راز قانون جذب / بخش اول

مقدمه
امروزه كمتر كسی است كه نام تئوری راز[1] كه از آن به نام قانون جذب[2] یاد می شود را نشنیده باشد. فرضیه ای كه  با یك هیاهوی بسیار به عنوان یك منجی، آمده است تا انسان له شده درچرخ مدرنیسم را نجات دهد و به او ارمغان شادی، آرامش، شادی  و غایت سعادت انسان اومانیستی یعنی ثروت بدهد.
قانونی كه با مسلم گرفتن آن، تأثیر به سزایی در فضای معنوی وعلمی، فرهنگی جهان داشته تا جایی كه  در  سال 2007 مجله نیویورک تایمز نویسنده كتاب راز را در لیست صد نفری که دنیا را تغییر داده اند، قرار داد.
كشور ما نیز از این جریان بی تأثیر نبوده و در مجامع فرهنگی و حتی مجامع علمی كشور سخنان زیادی پیرامون آن گفته می شود. و مروجین این تئوری، درصدد بومی­سازی این فرضیه هستند و در موارد متعددی آیات و احادیث را مستمسک قرار داده و اصرار بر تطبیق صد درصدی این فرضیه با متون قرانی و روایی دارند.
راندا برن[3] استرالیایی نویسنده كتاب راز و كاگردان این فیلم در مقدمه كتاب انگیزه خویش برای خلق این اثر را منجی گری این كتاب در برابر بحران های روحی و نا امیدی در زندگی اش بیان می كند.
نویسنده كتاب پیشینه این قانون را چندین قرن بیان كرده و ادعا دارد كه اكثر مردان بزرگ تاریخ مثل افلاطون، انشتین، سقراط، فیثاغورث، نیوتن، ویكتورهوگو و ... از این قانون آگاه بوده و آن را به كار بسته اند و درحال حاظر نیز تعدادی از افراد موفق هستند كه از  این قانون استفاده كرده اند واز این جهت وی محتوای كتاب را گفتگو با بیست و چهار تن از این افراد كه از آن ها تعبیر به افشاگران راز می كند و اغلب آنها  در ایالت متحده زندگی می كنند قرار داده است .[4]
چیستی قانون جذب
قانون جذب بیان می كند كه هر چه كه در ذهن باشد مشابه آن در خارج تحقق خواهد داشت . می توان گفت همان قانون جاذبه است ولی در حیطه ذهن آدمی. این قانون بیان قانون تشابه می باشد كه شبیه، شبیه خود را می آفریند. در قانون تشابه افکار و باورها و قدرت تجسم نقش اصلی را دارند. به همین علت جادوگران معتقد بودند که برای باروی و حاصل خیزی مزارع باید در کشت زارها اعمال جنسی و باروی انجام داد[5].
در قانون جذب نقش محوری در قدرت فكر و ذهن می باشد كه با تصور خواسته ها ذهن مشابه خود را در خارج خلق خواهد كرد «هر چیز را در ذهنت مجسم کنی، آن را در دست هایت خواهی داشت»[6]
ساده ترین ذهنیتی که می توان از قانون جاذبه داشت، این است که خودمان را به شکل یک آهن ربا فرض کنیم و می دانید که می توانید چیزهای دیگر را می توان با نیروی خودتان جذب کنید . نقش هر کسی به عنوان یک انسان، پایبندی به افکارمان در مورد چیزهایی است که می خواهیم و باید در ذهنمان مشخص کنیم که چه چیزی می خواهیم و از این جا ما شروع به احضار یکی از بزرگترین قوانین کاینات می  کنیم . این قانون جذب است . شما چیزی را که بیشتر به آن فکر می کنید جذب می کنید . این اصل را می توان به صورت خلاصه در سه عبارت ساده بیان کرد :
1- افکار، 2- تبدیل می شوند به، 3- اجسام .
به همین خاطر اگر یک فکر را بارها و بارها در ذهنتان بیاورید مثل خریدن ماشین آخرین مدل، تاسیس یک شرکت، پیدا کردن همسر دلخواهتان و .... آن موقع شما دارید آن فرکانس را به صورت پیوسته منتشر می کنید . بیشتر مردم به این فکر می کنند که چه چیزهایی را نمی خواهند و تعجب می کنند که چرا برایشان بارها و بار ها رخ می دهد .
در واقع قانون جاذبه هیچ اهمیتی نمی دهد که شما چه چیزی را خوب و چه چیزی را بد به ذهنتان می آورید . و این که شما آن چیر را می خواهید یا نمی  خواهید . جاذبه به افکار شما پاسخ می دهد . بنابراین اگر شما یک جا نشسته اید و به کوهی از بدهکاری ها نگاه می کنید، و احساس بسیار بدی دارید، این همان سیگنالی است که دارید به کاینات عرضه می دارید . و این چیزی است که بیشر بدست خواهید آورد در موقعی که در ذهنتان چیزی را نمی خواهید و در درونتان فریاد عقب راندن آن چیز را می زنید، در واقع آن را عقب نمی رانید ! بلکه آن را به سمت خود می کشیدشما فکر آن چیزی را که نمی خواهید را فعال می کنید و حالا قانون جاذبه چیز هایی از همین قبیل را سر راه شما قرار می دهد ».
قانون جذب متولد شده از اندیشه اومانیستی[7] می باشد كه هر چه هست انسان است و خواسته های فردی او. در واقع در اومانیسم نوعی انکار آشکار مبدأ هستی وجود دارد و می کوشد تا انسان را مالک الرقاب هستی و منشأ و غایت همه چیز معرفی کند.
در تئوری راز مؤلفه های این اندیشه به وضوح روشن می باشد
یكی از مبانی و پشتوانه هایی كه برای این تئوری ذكر كرده اند  توسل به علوم جدید مثل فیزیك كوانتوم میباشد.
فیزیك كوانتوم می گوید همه عالم از اندیشه خلق شده[8] . ما واقعیت ها را خلق میكنیم ما ماشین تولید واقعیت ها هستیم  بنابرین قابل توجیه است چیزی را كه میبینیم توهمی بیش نیست بنابراین هیچ راهی برای بیرون آمدن از این توهم و دیدن  آنچه واقعا در بیرون از ذهن ما وجود دارد نیست[9]

