خداوند شخص معیّنی مانند پیامبران و ائمه (علیهم‌السلام) را به‌طور مستقیم برای ولایت منصوب کرده است. در اینجا تنها «کشف» فرد نصب‌شده از سوی خداوند اهمیت دارد.

۲. نصب عام:

در دوران غیبت امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه)، ولایت به فقیهان عادل تفویض می‌شود. این نصب، کلی و مبتنی بر صفات عام (مانند عدالت، اجتهاد و مدیریت) است. از آنجا که مصادیق متعددی ممکن است واجد این شرایط باشند، نیاز به مکانیزمی عقلایی برای تشخیص مصداق برتر وجود دارد.

نقش مجلس خبرگان در نظام اسلامی

مجلس خبرگان به عنوان نهادی متشکل از فقهای واجد شرایط، وظیفه کشف فردی را دارد که دارای صفات تعیین‌شده در نصب عام الهی است. این مجلس نه موجب مشروعیت ولی فقیه، بلکه تنها ابزاری برای شناسایی مصداق اکمل است. مشروعیت ولی فقیه تنها از جانب خداوند و بر اساس نصب عام اوست، و مجلس خبرگان صرفاً مجرای تشخیص این نصب الهی محسوب می‌شود.

نتیجه:

ولایت فقیه برخاسته از نصب الهی است، اما تعیین مصداق آن با استفاده از مکانیزمی عقلایی (مانند مجلس خبرگان) انجام می‌گیرد. این فرآیند، تضمین‌کننده تطابق انتخاب با معیارهای شرعی و الهی است.