امام علی علیه السلام فرمودند :
مَنِ ادَّعى مِنَ العِلمِ غایَتَهُ فَقَد أظهَرَ مِن جَهلِهِ نِهایَتَهُ ؛
هر که ادّعا کند به نهایت دانش رسیده است ، نهایت نادانى اش را آشکار کرده است .
غررالحکم، ح 9193
######################
امام علی علیه السّلام فرمودند:
ألا لا یَستَحیِیَنَّ مَن لا یَعلَمُ أن یَتَعَلَّمَ فَإنَّ قِیمَةَ کُلِّ امرِئٍ مَا یَعلَمُ ؛ 2787
آگاه باشید که آن که نمى داند، نباید از آموختن شرم کند؛ زیرا ارزش هر کس به چیزى است که مى داند .
غررالحکم ح 2787.
######################
امام على علیه السّلام فرمودند:
قيلَ لِلعَبدِ الصّالِحِ لُقمانَ: أيُّ النّاسِ أفضَلُ ؟ قالَ: المُؤمِنُ الغَنِيُّ ، قيلَ: الغَنِيُّ مِنَ المالِ ؟ فَقالَ: لا ، ولكِنَّ الغَنِيَّ مِنَ العِلمِ الَّذي إنِ احتيجَ إلَيهِ انتَفَعَ بِعِلمِهِ ، وإنِ استُغنِيَ عَنهُ اكتَفى ؛
به عبد صالح ، يعنى لقمان ، گفته شد: كدام يك از مردمان ، با فضيلت ترند؟ گفت: «مؤمنِ برخوردار» . گفته شد: از مال؟ گفت: «نه ؛ ليكن برخوردار از دانشى كه اگر به او محتاج شدند ، از دانشش سود برند و اگر از او بى نياز شدند، خودش به آن اكتفا كند» .
بحالانوار، ج 13، ص 421
######################
امام هادي علیه السّلام فرمودند:
اَلْعِلْمُ وِراثَةٌ كَريمَةٌ وَالاْدَبُ حُلَلٌ حِسانٌ، وَالْفِكْرَةُ مِرْآتٌ صافَيةٌ؛
علم و دانش بهترين يادبود براي انتقال به ديگران است، ادب زيباترين نيكي ها است و فكر و انديشه آئينه صاف و تزيين كننده اعمال و برنامه ها است.
مستدرك الوسائل، ج 11، ص 184، ح 4
######################
امام رضا علیه السّلام فرمودند:
إنّ العبدَ إذا اختارَهُ اللّه ُ عزّ وجلّ لاُمورِ عبادِهِ شَرحَ صَدرَهُ لذلكَ ، وأودَعَ قلبَهُ يَنابِيعَ الحِكمةِ، وألْهَمهُ العِلمَ إلهاما ، فلَم يَعْيَ بعدَهُ بجوابٍ ولا يَحيرُ فيهِ عنِ الصّوابِ ؛
هرگاه خداوند عز و جل بنده اى را براى [اداره] امور بندگانش برگزيند براى اين امر به او شرح صدر عطا مى كند، چشمه هاى حكمت را در دلش جارى مى سازد و به او علم و دانش الهام مى فرمايد كه از آن پس ، از پاسخ هيچ چيز درنمى ماند و در يافتن راه درست سرگردان نمى شود.
الكافي: 1 / 202 / 1
######################
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إنّ علِيّا كانَ عالِما والعلمُ يُتوارَثُ ، ولَن يَهْلِكَ عالِمٌ إلّا بَقِيَ مِن بَعدِهِ مَن يَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّه ُ ؛
(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مى شود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن كه پس از او كسى مى ماند كه علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند.
الكافي: 1 / 221 / 1
######################
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
كُلُّ جُلوسٍ فِي المَسجِدِ لَغوٌ إلاّ ثَلاثَةً: قِراءَةُ مُصَلٍّ أو ذِكرُ اللّه ِ أوسائلٌ عَن عِلمٍ ؛
هر نشستنى در مسجد بيهوده است مگر نشستن سه كس: نمازگزارى كه [قرآن ]قرائت كند كسى كه ذكر خدا بگويد و كسى كه به جست وجوى دانش باشد .
بحار الأنوار ، ج 77 ، ص 88ميزان الحكمه ، ح 8304
######################
امام على علیه السّلام فرمودند:
لاعَمَلَ كَالتَّحقيقِ ؛
هيچ كردارى مانند پژوهش نيست .
غررالحكم و دررالكلم ، ح 10483
######################
امام على علیه السّلام فرمودند:
لافِقهَ لِمَن لايُديمُ الدَّرسَ ؛
آن كه آموختن را استمرار نمى بخشد ، از درک دانش بى نصيب است .
غررالحكم و دررالكلم ، ح 10552
######################
امام على علیه السّلام فرمودند:
مَن أكثَرَ مُدارَسَةَ العِلمِ لَم يَنسَ ما عَلِمَ و استَفادَ ما لَم يَعلَم ؛
هر كه بحث علمىِ بسيار كند ، آموخته هايش را از ياد نمى برد و آنچه را كه نمى داند ، فرا مى گيرد .
غررالحكم و دررالكلم ، ح 8916
######################
امام علی علیه السّلام فرمودند:
اِعْمَلُوا بِالْعِلْمِ تَسْعَدُوا؛
به علم عمل كنيد تا سعادت مند شويد.
