ویژگی های منزل حضرت فاطمه(سلام الله علیها)

پرسش: ویژگی های خانه حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) چه بود؟

پاسخ اجمالی:
از جمله ویژگی های معنوی و مادی منزل حضرت فاطمه(سلام الله علیها) می توان به این امور اشاره کرد: اهدایى از سوی پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله)، محل نماز و عبادت پیامبر، محل رفت و آمد فرشتگان و سادگی و دوری از تجملات.

پاسخ تفصیلی:
با توجه به منابع حدیثی و تاریخی؛ ویژگی هاى معنوی و مادی منزل حضرت فاطمه(سلام الله علیها) را می توان در امور زیر خلاصه کرد:
1. اهدایى از سوی پیامبر خدا
پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) از همان ابتداى ورود به مدینه در فکر احداث حجره اى براى حضرت فاطمه(سلام الله علیها) بود. بدین جهت زمانى که حجره هایى را در طرف شرق مسجد براى همسران خود احداث کرد، براى فاطمه (سلام الله علیها) این حجره در نظر گرفته شده بود.
ام سلمه در روایتى که درباره عروسى حضرت فاطمه(سلام الله علیها) است می گوید: «...آن گاه پیامبر خدا دختر خود، فاطمه و همچنین حضرت على را پیش خود خواند و دست على را در دست راست و دست فاطمه را در دست چپ گرفت و به سینه خود گذارد و میان دو چشم آن دو را بوسه زد. آن گاه به على فرمود: على جان! خوب همسرى دارى و به فاطمه فرمود: اى فاطمه! تو هم خوب همسرى دارى. سپس از جاى برخاسته و پیشاپیش آن دو راه افتاد تا این که آن دو را به خانه اى که از پیش براى آنها در نظر گرفته بود، وارد کرد. سپس هنگام خروج از خانه، در حالى که دستگیره در را گرفته بود، فرمود: خداوند شما و نسلتان را پاک گرداند».[1]
2. تنها منزلی که درش به مسجد بسته نشد
از دیگر ویژگی هاى خانه حضرت فاطمه(سلام الله علیها) این بود که خدا به پیامبرش فرمان داد تا همه درهایى که به مسجد باز می شد، جز درِ این‏ خانه را ببندند: «أَمَرَ بِسَدِّ الْابْوابِ إلّا باب علیّ»؛ این حدیث را بسیارى از مورّخان اهل سنت؛ مانند احمد بن حنبل،[2] طبرانى،[3] و حاکم نیشابورى[4] نقل کرده اند.
بدون شک در این کار عنایتى بود. شاید راز این عمل براى مسلمانان آشکار نگردید.
3. خانه رفیع و پر نور
این خانه از نورانیت و جلال و شکوه خاصى برخوردار و از خانه هایى بود که قرآن مجید درباره آنها فرمود: «در خانه هایى که خدا رخصت داده که [قدر و منزلت‏] آنها رفعت یابد و نامش در آنها یاد شود. در آن [خانه‏]ها هر بامداد و شامگاه او را نیایش می کنند».[5]
در روایتى که در ذیل آیه فوق آمده است، انس از بریده نقل می کند: هنگامى که پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) این آیه را تلاوت می کرد، مردى از جاى برخاست و گفت: مقصود از این خانه ها کدام خانه ها است؟ پیامبر فرمود: «خانه هاى پیامبران». ابوبکر در حالى که با دست‏خود به خانه حضرت على(علیه السلام) و فاطمه(سلام الله علیها) اشاره می کرد گفت: ای رسول خدا! آیا این خانه از جمله آن خانه ها است؟ پیامبر فرمود: آرى. بلکه افضل از همه آنها است».[6]
4. محل نماز و عبادت پیامبر خدا
خانه فاطمه(سلام الله علیها) استراحت گاه موقّت پیامبر(صلی الله علیه وآله) هنگام دیدار از یگانه گهرش بوده، جاى جاى این خانه قدمگاه، محل نشستن، محل نماز و عبادت و سجده گاه وجود مقدس نبى اکرم (صلی الله علیه وآله) بود.[7]
5. محل رفت و آمد فرشتگان
امام باقر(علیه السلام) فرمود: «خانه حضرت على(علیه السلام) و فاطمه(سلام الله علیها) بخشى از حُجره رسول خدا(صلی الله علیه وآله) است و سقف خانه آنها، عرش پروردگار می باشد. محل فرود وحى و رفت و آمد فرشتگانى است که هر صبح و شام و هر ساعت و لحظه، با آوردن پیام در حال آمد و شد هستند. آن جا خانه اى است که هرگز رفت و آمد فرشتگان در آن، پایانى ندارد. گروهى فرود می آیند و گروه دیگر بالا می روند. خدای تبارک و تعالی پرده را از آسمان ها براى حضرت ابراهیم(علیه السلام) کنار زد و به نور دیده اش قوّت بخشید، تا نگاهش به عرش افتاد. خداوند به دید چشم محمد، على، فاطمه، حسن و حسین قدرت بیشترى داد؛ و آنها عرش پروردگار را از خانه هاى خود می دیدند و هرگز سقفى براى خانه هایشان جز عرش پروردگار نمی دیدند».[8]
6. سادگی و دور از تجملات و زخارف دنیا
در این خانه هرگز از زخارف دنیا و تجمل گرایى اثری یافت نمی شد، خانه اى بسیار ساده، نه فرش قابل ذکرى دارد و نه وسائل گران قیمت. این خانواده نمی خواستند غیر از زندگى زاهدانه راه دیگرى را در پیش گیرند، بدین جهت آنچه داشتند وقف فقرا و تهیدستان می کردند و خود در نهایت ‏ساده زیستى زندگى می کردند.[9]

منبع: اسلام کوئست
---------------------------------------
پی نوشت:
[1]. محدث اربلی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج ‏1، ص 351، قم، منشورات الرضی، چاپ اول، 1421ق؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ‏43، ص 132، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1363ش.

[2]. شیبانی، أبو عبد الله أحمد بن محمد، مسند احمد بن حنبل، ج 3، ص 99، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1421ق.

[3]. طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الأوسط، ج 4، ص 186، قاهرة، دار الحرمین، بی تا.

[4]. نیشابوری، محمد بن عبد الله، المستدرک على الصحیحین، تحقیق: عطا، مصطفى عبد القادر، ج 3، ص 135،  بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1411ق.

[5]. نور، 36: «فی‏ بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ».

[6]. ابن عقده کوفی، احمد بن محمد، فضائل أمیر المؤمنین(علیه السلام)، محقق و مصحح: حرز الدین، عبد الرزاق محمد حسین، ص 199، قم، دلیل ما، چاپ اول، 1424ق؛ ابن بطریق، یحیی بن حسن، عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار، ص 291، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول، 1407ق.

[7]. ر.ک: ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 58، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.

[8]. بحار الأنوار، ج ‏25، ص 97.

[9]. ر.ک: حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، 112، قم، مؤسسه آل البیت(علیهم السلام)، چاپ اول، 1413ق؛ ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، ج ‏2، ص 12، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، 1410ق.