تأملی بر دستاوردهای قانون جذب
در كتاب راز غایتی كه به این قانون داده می شود استفاده از آن برای تحول در زندگی، كسب ثروت، رسیدن به شادی، آرامش، ارتباط با كسانی كه دوستشان داری، درمان بیماری ها و رسیدن به خواسته ها و آرزوهایش، موفقیت های تحصیلی به طور كلی می توان گفت دستاورد قانون جذب بنا به گفته افشاگران راز  همان بهشت وعده داده شده می باشد یعنی هر آن چه را كه اراده كنی در دستانت خواهی یافت ولی این بهشت، در این دنیا برایشان ترسیم می شود." با قانون جذب همه چیز را می توانید جذب كنید اشخاص مشاغل موفقیت ثروت سلامتی شادی اتوموبیل [10]".
در این جا با اذعان به محاسن برخی از محاسن قانون جذب مثل امید، نشاط و موفقیت تأمل كوتاهی در دستاوردهای به دست آمده از این قانون می كنیم.
1. تحول بخشی به زندگی
مهمترین ویژگی كه افشاگران راز برای این قانون ذكر كرده اند تحول بخشی به زندگی شان می باشد، اگر برد قانون جذب آن قدر باشد كه بتواند زندگی را تحول بخشد پس چرا كسانی كه از این قانون آگاه بوده اند فقط در یك بعد زندگی از آن استفاده كرده انددر حالی كه با آگهی از این راز می توانستند هم ثروتمند باشند هم دارای آرامش باشند وتمامی موفقیت ها را برای خود كسب كنند. كه در اینجا یكی از اساسی ترین ابهام های وارده براین قانون می باشد .
قانون راز اگر تحولی هم ایجاد كرده باشد گرفتن معنای زندگی و درك واقعی از زندگی فقط تلقین احساس زندگی می باشد . یعنی یك سبك زندگی مجازی است كه حقیقت آن وجد ذهنی وتخیلی انسانی می باشد

2. درمان بیماری ها
در این كتاب با تأكید بر اینكه بر بدیها فكر نكن بیان می كند كه اگر به بیماری فكر كنی بنا به گفته قانون جذب این بیماری به سوی تو جذب خواهد شد. در یك جواب نقضی می توان این چنین گفت: اولا باید تمامی پرستاران و پزشكان كه هر روز با بیماران سر و كار دارند، آن گاه آن ها هم بیمار می شدند ثانیا علاوه بر تأیید علم پزشكی روایات بر این مسأله اشاره دارند كه برخی بیماریها درمان بیماری های دیگر است .امام علی علیه السلام در مان بیماری ها را نه تنها در آرزوها نمی داند بلكه بهترین دارو را ترك آرزوهای دراز بیان می كنند: أنفَعُ الدَّواءِ تَركُ المُنى[11]

