چهل حدیث از امام صادق علیه السلام

چهل حدیث از امام صادق علیه السلام :

در منابع معتبر شیعه و سنی روایات زیادی بر حفظ و ضبط حدیث وجود دارد و نیز احادیثی که حفظ چهل حدیث در آنها توصیه شده، از بهترین دلایل اهتمام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به نقل و ضبط و حفظ و تدوین حدیث است.(اربعین) لذا به بهانه میلاد با سعادت امام صادق علیه السلام، چهل حدیث از امام صادق علیه السلام تقدیم علاقه مندان به معارف ژرف و بیکران اهل بیت علیهم السلام می شود:

مطالب مرتبط: 
میلاد امام صادق علیه السلام - ویژه نامه خورشید صداقت/17 ربیع الاول

احادیث امام صادق علیه السلام  1 :

سئل النبي (صلی الله علیه و آله و سلم) : ما كفارة الاغتياب قال : تستغفر الله لمن اغتبته كلما ذكرته.

از پيغمبر پرسيدند : كفاره غيبت چيست ؟ فرمود : براي آن كس كه غيبتش كردي هر زمان به يادش افتادي از خدا طلب آمرزش كني .

حدیث از امام صادق علیه السلام  2 :

لا يقبل رأس احد و لا يده إلا رسول الله أو من اريد به رسول الله صلي الله عليه و آله.

نبايد سر يا دست كسي بوسيده شود مگر دست پيامبر خدا صلي الله عليه و آله يا كسي كه از او پيامبر خدا صلي الله عليه و آله قصد شود.[1]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  3 :

ليس بين الايمان و الكفر الا قلة العقل قيل : و كيف ذاك يا ابن رسول الله ؟ قال : إن العبد يرفع رغبته الي مخلوق فلو أخلص نيته لله لأتاه الذي يريد في أسرع من ذلك.

ميان ايمان و كفر فاصله اي جز كم عقلي نيست . عرض شد : چگونه اي پسر پيغمبر ؟ فرمود : بنده خدا در حاجت خود متوجه مخلوق مي شود ، در صورتي كه اگر با خلوص نيت متوجه خدا شود آنچه خواهد در نزديكتر از آن وقت به او رسد .[2]

حدیث از امام صادق علیه السلام  4 :

قال رسول الله : يا علي لا فقر أشد من الجهل ، لا مال أعود من العقل.

پيامبر خدا فرموده است : اي علي هيچ تهيدستي سخت تر از ناداني و هيچ مالي سودمندتر از عقل نيست .[3]

احادیث امام صادق علیه السلام  5 :

قال رجل له - عليه السلام - ما العقل ؟ قال : ما عبد به الرحمن و اكتسب به الجنان . قال : قلت : فالذي كان في معاوية ؟ فقال : تلك النكراء ، تلك الشيطنة ، وهي شبيهة بالعقل ، و ليست بالعقل.

شخصي از امام صادق - عليه السلام - پرسيد عقل چيست ؟ فرمود : چيزي است كه به وسيله آن خدا پرستش شود و بهشت بدست آيد . آن شخص گويد : گفتم پس آنچه معاويه داشت چه بود ؟ فرمود : آن نيرنگ است ، آن شيطنت است ، آن نمايش عقل را دارد ، ولي عقل نيست .[4]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  6 :

لا تستقل ما يتقرب به إلي الله عز و جل و لو شق تمرة.

چيزي كه مايه تقرب به خداي متعال است كوچك مشمار ، اگر چه پاره خرمايي باشد .[5]

حدیث از امام صادق علیه السلام  7 :

محمد بن سليمان الديلمي عن أبيه قال : قلت لابي عبدالله - عليه السلام - فلان بن عبادته و دينه و فضله ! فقال : كيف عقله ؟ قلت : لا أدري : فقال : ان الثواب علي قدر العقل.

سليمان ديلمي مي گويد : به امام صادق - عليه السلام - عرض كردم فلاني در عبادت و ديانت و فضيلت چنين و چنان است . فرمود : عقلش چگونه است ؟ گفتم نمي دانم . فرمود : پاداش به اندازه عقل است .[6]

احادیث امام صادق علیه السلام  8 :

ثلاث من علامات المؤمن : علمه بالله و من يحب و من يبغض.

سه چيز از علامات مؤمن است : شناختن خدا و شناختن دوستان و دشمنان خدا .[7]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  9 :

الصبر رأس الايمان.

صبر سر ايمان است[8] .

حدیث از امام صادق علیه السلام  10 :

قيل له - عليه السلام - اي الاعمال أفضل ؟ قال : الصلاة لوقتها و بر الوالدين و الجهاد في سبيل الله عز و جل.

به امام صادق عليه السلام عرض شد . كدام اعمال بهتر است ؟ فرمود : نماز در وقت و نيكي با پدر و مادر و جهاد در راه خداي متعال[9].

حدیث از امام صادق علیه السلام  11 :

ان الله عز و جل إذا أحب عبدا فعمل قليلا جزاه بالقليل الكثير.

چون خداي تعالي بنده اي را دوست دارد و او عمل كوچكي انجام دهد ، خدا او را پاداش بزرگ دهد .[10]

احادیث امام صادق علیه السلام  12 :

لو يعلم المؤمن ما له من الأجر في المصائب لتمني أنه قرض بالمقاريض.

اگر مؤمن پاداشي را كه براي مصيبتها دارد بداند ، آرزو مي كند كه او را با قيچي تكه تكه كنند .[11]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  13 :

اذا هممت بشي ء من الخير فلا تؤخره ، فان الله عز و جل ربما أطلع علي العبد و هو علي شيء من الطاعة فيقول : و عزتي و جلالي لا أعذبك بعدها أبدا و اذا هممت بسيئة فلا تعملها فانه ربما اطلع الله علي العبد و هو علي شيء من المعصية فيقول : و عزتي و جلالي لا أغفر لك بعدها أبدا.

