اولین مناظره انتخابات ریاست‌ جمهوری - 28 خرداد 1403 - بخش سوم

اولین مناظره انتخابات ریاست‌ جمهوری - بخش سوم در 28 خرداد 1403

28 خرداد 1403 اولین مناظره 6 کاندیدای  چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران با موضوع اقتصادی آغاز شد.

سایر بخشهای مناظرات انتخابات ریاست‌ جمهوری 1403

امیرحسین قاضی‌ زاده‌ هاشمی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، محمدباقر قالیباف، مسعود پزشکیان و مصطفی پور محمدی 6 کاندیدای تایید صلاحیت شده هستند که در این مناظره شرکت کرده‌اند.

هر نامزد ریاست جمهوری، در برنامه مناظره‌ های انتخاباتی، فرصت 1050 دقیقه‌ ای برای تبلیغات خواهد داشت.

سوالات مطرح شده توسط کارشناسان به شرح زیر است:

• دولت شما برنامه هفتم را قبول دارد یا باید اصلاح شود؟
• چگونه نرخ رشد 8 درصد را فراهم می کنید؟
• برنامه برای جلب سرمایه گذاری خارجی و هدایت آن در چهارچوب قانون مصوب مجلس چیست؟
• چه برنامه ای برای تهیه سند راهبردی توسعه کشور دارید؟
• برنامه شما برای ارتقای کسب و کار چیست؟
• چه برنامه ای برای پیمان سپاری ارزی دارید؟

 اولین مناظره 6 کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری 1403 - 28 خرداد 

پاسخ نامزدهای انتخابات به بخش سوم سوالات؛

قاضی‌زاده: اگر کار دست ما باشد می‌توانیم مسائل بورس را حل کنیم

درباره بورس توضیح دهم؛ کسی که با بورس آشنا باشد می‌داند که ناشی از انتظارات است. مردم در بورس آینده را می‌خرند. در دولت روحانی چه تصمیماتی گرفته شد؟ آن موقع من نایب رئیس مجلس بودم نامه نوشتم. برای برخی افراد تشکیل پرونده شده.

اگر کار دست ما باشد خیلی سریعتر از اینها می‌توانیم کار را حل کنیم. اگر سیاست‌ها اصلاح شود اصلاح می‌شود. 

اینکه صحبت از مردم می‌کنیم باید بتوانیم اول از همه اعتماد را حفظ کنیم. نباید حس شود عده‌ای در پس پستوها از تصمیمات مطلع می‌شوند؛ بعضی کارشناسان خودشان در بورس بودند اسمشان را به شما بعد مناظره می‌دهم. شاید بشناسیدشان. اینها سهام خود را به موقع فروختند و مردم را دست تنها گذاشتند.

درباره ترکیه، احتمالاً شما نهضت بزرگ جاده‌سازی در دولت آقای احمدی‌نژاد و کارهای خوب در دوره آقای رئیسی را یادتان رفته. ۶۰۰ هزار مسکن الان در حال ساخت است فقط. نه ۳۰۰ هزار تا!

مگر می‌شود کل کارشناسی کشور را یکی کرد؟ درباره حوزه سلامت در دنیا دو مکتب است؛ برخی می‌گویند دولتی کن، قبلا هم بانک جهانی می‌گفت بده اقتصاد بازار. کدام را می‌خواهیم انتخاب کنیم؟ اینطور نیست که نظرات کارشناسی همه جا یکجور باشد.

درباره تورم هم همه کارشناسان معتقدند می‌شود تک رقمی کرد. علم اقتصاد از معدود جاهایی که راهکار روشن دارد مساله تورم دارد. منتها اقتدار سیاسی می‌خواهد از جنس اقتدار سیاسی شهید رئیسی و نه از جنس دیگران یعنی سازش با سایرین! برخی می‌گویند اگر سازش درست شد مساله داخلی مان درست می‌شود! همه امورات را می‌خواهند وصل کنند به بیرون.

 قالیباف: تورم از موضوعات حیاتی و جدی ماست

بحث تورم از موضوعات حیاتی و جدی ماست و متاسفانه هم تورم بالایی داشتیم و هم از جهت زمانی طولانی. این به سفره‌های مردم بخصوص حقوق بگیران فشار جدی آورده است در سالهای  گذشته. موضوع باید در اولویت باشد.

