احادیث وفای به عهد - حدیث درباره وفای به عهد

احادیث وفای به عهد - حدیث درباره وفای به عهد

در این بخش منتخبی از احادیث وفای به عهد از سیره و سخنان گهربار رسول اکرم و ائمه معصومین علیهم السلام جمع آوری شده است (اللهم عجل لولیک الفرج).

مطلب مرتبط: وفای به عهد در آیات و روایات

احادیث وفای به عهد از رسول اكرم صلی الله علیه و آله

1. اَقرَبُكُم غَدا مِنّى فِى المَوقِفِ اَصدَقُكُم لِلحَديثِ و َاَدَّاكُم لِلاَمانَةِ و َاوفاكُم بِالعَهدِ و َاَحسَنُكُم خُلقا وَ اَقرَبُكُم مِن النّاسِ؛[1] نزديك ترين شما به من در قيامت، راستگوترين، امانتدارترين، وفادارترين به عهد، خوش اخلاق ترين و نزديك ترين شما به مردم است.

2. مَن كانَ يُؤمِنُ بِاللّه  و َاليَومِ الآخِر فَليَفِ اِذا وَعَدَ؛[2] هر كس به خدا و روز قيامت ايمان دارد، هرگاه وعده مى دهد بايد وفا كند.

3. مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم يَظلِمهُم و َحَدَّثَهُم فَلَم يَكذِبهُم وَ وَعَدَهُم فَلَم يَخلفهُم فَهُوَ مِمَّن كَمُلَت مُرُوَّتُهُ و َظَهَرَت عَدالَتُهُ و َوَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَ حَرُمَت غيبَتُهُ؛[3] هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نكند، دروغ نگويد، خلف وعده ننمايد، جوانمرديش كامل، عدالتش آشكار، برادرى با او واجب و غيبتش حرام است.

4. ثَلاثٌ لَيسَ لاَحَدِ النّاسِ فيهِ رُخصَةٌ: بِرُّ الوالِدَينِ مُسلِما كانَ اَؤ كافِرا وَ الوَفاءُ بِالعَهدِ لِمُسلِمٍ اَو كافِرا وُ الاَمانَةُ اِلى مُسلِمٍ كانَ اَؤ كافِرا؛[4] سه چيز است كه ترك آن براى هيچ كس جايز نيست: نيكى به پدر و مادر مسلمان باشند يا كافر، وفاى به عهد با مسلمان يا كافر و اداى امانت به مسلمان يا كافر.

5. ثَلاثٌ مَن كُنَّ فيهِ فَهِىَ راجِعَةٌ عَلى صاحِبِها: اَلبَغىُ و َالمَكرُ وَ النَّكثُ؛[5] سه خصلت است كه در هر كس باشد (آثارش) به خود او بر مى گردد: ظلم كردن، فريب دادن و تخلّف از وعده.

6. اَحِبُّوا الصِّبيانَ وَ ارحَمُوهُم ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُم شَيئا فَفُوا لَهُم ، فَاِنَّهُم لا يَدرونَ اِلاّ اَ نَّـكُم تَرزُقونَهُم؛[6] كودكان را دوست بداريد و با آنان مهربان باشيد و هرگاه به آنان وعده داديد، به آن وفا كنيد، زيرا آنان، روزى دهنده خود را كسى غير از شما نمى دانند.

7. ثَلاثٌ مَن كُنَّ فيهِ فَهُوَ مُنافِقٌ وَ اِن صامَ وَ صَلّى وَحَجَّ وَ اعتَمَرَ و َقالَ «اِنّى مُسلِمٌ» مَن اِذا حَدَّثَ كَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِذَا ائتُمِنَ خانَ؛[7] سه چيز است كه در هر كس باشد منافق است اگر چه روزه دارد و نماز بخواند و حج و عمره كند و بگويد من مسلمانم، كسى كه هنگام سخن گفتن دروغ بگويد و وقتى كه وعده دهد تخلف نمايد و چون امانت بگيرد، خيانت نمايد.

8. اِضمَنوا لى سِتّا مِن اَنفُسِكُم اَضمَن لَكُمُ الجَنَّةَ اُصدُقُوا اِذا حَدَّثتُم و َأوفُوا اِذا وَعَدتُم و َاَدُّوا اِذا ائتُمِنتُم و َاحفَظوا فُروجَكُم و َغُضّوا اَبصارَكُم وَ كُفّوا اَيديَكُم؛[8] شش چيز را براى من ضمانت كنيد تا من بهشت را براى شما ضمانت كنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت، پاكدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غير حلال).