3. رسیدن به شادی
قانون راز با وعده ارمغان شادی انسان ها را از فكر كردن به ناراحتی ها و غم ها بر حذر می دارد
«قصد من از راز ارمغان شادی است[12] » قانون راز با بیان اینكه در دنیا فقط دو احساس وجود دارد احساس خوب و احساس بد و نباید احساس بد داشته باشی و همیشه باید احساس خوب احساس شادی داشته باشی . در جواب باید گفت همانطور كه شادی نعمت الهی می باشد هموم هم نعمتی از جانب خداوند می باشد و هر دو برای سیر انسان لازم می باشد و از لحاظ روانشناختی هم اثبات شده كه انسان دائما نمی تواند شادی داشته باشد.همانطور كه نشاط و شادی در موفقیت ها نقش دارند.  هموم و غم ها هم عامل حركت می باشد« من كثر همومه علت همته[13]» هر كس همومش بیشتر باشد همتش عالی می گردد. متون دینی، حركت به سوی آخرت را در اندوه بر از دست دادن فرصت ها بر می شمارد و شادی بر فرصت سوزی را امری ناپسند بیان می كند عجبت لمن یضحك و الموت امامه
یكی ویژگی های حزن و اندوه اصلاح نفس آدمی می باشد« المومن یصبح حزینا و یمسی حزینا و لایصلحه الا ذالك [14]»
دیگر از ویژگیهای اندوه پاكسازی درون می باشد خداوند متعال در پاسخ به سؤال حضرت داود در باره طهارت دل فرمود: قَالَ إِلَهِی أَمَرْتَنِی أَنْ أُطَهِّرَ وَجْهِی وَ بَدَنِی وَ رِجْلِی بِالْمَاءِ فَبِمَا ذَا أُطَهِّرُ لَكَ قَلْبِی قَالَ بِالْهُمُومِ وَ الْغُمُومِ [15]
در متون دینی در باب شادی و نشاط روایات متعددی وارد شده و عوامل ایجاد شادی رابر شمرده و غیر از اندیشه عوامل دیگری چون صدقه دادن، نیكی كردن، عطر زدن و... را بر می شمرد كه می توان این عوامل را تحت مدیریت احساسات بحث كرد.