تورم ریشه در سه موضوع دارد. اول اصلاح نظام بانکی. بانکهای خصوصی و یا حتی بانکهای دولتی باعث خلق پول شدند. این را باید چاره اندیشی کنیم. نقدینگی ما الان ۸۲۰۰ همت است؛ کیفیت این نقدینگی درست در محل تولید نرفته است. این از اشکالات منجر به تورم است.

یکی از اقدامات مجلس یازهم، این بود که قانون جدید بانک مرکزی را نوشتیم و اقتدار به بانک مرکزی برگرداندیم تا بتواند این تخلفات و عدم کفایت سرمایه و کنترل نشدن بانکها را  توجه کند. در کنار آن برای آنکه بتوانیم سرمایه  گذاری را به تولید بیاوریم بهش توجه کردیم. ماده ۸ را یعنی تشکیل بانک توسعه را آوردیم. آنهم برای سال اول.

باید سپر حمایتی در حوزه تورم برای مردم داشته باشیم. مقام معظم رهبری بیش از ۱۰ سال است سالها را همیشه با تاکید بر مسائل اقتصادی نام گذاری می‌کنند.

بخش دوم اصلاح ساختار بودجه است؛, درآمد پایدار نداریم و متکی به نفت هستیم. انضباط مالی هم باید بهش توجه کرد.

معتقد هستم که مهمترینش در کنار اینها این است که نیازمند یک مدیر قوی هستیم. ما امروز بخش عمده‌ای از مشکلاتمان ریشه در بی تدبیری و سیاستگذاری های اشتباه دارد. سفره مردم دارد کوچک می شود از بی عرضگی و بی تدبیری در این بخش.

دولت خدمت و پیشرفت این سپر حمایتی را می گذارد که این حقوق به مردم نسبت به تورم داده شود. رشد اقتصادی هم باید به این موضوع اضافه شود.

عدم پایداری درآمد و نفتی بودن درآمد یکی از عوامل این تلاطمهاست که باید چاره شود.

پزشکیان: نگفتم مشکلات بورس حل نمی‌شود گفتم ۳ روزه حل نمی‌شود

در پاسخ به آقای قاضی زاده: اول گفتم که انسجام داشته باشیم و اختلافات را بگذاریم کنار. اگر در داخل اختلاف داشته باشیم هرچه از خارج پول بیاوریم مشکلات حل نمی شود.

 تصور اینکه عده محدودی عقل کل هستند و بقیه اجنبی و وابسته هستند را باید درست کرد. مردم ایران می توانند مشکلات را حل کنند نه یک دسته و جناح!

من نگفتم مشکل بورس حل نمی شود، من گفتم سه روزه حل نمی شود. این توقعی که ایجاد می کنید می گویید سه روزه حل می کنیم امکان ندارد. همه این وعده ها در دولت شهید رئیسی وجود داشت ولی حل نشد و تورم هم آمد.

 البته نباید تلاش و زحمات آقای رئیسی را نادیده  گرفت. شبانه روز تلاش می کرد و زحمت می کشید و ما قدردان هستیم. اما اینکه چرا حل نشد دلایل علمی دارد. اختلافات داخلی و مسائل بین المللی و ... جزو عوامل است.

 عامل اصلی تورم دولتها هستند. هر دولتی که باشد. یا کسری بودجه اش یا پول چاپ کردن در بانکها. تورم یعنی جیب مردم را خالی کردن بدون اینکه متوجه شوند شب میخوابند و صبح می بینند قدرت خریدشان از بین رفته است.
اکثر نگرانی و اعتراضات بازنشسته ها و مردم برای این است که نمیتوانند با تورم زندگیشان را راحت ادامه دهند. شرمسار خانواده شان هستند. معلم چرا باید در اسنپ کار کند؟
وقتی آدم این بازنشسته ها را می بیند... تصورش برای آدم غیرممکن است.

 در بودجه ریزی باید بودجه ریزی عملیاتی کنیم. دولت باید هزینه اش را  کنترل کند. کنترل هزینه چطور می شود؟ زمانی امکان پذیر است که بودجه ات را عملیاتی کنی و نظارتت را اصلاح کنی و شفافیت در هزینه ها را بتوانی اعمال کنی و از آن طرف در بانکهایی که پول چاپ می کنند اولین کار دولت باید این باشد که دولت نباید به بانکها دستور چاپ پول بدهد. نباید تعهدات به آنها تحمیل کند.

 اکثر اعمال توقعات دولت در بانکها عامل تورمهاست. باید به بانکها علمی نظارت کنیم.