شرح غررالحكم: ج2، ص239
######################
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
فَقَّهُوا فى دينِ اللّه ِ، فَإنَّ الْفِقْهَ مِفْتاحُ الْبَصيرَةِ وَ تَمامُ الْعِبادَة؛
در دين خدا دانا شويد، همانا دين شناسى و فقه، كليد بصيرت و كمال عبادت است.
مسند الامام الكاظم عليه السلام: ج3، ص249
######################
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
تَعَلَّمُوا الْفَرائِضَ وَ عَلِّمُوهَا النّاسَ، فَاِنَّها نِصْفُ الْعِلْمِ؛
واجبات دين خود را فرا بگيريد و آن را به مسلمانان ديگر بياموزيد كه همين دانايي، به تنهايي نيمي از علم و دانش است.
الشّهاب في الحكم و الاداب/19
######################
امام باقر علیه السّلام فرمودند:
ان الذي يعلم العلم فيكم له اجر المتعلّم و له الفضل عليه، فتعلموا العلم من حملة العلم و علّموه اخوائكم كما علّمكموه العلما؛
همانا آن كسي از شما كه دانش را آموزش دهد، پاداشي برابر دانش آموز دارد و البته آموزگار بر دانش آموز فضيلت و برتري دارد. پس دانش را از حاملان آن فراگيريد و آن سان كه عالمان به شما آموخته اند، آن را به برادرانتان بياموزيد.
اصول كافي، ج 1، ص 35.
######################
امام علی علیه السّلام فرمودند:
تَغَرَّبْ عَنِ الأَْوْطانِ فى طَـلَبِ الْعُلا وَسافِرْ فَفِى الأَْسْفارِ خَمْسُ فَوائِدَ تَفَرُّجُ هَمٍّ وَاكْتِسابُ مَعيشَةٍ وَعِلْمٌ وَآدابٌ وصُحْبَةُ ماجِدٍ؛
براى كسب بلند مرتبگى از وطن خود دور شو و سفر كن كه در مسافرت پنج فايده است: برطرف شدن اندوه، بدست آوردن روزى و دانش و آداب زندگى، و هم نشينى با بزرگواران.
مستدرك الوسائل، ج 8، ص 115، ح 9199.
######################
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اذا مَاتَ ابْنُ آدَمَ انْقَطَعَ عَمَلُهُ ، الَّا فِي ثَلَاثٍ ، صَدَقَةُ جَارِيَةٍ ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ ، أَوْ وَلَدُ صَالِحُ يَدْعُو لَهُ ؛
هر گاه فرزند آدم بميرد عمل او قطع مي شود مگر از سه چيز: صدقه ي جاريه (وقف به عنوان نمونه اي از صدقه جاريه)، علمي که از آن سود برده شود يا فرزند صالحي که براي او دعا کند.
وسائل الشيعه، 292 / 13
######################
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
عليكَ بالعلم فانّ العِلْم خليلُ المؤمِنِ و الحلمَ وزيرُهُ والعقلَ دليلُهُ و ... و الصّبر اميرُ جنودِهِ.
برتو باد به فراگيري علم، همانا كه علم دوست مؤمن است و بردباري وزير او و عقل راهنمايش و عمل سرپرست او و رفق و مدارا پدر او و ملايمت با ديگران برادر او و صبر، امير سپاهيان او است.
نهج الفصاحه، ح 1961
######################
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
آفَةُ العِلمِ النِّسيانُ ؛
آفت دانش ، فراموشى است .
الخصال ، ص 416 .
######################
امام هادی علیه السّلام فرمودند:
العُجْبُ صَارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داعٍ إِلَي الغمطِ.
خودپسندي، (آدمي را) از طلب علم باز مي دارد و به تحقير ديگران فرا مي خواند.
بحار الانوار، ج 72، ص 199
######################
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
عَنْ أبِي عَبْدِاللهِ عليه السّلام : طَلبَةُ الْعِلْمِ ثَلاثَة فَاعْرِفْهُمْ بِأعْيانِهِمْ وَصِفاتِهِمْ: صِنْفٌ يَطْلُبُهُ لِلْجَدَلِ وَالْمِراءِ، وَ صِنْفٌ يَطْلُبهُ لِلإسْتِطالَةِ و الخَتلِ وَصِنْفٌ يَطْلَبُهُ لِلْفِقْهِ وَالْعَقْلِ فَصاحِبُ الْجَدَلِ وَالْمِراءِ ... .
جويندگان علم بر سه دسته اند پس آنان را با هويت واقعي شان بشناس: دسته اي از آنها دانش را به جهت جدل و مراء فرا مي گيرند و دسته اي آن را جهت تفاخر و بزرگ نمائي مي آموزند و دسته اي نيز آن را جهت فهميدن و تعقل ياد مي گيرند. پس اهل جدل و مراء آدم مردم آزار است، او در هنگام مناظره مانع از گفتار ديگران مي شود و در ميدان سخن مجالي براي ديگران قائل نيست و در عين حال خود را حليم پارسا مي نماياند و حال آنکه باطن وي از خشوع و ورع تهي است و سرانجام خداوند نيز دماغ وي را به خاک مي مالد.
معالم الاصول و ملاذ المجتهدين، ص 15