احادیث وفای به عهد از امام على عليه السلام

1. لَيسَ مِن فَرائِضِ اللّه شَىءٌ اَلنّاسُ اَشَدُّ عَلَيهِ اجتِماعا مَعَ تَفَرُّقِ اَهوائِهِم وَ تَشَتُّتِ آرائِهِم مِن تَعظيمِ الوَفاءِ بِالعُهودِ؛[9] هيچ يك از فرائض الهى همانند وفاى به عهد نيست كه مردم با همه خواسته هاى گوناگون و ديدگاه هاى مختلف، بيشتر بر آن اتّفاق نظر داشته باشند.

2. وَ إيّاكَ ... اَن تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَكَ بِخُلفِكَ... الخُلفَ يوجبُ المَقتَ عِندَ اللّه  وَ النّاسِ؛[10] بپرهيز از خلف وعده كه آن موجب نفرت خدا و مردم از تو مى شود.

3. لا تَعِدَنَّ عِدَةً لاتَثِقُ مِن نَفسِكَ بِانجازِها؛[11] وعده اى نده كه از وفاى به آن اطمينان ندارى.

4. لا تَعتَمِد عَلى مَوَدَّةِ مَن لا يوفِى بِعَهدِهِ؛[12] به دوستى كه به عهد خود وفا نمى كند اعتماد نكن.

حدیث درباره وفای به عهد از امام حسن عليه السلام

1. المَسؤولُ حُرّ حَتی یَعِد ، وَ مُستَرِقُ المَسئولِ حَتی یَنجَز؛[13] انسان تا وعده نداده، آزاد است. اما وقتی وعده میدهد زیر بار مسؤولیت میرود، و تا به وعده اش عمل نکند رها نخواهد شد.

احادیث وفای به عهد از امام سجاد عليه السلام

1. خَيرُ مَفاتيحِ الاُمورِ الصِّدقُ وَ خَيرُ خَواتيمِهَا الوَفاءُ؛[14] بهترين شروع كارها صداقت و راستگويى و بهترين پايان آنها وفا است.

2. قُلتُ لِعَلِىّ بنِ الحُسَينِ عليه السلام : اَخبِرنى بِجَميعِ شَرايِعِ الدّينِ قالَ عليه السلام : قَولُ الحَقِّ و َالحُكمُ بِالعَدلِ و َالوَفاءُ بِالعَهدِ؛[15] به امام سجّاد عليه السلام عرض كردم: مرا از تمام دستورهاى دين آگاه كنيد امام عليه السلام فرمودند: حقگويى، قضاوت عادلانه و وفاى به عهد.

احادیث وفای به عهد از امام صادق عليه السلام

1. فَهَلُمَّ اَيُّهَا النّاسُ اِلَى التَّعاوُنِ عَلى طاعَةِ اللّه  عَز َّوَ جَلَّ وَ القيامِ بِعَدلِهِ وَ الوَفاءِ بِعَهدِهِ وَ الانصافِ لَهُ فى جَميعِ حَقِّهِ فَاِنَّهُ لَيسَ العِبادُ اِلى شَى ءٍ اَحوَجَ مِنهُم اِلَى التَّناصُحِ فى ذلِكَ وَ حُسنِ التَّعاوُنِ عَلَيهِ؛[16] اى مردم! بيايید يكديگر را بر اطاعت خدا يارى كنيد و عدالتش را بپاداريد و به عهدش (در عبوديت او و ترك طاعت شيطان) وفا كنيد و در تمامى حقوق الهى منصفانه رفتار كنيد، زيرا كه بندگان خدا به چيزى نيازمندتر از اين نيستند كه در اين امور يكديگر را نصيحت و خوب يارى كنند.

2. لا تَعِدَنَّ أخاكَ وَعداً لَيسَ في يَدِكَ وَفاؤُهُ؛[17] به برادرت وعده ‏اى مده كه وفاى به آن در توان تو نباشد.

پی نوشت:
[1]  امالی(طوسی) ص229 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج72، ص94، ح12
[2]  كافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص364، ح2
[3]  عیون اخبار الرضا ج2، ص30 - نهج الفصاحه ص725، ح2762
[4]  نهج الفصاحه ص416،ح1264
[5]  نهج الفصاحه ص422، ح 1281
[6]  كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 49، ح 3
[7]  نهج الفصاحه ص422، ح 1280
[8]  نهج الفصاحه ص216، ح321
[9]  نهج البلاغه(صبحی صالح) نامه 53، ص442
[10]  نهج البلاغه(صبحی صالح) نامه 53، ص444
[11]  تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص253، ح5316
[12]  تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص418، ح9562
[13]  بحار الانوار(ط-بیروت) ج75، ص113
[14]  بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 161 - نزهة الناظر و تنبيه الخاطر ص 93،ح21
[15]  خصال ص 113، ح90
[16]  كافى(ط-الاسلامیه) ج 8، ص 354، ح 550
[17]  بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 250 - تحف العقول ص367

منبع: پایگاه شهیدآوینی، احادیث وفای به عهد- حدیث درباره وفای به عهد