جلیلی: تورم برای مردم آزاردهنده است که راه مهارش شناخته شده است

تورم برای مردم آزاردهنده است اما تورم مثل کرونا نیست که خودش و درمانش شناخته شده نباشند. هم خودش و هم راهکارش شناخته شده است و خیلی از کشورها موفق بودند در کنترلش.اما چرا در کشور ما مزمن است بویژه در سالهای اخیر؟

یکی از بحثهای من انضباط مالی است؛ میخواهم ریشه تورم را و راه حلهایش را و امکان کنترل تورم را بگویم. همین طور که امکان رشد هشت درصد وجود دارد.

اولین بحث حاکمیت ریال است. اگر واحد پول رسمی‌مان ریال است باید نظام و دولت مقتدر بتواند بر ریال حاکمیت داشته باشد. بداند این گردش پول و حرکت پول در اقتصاد کشور چگونه است تا حکمرانی کند. وگرنه با برخی اقدامات مقطعی مساله حل نمی شود.

برای حاکمیت ریال باید بتوانی آن سامانه هایی که لازمه حاکمیت ریال است مثل سامانه مودیان، سامانه املاک و اسکان و رفاه ایرانیان و ... تکمیل شوند و با هم ارتباط داشته باشند و موضوع حاکمیت ریال را داشته باشید.

آنموقع باید دو ناترازی بودجه را هم حل کنید. این هم فهم و هم اراده دولت را می خواهد. ناترازی بانکها و ناترازی بودجه.

شما باید مواظب باشید منابع هرز نرود و اتلاف نشود و روزبروز افزایش یابد.ما راهکارها را مفصل برررسی کردیم که چطور می شود منابع را هرز نداد و ارتقا داد.

باید مشخص شود بانکهایی که خلق می کنند و از جیب مردم است این کار، در چه جهتی اقدام می کنند؟ نباید در راستای منافع عده محدودی این کار را بکنند. در بخش بعدی عرض خواهم کرد که یک دلیل تورم هم ناشی از شوک بازار ارز است.

زاکانی: بانک‌ها و دولت عامل اصلی تورم هستند

دوستان موضوعات سیاسی را در مناظره خودش بحث کنند. الان جوری صحبت کنیم که شفاف باشد و مردم بتوانند انتخاب کنند.

درباره ترکیه که صحبت کردم، ترکیه عضو WTO است اما در این ۶ سال تورم ۷۰ درصد را تجربه کرده و ۶۰۰ درصد ارزش پولش کم شده است.

درباره تورم، بانکها عامل اصلی هستند اما در کنارش دولت.  اما سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت بدهی داشت اما در دولت آقای روحانی بیش از هزار همت شد این بدهی.  مخروبه ای تحویل شد اما از هنرهای شهید رئیسی بود که این را سامان داد.

نقدینگی اگر درست هدایت بشود می تواند مثمر ثمر باشد. سه هفته پیش ۳۰۰۰ مسکن را شروع کردیم با همین نقدینگی در جای درستش.

باید مردم را در اقتصاد شریک کنیم. اعتبار طلا را به جای یارانه باید به مردم بدهیم. انرژی مثل طلا با ارزش است ولی بد مصرف می کنیم. علاوه بر اینکه باید افزایش تولید صورت بگیرد و در خام فروشی را ببندیم ولی مصرف را هم باید بهینه کنیم. 

باید اعتبار طلا را به جای یارانه به مردم بدهیم. یارانه مردم در حوزه انرژی بدون تغییر قیمت انرژی صورت بگیرد. معادل قیمت طلای روز، اعتبار طلای غیرقابل برداشت به اندازه سهم خانوار از انرژی در حساب خانوار شارژ شود. 

با این روش هم عدم افزایش نقدینگی را داریم و هم حفظ ارزش پولش با طلاست و دور از تورم. امکان فروش اعتباری اش در بازار است‌؛ امکان پشتوانه شدنش برای وام هست. به دلار گره نمیخورد یعنی همان سیاست اول ما. محورش هم خانواده و جمعیت است.

پور محمدی: نمی شود کارهای بزرگ را به افراد ناتوان سپرد

نمی شود کارهای بزرگ را به افراد ناتوان سپرد. رئیس جمهور فقط مدیر قوی نیست باید قدرت انسجام، اعتماد سازی داشته باشد و مردم باورش داشته باشند تا نیروهای قوی را دور خود جمع کند.

باید منظومه فکری اقتصادی مان را روشن کنیم.