اینترنت چیست؟ / تاریخچه اینترنت

اینترنت چیست؟ / تاریخچه اینترنت

اینترنت (Internet) یک شبکه جهانی است که شامل میلیون ها کامپیوتر متصل به هم از سرتاسر دنیا بوده و اجازه انتقال انبوهی از داده ها و اطلاعات را میان کامپیوترهای موجود می دهد. + تاریخچه اینترنت

اینترنت چیست و چگونه کار می کند؟

به جرأت می توان گفت که واژه «اینترنت» از آن دست لغاتی است که بسیار بیشتر از خودش در زندگی امروزی کاربرد دارد تا جایی که حتی گاه در کلام پدربزرگ ها و مادربزرگ ها هم به عنوان حلال مشکلات شناخته می شود؛ اما این سخنان هرگز به این معنا نیست که پاسخ به «اینترنت چیست و چگونه کار می کند؟» حتی برای برخی از کاربران این پدیده جهانشمول هم ساده باشد؛ نقیصه ای عجیب که بیش از هر چیز یادمان خواهد آورد که آموزشی در این زمینه سراغ نداریم!

امروزه «اینترنت» برای بسیاری از ما، به واژه ای عامیانه تبدیل شده که حتی برای برخی از امور روزمره، مجبور به استفاده از آن هستیم؛ از این روی، از لغت «اجبار» استفاده می کنیم که بسیاری از امور خدماتی نهاد ها و ارگان های گوناگون به دلایلی همچون افزایش سرعت ارائه خدمات و یا کاهش سفرهای درون شهری به این شبکه گسترده واگذار شده و البته هیچ کس دغدغه ای برای دسترسی داشتن یا نداشتن مراجعان به این پدیده ندارد.

شبکه جهانی به شدت در حال گسترش است و هر روز شمار بیشتری خواسته یا ناخواسته به آن می پیوندند و البته تدابیر گوناگونی برای مقابله با برخی شاخصه های ـ مثبت یا منفی ـ آن اندیشیده شده است؛ اما اینکه چگونه کار می کند، چه اجزایی دارد و متعلق به چه کسی است و پرسش هایی از این دست، هنوز برای برخی مطرح است که تلاش خواهیم داشت به برخی از آنها پاسخ بگوییم:

اینترنت مجموعه ای جهانی از شبکه های بزرگ و کوچک است که به هم پیوسته اند و نام اینترنت (شبکه های در هم تنیده) از همین مجموعه گرفته شده است. به عبارتی بهتر صحبت از شبکه ای است که کارش را سال 1969 با چهار هسته یا سیستم کامپیوتری میزبان آغاز کرد و بعدها به شدت گسترش یافت؛ شبکه ای است که به هیچ فرد، نهاد یا کشوری تعلق ندارد.

البته این که گفته می شود اینترنت صاحب ندارد، بدان معنا نیست که هیچ کس بر آن نظارت ندارد؛ یک مؤسسه غیرانتفاعی به نام انجمن اینترنت (Internet Society) که در سال 1992 تشکیل شده، مسئول نظارت بر آن بوده و مراقب است که پروتکل ها و قوانینی که درباره اینترنت تصویب شده اند، در سراسر جهان اجرا شوند.

برای درک این پروسه به این مثال توجه کنید: شرکت A یک ISP بزرگ است. این شرکت در هر شهر بزرگی یک نقطه حضور (POP) دارد. این POP ها قفسه های پر از مودم هستند که مشتریان ISP با تلفن به آنها متصل می شوند. شرکت A خطوطی از جنس فیبر نوری را از شرکت مخابرات اجاره کرده است تا به وسیله آنها نقاط حضورش را به هم متصل کند. اکنون شرکت B را در نظر بگیرید. این شرکت از چند ISP کوچک تر تشکیل شده است و در هر شهر بزرگ ساختمان هایی دارد که ISP های آن ماشین های ارائه دهنده خود را در آنها مستقر کرده اند. این شرکت آن قدر بزرگ است که خودش با بهره از خطوط فیبر نوری خودش ، ساختمان هایش را به هم متصل کرده است و در واقع ISP هایی که زیر نظر این شرکت کار می کنند، از این طریق به هم وصل شده اند. در این ساختار، همه مشتریان شرکت A می توانند با هم ارتباط داشته باشند و تمام مشتریان شرکت B با هم در ارتباط هستند. اما هیچ کدام از مشتریان شرکت A نمی تواند با مشتریان شرکت B ارتباط داشته باشد. برای رفع این مشکل دو شرکت توافق می کنند با NAPها در شهرهای گوناگون ارتباط قرار کنند و انتقال داده ها بین مشتریان دو شرکت در شهرهای مختلف از طریق نقاط دسترسی شبکه انجام می گیرد. در این شرایط، همه کامپیوترهایی که به اینترنت وصل می شوند با هم ارتباط خواهند داشت.

