فلسفه قربانی در حج

پرسش : 
فلسفه قربانی در حج چیست؟

پاسخ : 
قربانی کردن در واقع نوعی جهاد با نفس درجهت زدودن تعلقات و وابستگی های دنیایی و مادی و رهایی از زندان مال پرستی و دنیاطلبی است . 
به قول حافظ: 
غلام همت آنم که زیر چرخ کبود 
زهر چه رنگ تعلق پذیر آزاد است 
بنابراین قربانی نمادی از قربانی کردن هواهای نفسانی و ذبح نفس اماره است . دستور خداوند به حضرت ابراهیم (علیه السلام ) در مورد ذبح حضرت اسماعیل (علیه السلام ) از احکامی است که به اصطلاح اصدلیین ((مصلحت در نفس امر است , نه در متعلق آن )); یعنی , خداوند نمی خواهد که اهریمن ذبح شود; بلکه حکمت این دستور آن است حضرت ابراهیم (علیه السلام) در پرتو این عمل با سرسخت ترین و ریشه دارترین عامل تعلق نفس که حسب فرزند است مبارزه کند و با اطاعت از خدا, تعلق نفسانی را ریشه کن سازد. از طرف دیگر, حضرت اسماعیل (علیه السلام ) نیز با آماده شدن برای قربانی , با خودخواهی و حب نفس خود مبارزه می کند و هر دو با تمام وجود الهی می شوند. بنابراین دستور یاد شده , نقش تربیتی بزرگی در جهت رهایی از زندان نفس و تعلقات آن دو پیامبر (علیه السلام) داشته و مقام و منزلت آنان را نزد خداوند بالاتر برده است ; بدون آن که عملا اسماعیل کشته شود.