4. جذب ثروت
تأكید بر ثروت وجذب ثروت در این كتاب و فیلم جای بسی تأمل دارد . فرستاده شدن چك های غیر منتظره[16] میلیونر شدن[17]،و با تلقیناتی چون " خود را ببینید كه در فراوانی زندگی می كنید"[18] به ثروت بیاندیشید[19] انسان ها را با خود همراه می سازد  البته اگر بر خواستگاه این اندیشه دقت داشته باشیم لازمه اندیشه اومانیستی ماده گرایی و لذت طلبی می باشد .ومثل داستان لوبیای سحرآمیز اندیشه هایشان را با تخم طلا پر می كنند و در این راستا خدمتی بر شركت های گلدكوئیستی نیز دارند چنانكه هر جا اسمی از این شركت ها هست كتاب راز قبل از این شركتها حضور داشته و خدمت شستشوی ذهنی را انجام می داد
در مورد اینکه ما تا چه حد می‏توانیم به امور مادی دنیا و ثروت توجه کنیم و با چه هدفی به دنیا بنگریم نظر دین را با عبارت‏های ذیل بیان می‏کنیم در دعای امام سجاد(علیه السلام) در طلب معیشت آمده است:
اَللّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ خَیْرَ مَعیشَةً اَتَقَوّی بِها عَلَی جَمیعِ حَوائِجی وَ اَتَوَصَّلُ بِها فی الْحَیاةِ اِلی اخِرَتی مِنْ غَیْرِ اَنْ تُتْرِفَنی فیها فَاَطْغی اَوْ تُقَصِّرَ بِها عَلَی فَاَشْقی وَ اَوْسِعْ عَلَی مِنْ حَلالِ رِزْقِکَ وَ اَفِضْ عَلَی مِنْ سَیْبِ فَضْلِکَ...
اَعْطِنی مِنْ ذلِکَ یا اِلهی غِنی عَنْ شِرارِ خَلْقِکَ وَ اَعُوذُ بِکَ یا اِلهی مِنْ شَرِّ الدُّنْیا وَ شَرِّ ما فیها، لا تَجْعَلِ الدُّنْیا عَلَی سِجْنَا وَ لا فَرْقَتَها عَلَی حُزْنَاً[20]
خداوندا من از تو بهترین زندگی را درخواست می‏کنم که به وسیله آن بر رفع تمام نیازهایم توانا گردم و به وسیله آن بتوانم در دنیا به (سعادت) آخرتم برسم، بدون آن که چندان در رفا افکنی مرا، که طغیان کنم یا آن را بر من سخت‏گیری که شقی و (بدبخت) گردم و رزق حلالت را بر من وسیع گردان و از جریان فضل خویش بر من ببخش و از آن رزق حلال، بی نیازی از افراد بد را به من عطا فرما... و پنا می‏برم به تو ای پروردگار من از شر دنیا و شر آنچه در آن است، دنیا را برای من چون زندان مگردان و دوری و جدائی از آن را مایه اندوهم قرار مده
ثروت دنیایی نه تنها موجب كمال انسان های الهی نیست بلكه خداوند متعال آن را ارزانی كفار میداند وَ لَوْ لا أَنْ یكُونَ النَّاسُ أُمَّةً واحِدَةً لَجَعَلْنا لِمَنْ یكْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُیوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّةٍ وَ مَعارِجَ عَلَیها یظْهَرُونَ [21]
و در عوض این پرهیزكاری و زهد به انسان علم وهدایت خویش را می دهد
ومَن زَهِدَ فِی الدُّنیا وقَصَّرَ فیها أمَلَهُ أعطاهُ اللّه ُ عِلما مِن غَیرِ تَعَلُّمٍ وهُدىً بغَیرِ هِدایةٍ[22]
استفاده از آرزو و تخیل ثروت بنابه فرموده روایات نه تنها انسان را ثروتمند نمی كند بلكه موجب فقر و ورشكستگی خواهد بود
الإمام علی علیه السلام :مَنِ استَعانَ بِالأَمانِی أفلَسَ[23]

5. احساس بی نیازی
یكی از سخنان قابل تأمل در قانون جذب این است كه " مهم نیست تو خوب و یا بد باشی و مهم نیست چیزی بخواهی که در ذات خود خوب باشد یا خوب نباشد بلکه مهم خواست و طلب توست" در اینجا دیگر چیزی به نام نظام ارزش اخلاقی مطرح نیست و اصل بر اساس خواسته و تمایلات فردی می باشد.
قانون جذب می گوید" احساس بی نیازی كن" . انسان اگر احساس بی نیازی كند هیچ وقت در پی برآورده كردن نیاز های خویش حركت نمی كند  المرء بهمته لا بقنیته[24] شخصیت و ارزش یك فرد به همت او می باشد نه به آن چه كه به دست می آورد . قرآن كریم در مورد آنان كه خود را از خدا بی نیاز می دانند می فرماید كَلاَّ إِنَّ الْإِنْسانَ لَیطْغى‏ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‏[25] انسان زمانی طغیان می كند كه خودش را بی نیاز ببیند
خداوند بی نیازی را نه در احساس بلكه در رضایت خودش قرار به داده است امام هادى علیه السلام:الغِنى قِلَّةُ تَمنّیكَ، وَالرِّضا بِما یكفیكَ.[26]
بى نیازى و توانگرى، در این است كه تمنّایت اندك باشد و به آنچه تو را بسنده كند، خرسند باشى.
پیروی از لذت ها از دیگر دستاوردهای قانون جذب می باشد كه در جای جای كتاب به آن اشاره دارد لیزا نیكولزدر این باره می گوید: وقتی از چیزهایی كه لذت می برید پیروی می كنید،  در فضای شادی و نشاط دائم زندگی می كنید این گونه دریچه های تنعم و فراوانی عالم هستی را به روی خود باز می گردانید.[27]