هر کامپیوتری که به اینترنت وصل است ـ از جمله کامپیوتری که با آن این گزارش را می خوانید ـ بخشی از یک شبکه است. شما که در خانه با یک مودم به یک مؤسسه ارائه دهنده سرویس های اینترنتی (ISP) وصل می شوید، در محل کار بخشی از یک شبکه محلی هستید و بیشتر مواقع باز هم با مودم به یک ISP و از آن به اینترنت و یا اینکه از طریق تلفن همراه به خدمات دهنده اینترنتی اپراتورتان متصل می شوید.

به عبارتی بهتر، نوع اتصال شما به هیچ وجه اهمیت نخواهد داشت، ولی روشن است که شرکت های کوچک و بزرگ بسیاری به کار ارائه خدمات اینترنتی مشغولند و همین نکته، موجب ایجاد مراکز تمرکز خدمات در منطقه های گوناگون خواهد شد که POP نامیده می شود؛ این نقاط، مراکزی هستند که کاربران محلی را با استفاده از مودم و تلفن یا خطوط ارتباطی مشخصی به شبکه شرکت وصل می کنند.

در ادامه این مراکز از طریق خطوطی به یکدیگر متصل شده و در پایان از طریق NAP ها به سایر خدمات دهنده ها متصل می شوند تا شبکه های تشکیل شده توسط شرکت های گوناگون به هم پیوند خورده و سرانجام اینترنت به وجود بیاید. البته شاید بد نباشد که بدانید، برای یافتن راه درست انتقال اطلاعات در این دنیای شکل گرفته، نیازمند راهنمایانی خواهیم بود که روتر نام دارند و همین ابزارها هستند که موجب ارتباط دو کاربر در دو سوی جهان در کسری از ثانیه می شوند.

بدین ترتیب، روند اتصالاتی که با شبکه شدن چند رایانه آغاز شده و به POP ها رسیده بود، از طریق NAP ها به هم پیوسته و سرانجام با کابل های بزرگ (ملقب به ستون فقرات) در اندازه یک شهر، یک استان، یک کشور و حتی قاره ای به یکدیگر پیوند می خورد تا جهان به صورت مجموعه ای به هم پیوسته و یکپارچه درآید و البته اینجاست که نوع کابل مورد استفاده، سهم بسزایی در سرعت تبادل اطلاعات ـ که در کاربرد خودمانی سرعت اینترنت هم نامیده می شود ـ خواهد داشت.

تصویر خطوط ستون فقراتی اینترنت در دنیا که به صورت شماتیک از زاویه قطب شمال ترسیم شده است

نخستین کابل ستون فقراتی (بک بُن) دنیا در سال 1987 توسط بنیاد ملی علم آمریکا (NFS) درست شد. این بک بُن که NSFNET نام داشت؛ یک خط T1 بود که 170 شبکه کوچک تر را به هم متصل و با سرعت انتقال 554/1 مگا بایت در ثانیه کار می کرد. یک سال بعد NSF با همکاری IBM و MCI بک بُن T3 (45 مگا بایت بر ثانیه) ایجاد کرد. بک بُن ها معمولا شاهراه هایی از جنس فیبر نوری هستند. این شاهراه ها از چندین فیبر نوری در هم تنیده تشکیل شده اند تا ظرفیت انتقال داده هایشان بیشتر شود. برای این که به سرعت بالای بک بُن های مدرن پی ببریم، کافی است آن را با مودم های معمولی 56K مقایسه کنیم که 56000 هزار بایت را در ثانیه منتقل می کنند.

تا اینجای کار بستر ارتباط جهانی فراهم شده اما سیستم چگونه بین کاربری که از کشورمان به آن متصل شده و کاربری که از یک کشور دیگر به شبکه راه یافته، تمایز قائل خواهد شد؟

پاسخ این پرسش در نشانی های اختصاصی نهفته که نشانی های IP نام گرفته و بنا بر پروتکل های خاصی مورد تأیید همه کشورها قرار گرفته اند؛ به این ترتیب که رایانه یا هر وسیله دیگری که به اینترنت متصل می شود، از یک شماره اختصاصی بهره خواهد برد که به آن IP می گویند.

البته این آدرس ها، هنگامی معنادار خواهد شد که سایر نقاط متصل به اینترنت هم از آدرس بهره مند شده باشند و اینجاست که سیستم نام دامنه سایت ها (که DNS نامیده می شوند) طی پروتکل های دیگر مورد تأیید قرار گرفته و عملیات فراخوانی یک وب سایت کامل خواهد شد؛ همان آدرسی که در مرورگرتان تایپ می کنید تا به سایت خاصی رهنمون شوید.

کلاینت چیست و چه تفاوتی با سرور دارد؟

تمام ماشین های موجود در اینترنت یا سرور هستند یا کلاینت («کاربر» هم معنی می دهد). سرورها دستگاه هایی هستند که به دیگر ماشین ها سرویس می دهند (مثل سروری که اطلاعات سایت ما روی آن قرار دارد و مبدأ ارسال این گزارش به سیستم شما هم هست) و ماشین هایی که از آنها برای برقراری ارتباط با سرورها استفاده می شود کلاینت هستند (مثل رایانه ای که پشت آن نشسته اید و با کلیک موستان روی تیتر این مطلب، آن را از سرور فراخوان کرده اید). در فضای اینترنت، این سرور های وب، سرورهای ایمیل و دیگر سرورها هستند که نیازهای ما برای ایجاد ارتباط را برطرف می کند؛ به این صورت که در واقع با فراخوان یک مطلب، نخست به سرور وب دسترسی پیدا می کنید. پس یکی از تفاوت های دیگر سرورها در آدرس ثابت آنهاست که امکان دسترسی همیشگی به آنها را شدنی می کند.

ماجرا این گونه خواهد بود که وقتی آدرس یک سایت خاص را در مرورگرتان تایپ می کنید، درخواست شما از راه ابزارهایی چون راهبان ها (روترها)، بدون اینکه بدانید، به سرور آن سایت منتقل شده و سرانجام اطلاعات مورد تقاضای شما از طریق خطوط ارتباطی به سیستم شما منتقل خواهد شد.

این توضیحات تمام راز پیچیده ای را که جزیی از زندگی امروزمان به شمار می رود در بر گرفته، ولی بی گمان، هنگامی که سخن از مقوله هایی چون بومی کردن اینترنت به میان می آید، درخواهیم یافت که گاه همین توضیحات هم ممکن است برای راهگشایی از گره های پیش رویمان مفید واقع شود!

تصویر خطوط ارتباط فیبر نوری در شهر نیویورک و در بخش منهتن جنوبی که برپایه رنگ، سرعت انتقال اطلاعاتشان مورد قیاس قرار گرفته و تصویر یک هتل بزرگ برای درک ابعاد واقعی نقشه به آن افزوده شده است؛ بخش های روشن تر از کابل های قدرتمندتر بهره می برند و به عبارت ساده تر، سرعت اینترنت در آنها بیشتر است. اکنون شاید بد نباشد، با همین مقیاس، نخست موقعیت کشورمان را در تصویر شماتیک بالایی هم پیدا کرده و به راحتی سرعت اینترنت کشورمان را در قیاس با دیگر کشورها بسنجیم.

تاریخچه اینترنت :

اینترنت تاریخچه مفصلی دارد. بگذارید از اول شروع کنیم.

ژوئن سال ۱۸۵۷ (:D) :کابل تلگراف آتلانتیس ساخته شد و قبل از پایان ماه جولای از طریق اقیانوس، قسمتی از آمریکا و بریتیش را به یکدیگر وصل کرد و در سال ۱۸۵۸ اولین انتقال اطلاعات از طریق آن کابل انجام شد که ۱۷ ساعت طول کشید! کل طرح این کابل یک شکست کامل بود و فقط به مدت چند روز از آن استفاده شد.

سال ۱۸۶۶: در این سال کابل دیگری جایگزین قبلی شد که سرعت آن ۸۰ برابر کابل سال ۱۸۵۸ بود و می توانست در هر دقیقه ۸ کلمه را منتقل کند! البته بعدها با استفاده از روش های مختلف این کابل توانست تا ۱۲۰ کلمه در دقیقه را منتقل کند. این کابل تا ۱۰۰ سال مورد استفاده قرار گرفت. تا سال ۱۹۹۷ حدود ۹۰ کابل با طول مجموع ۱۸۶۰۰۰ مایل در مناطق مختلف دنیا مورد استفاده قرار گرفت.