6. بهشت موعود
یكی از شاخصه های اندیشه اومانیستی نفی معاد می باشد و اگر بهشتی باشد در همین دنیا خواهد بود«احساس خوشبختی از خود ساطع كنید و آن را به جهان هستی بدهید این گونه بهشت را روی زمین تجربه می كنید »[28] ویژگی بهشت این است كه هرچه كه اراده كنی در دستانت خواهی یافت افشاگران راز با القای این "مسأله كافی است فرمان دهی به كائنات" این اعتقاد را در ضمیر اشخاص نهادینه می كنند . یكی از آثار زیان بار این اعتقاد ایجاد توقع بیجا و در نتیجه اگر به خواسته خویش نرسید سرخورده خواهد شد. الإمام علی علیه السلام در این باره می فرمایند :مَن كَثُرَ مُناهُ قَلَّ رِضاهُ[29] هر كس آرزویش بیشتر باشد میزان رضایتمندی اش كمتر خواهد بود.

7. آرامش
یكی از ضروری ترین نیازهای فطری آدمی نیاز به آرامش می باشد .آرامشی كه خدای متعال تأمین این نیاز را در انس با خویش قرار داده است . تمدن غرب به خاطر بریدن از خدا و كنار گذاشتن معنویت  دچار فقدان آرامش روحی گردیده. و برای یافتن  پاسخ به این نیاز فطری دچار تلاطم  گردیده و با افزایش تلاش برای یافتن پاسخ در میان یافته های مادی خویش همانند تشنه ای بوده  كه در میان شوره زار به دنبال آب می گردد ولی آن چه به دست می آید چیزی جز سراب نمی باشد.
قانون جذب با تلقین احساس خوب داشتن به شدت انسان را از احساس بد داشتن نهی می كند و حتی اجازه فكر كردن در این مورد را نمی دهد . آرامشی كه دستاورد قانون جذب است پاك كردن صورت مسأله می باشد. یكی از عوامل سلب آرامش نگرانی از گذشته و اعمال گذشته می باشد . قانون جذب با بیان اینكه «احساس گناه نکنید منفی است.» به جای اینكه سبب اضطراب یعنی احساس گناه را درمان كند آن را نادیده می انگارد و نقش تخدیری خود را ایفا می كند .
یكی دیگر از عوامل اضطراب و سلب آرامش نگرانی از آینده ونتیجه انتخاب های وی می باشد : «دانش راز به شما داده شده است اینكه با آن چه می كنید به خود شما مربوط است . هر آنچه برای خود انتخاب می كنید انتخاب درستی است»[30] در نگاه توحیدی خدا است كه موجبات سعادت افراد و خیرها  تنها خدا می داند ور انتخاب ها باید دید هدایت الهی برچه اساس می باشد وَ عَسى‏ أَنْ تَكْرَهُوا شَیئاً وَ هُوَ خَیرٌ لَكُمْ وَ عَسى‏ أَنْ تُحِبُّوا شَیئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَ اللَّهُ یعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُون‏[31]
قانون جذب با لذت پرستی می خواهد این نیاز فطری انسان را پاسخ دهد  جزف كمبل در این باره می گوید: از آنچه به شما لذت می بخشد از آن پیروی كنید تا عالم هستی درها را به روی شما بگشاید[32]

پی نوشت:
[1] The Secret.
[2] law of attraction.
[3] Rhonda Byrne.
[4] رازص 20.
[5] مظاهری قانون جذب . تاریخ تمدن ج1.ص79.
[6] راز،ص22.
Humanism[7].
[8] راز ص 39.
[9] فیلم راز.
[10] راز ص 141.
[11] غررالحكم ص : 312.
[12] راز ص 21.
[13] بحار ج 72 ص 260.
[14] بحارالانوار ج 82 ص 132.
[15] بحارالأنوار ج : 70 ص : 158.
[16] راز ص 21.
[17]راز ص 30.
[18] رازص 34.
[19] رازص 128.
[20] الصحیفة الثانیة السجادیة، ص 177 ـ 175، دعاؤه فی طلب المعیشة.
[21] زخرف 33.
[22] بحارالأنوار ج : 74 ص : 166.
[23] غررالحكم ص : 315.
[24] غررالحكم ص : 448.
[25] سوره علق آیه 6و 7.
[26] بحارالأنوار ج : 75 ص : 369.
[27] راز ص 190.
[28] راز ص 127.
[29] غررالحكم ص : 315.
[30] راز ص 190.
[31] بقره 216.
[32] راز ص 190.