۴ اکتبر ۱۹۵۷: یکی از مهمترین رویدادهای قرن بیستم ارسال اولین ماهواره فضایی جهان توسط اتحاد جماهیر شوروی بود. این ماهواره با نام اسپوتنیک-1 (Sputnik 1) و وزن ۸۳.۶ کیلوگرم در طول جنگ سرد (۱۹۴۰ تا ۱۹۹۰) که بین شوروی و ایالات متحده آمریکا انجام گرفته بود به فضا ارسال شد. این تهدیدی از طرف شوروی به آمریکا بود که شوروی ادعا کرده بود قابلیت این را دارد که شبکه های ارتباطی آمریکا را منهدم کند. در این سال رئیس جمهور وقت ایالات متحده، آیزنهاور (Dwight D. Eisenhower) دستور تاسیس موسسه تحقیقاتی پیشرفته ARPA را داد.

اسپوتنیک، اولین ماهواره فضایی

۷ فوریه ۱۹۵۸: موسسه تحقیقاتی آرپا (ARPA) متولد شد. نام این موسسه در سال ۱۹۷۲ به دارپا (DARPA) تغییر یافت. موسسه ای که پس از حدود ۱۸ سال تاسیس اولین ماهواره موفق آمریکا را طراحی کرد، پس از چندین سال بر روی شبکه های کامپیوتری و تکنولوژی های ارتباطی تمرکز کرد. گفته می شود که این کار با توجه به تهدید شوروی برای منهدم کردن شبکه ارتباطی آمریکا انجام شد.

سال ۱۹۶۲: محققی به نام J.C.R. Licklider رهبری موسسه ARPA را برعهده گرفت. کسی که دولت آمریکا را وادار به استفاده تعاملی از کامپیوترها کرد. وی برای گسترش دامنه تحقیقات و هرچه سریع تر کردن روند آن، تصمیم گرفت که این پروژه (ایجاد شبکه یاد شده) را از حالت سری در آورده و آن را وارد دانشگاه ها کند. به این ترتیب این شاخه ARPANET نام گرفت.

سال ۱۹۶۹: اولین IMP ها (وسیله سوئیچینگ پکت داده ها) پس از ساخته شدن به چهار نقطه ارسال شدند: دانشگاه کالیفرنیا لوس آنجلس (UCLA)، موسسه تحقیقات استنفورد (SRI)، دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا (UCSB) و دانشگاه یوتا در سالت لیک سیتی (UTAH). این چهار نقطه جغرافیایی به عنوان چهار گره (Node) از شبکه مورد استفاده قرار می گرفتند که توپولوژی آن بصورت زیر بود:

توپولوژی اولین شبکه بر مبنای پکت-سوئیچینگ

محقق کامپیوتر، Kleinrock در UCLA و گروهی کوچکی از دانشجویان سعی داشتند که با استفاده از شبکه طراحی شده، عبارت "login" را به کامپیوتر موجود در سمت SRI ارسال کنند. وی در مصاحبه ای چنین می گوید:

"We set up a telephone connection between us and the guys at SRI..."

Kleinrock: "We typed the L and we asked on the phone, Do you see the L?"

"Yes, we see the L," came the response.
"We typed the O, and we asked, "Do you see the O."
"Yes, we see the O."
"Then we typed the G, and the system crashed"...

"Yet a revolution had begun"...

با اینکه هنگام تایپ کردن حرف G سیستم کرش شده بود ولی واقعاً یک انقلاب در ارتباطات نیز شروع شده بود!

سال ۱۹۷۲: لری رابرت (Larry Roberts) عضوی از موسسه DARPA تصمیم گرفت که این شبکه (ARPANET) را بصورت عمومی به اشتراک بگذارد. این ایده را با Bob Kahn (باب خان!)، عضوی از BBN (که پکت سوئیچنگ های MIT را ساخته بودند) در میان گذاشت و تصمیم بر این شد که یک پکت سوئیچینگ و یک رابط پردازشگر ترمینال (TIP) را در هتل هیلتون (Hilton) در شهر واشنگتن گذاشته و به کاربران این امکان را بدهد که با استفاده از آن به شبکه ARPANET متصل شده و از آن در سراسر آمریکا استفاده کنند. پس از آن شبکه اینترنت متولد شد که در سراسر آمریکا مورد استفاده قرار می گرفت که بعداً به کل دنیا نیز ارائه شد.