وقتي اراده كار خيري نمودي تأخيرش مينداز زيرا خداي متعال گاهي بر بنده مشرف مي شود كه او مشغول طاعتي است ، پس مي فرمايد : به عزت و جلالم سوگند كه تو را پس از اين هرگز عذاب نكنم و چون اراده گناهي كردي انجام مده ، زيرا گاهي خدا بر بنده مشرف مي شود كه او معصيتي انجام دهد ، پس مي فرمايد : به عزت و جلالم كه تو را بعد از اين ديگر نخواهم آمرزيد .[12]

حدیث از امام صادق علیه السلام  14 :

إن كان ما يكفيك يغنيك فأدني ما فيها يغنيك و إن كان ما يكفيك لا يغنيك فكل ما فيها لا يغنيك.

اگر اندازه كفايت ، بي نيازت كند ، كمترين چيز دنيا بي نيازت كند و اگر اندازه كفايت بي نيازت نكند ، هر چه در دنيا هست بي نيازت نكند .[13]

حدیث از امام صادق علیه السلام  15 :

من رضي من الله باليسير من المعاش رضي الله منه باليسير من العمل.

هر كه به يك زندگي ساده از خدا راضي باشد خدا هم به عمل اندك او راضي شود .[14]

احادیث امام صادق علیه السلام  16 :

مثل الدنيا كمثل ماء البحر كلما شرب منه العطشان ازداد عطشا حتي يقتله.

دنيا مانند آب درياست كه هر چه شخص تشنه از آن بيشتر آشامد ، تشنگيش بيشتر شود تا او را بكشد .[15]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  17 :

شرف المؤمن قيام الليل و عزه استغناؤه عن الناس.

شرافت مؤمن به شب زنده داري و عزتش به بي نيازي از مردم است .[16]

حدیث از امام صادق علیه السلام  18 :

خف الله كأنك تراه و إن كنت لا تراه فإنه يراك.

چنان از خدا بترس كه گويا او را مي بيني و اگر تو او را نمي بيني او تو را مي بيند .[17]

احادیث امام صادق علیه السلام  19 :

اذا أراد الله بعبد خيرا زهده في الدنيا و فقهه في الدين و بصره عيوبها و من أوتيهن فقد أوتي خير الدنيا و الاخرة.

چون خدا خير بنده اي را خواهد او را نسبت به دنيا بي رغبت و نسبت به دين دانشمند كند و به دنيا بينايش سازد و به هر كه اين خصلتها داده شود خير دنيا و آخرت داده شده .[18]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  20 :

ان المسلمين يلتقيان ، فافضلهما أشدهما حبا لصاحبه.

از دو مسلمان كه به هم برخورد مي كند آن كه ديگري را بيشتر دوست دارد بهتر است .[19]

حدیث از امام صادق علیه السلام  21 :

من أحب الاعمال الي الله عز و جل إدخال السرور علي المؤمن : اشباع جوعته أو تنفيس كربته أو قضاء دينه.

از جمله دوست داشتني ترين اعمال نزد خداي متعال شادي رسانيدن به مؤمن است و سير كردن او از گرسنگي ، يا رفع گرفتاري او يا پرداخت بدهيش .[20]

احادیث امام صادق علیه السلام  22 :

من أحب لله و أبغض لله و أعطي لله فهو ممن كمل إيمانه.

هر كه براي خدا دوست دارد و براي خدا دشمن دارد و براي خدا عطاء كند ، از كساني است كه ايمانش كامل است .[21]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  23 :

اذا أراد الله بعبد خيرا فقهه في الدين.

چون خدا خير بنده اي خواهد ، او را در دين دانشمند كند .[22]

حدیث از امام صادق علیه السلام  24 :

تصافحوا فإنها تذهب بالسخيمة.

با يكديگر مصافحه كنيد ، زيرا مصافحه كينه را مي برد .[23]

احادیث امام صادق علیه السلام  25 :

من زار أخاه في الله قال الله عز و جل : إياي زرت و ثوابك علي و لست أرضي لك ثوابا دون الجنة.

هر كسي كه براي خدا از برادرش ديدن كند ، خداي متعال فرمايد : مرا ديدن كردي و ثوابت بر من است و به ثوابي جز بهشت برايت خرسند نيستم .[24]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  26 :

طلب العلم فريضة.

كسب دانش واجب است .[25]

حدیث از امام صادق علیه السلام  27 :

لا تكرهوا إلي أنفسكم العبادة.

عبادت را به خود مكروه و ناپسند نداريد .[26]

احادیث امام صادق علیه السلام  28 :

إنما خلد أهل النار في النار لأن نياتهم كانت في الدنيا أن خلدوا فيها أن يعصوا الله أبدا . و إنما خلد أهل الجنة في الجنة لأن نياتهم كانت في الدنيا أن لو بقوا فيها أن يطيعوا الله أبدا ، فبالنيات خلد هؤلاء و هؤلاء . ثم تلا قوله تعالي : " قل كل يعمل علي شاكلته " قال : علي نيته.

اهل دوزخ از اينرو در دوزخ جاودان باشند كه نيت داشتند اگر در دنيا جاودان باشند هميشه نافرماني خدا كنند و اهل بهشت از اينرو در بهشت جاودان باشند كه نيت داشتند اگر در دنيا باقي بمانند هميشه اطاعت خدا كنند پس اين دسته و آن دسته به سبب نيت خويش جاوداني شدند ، سپس قول خداي تعالي را تلاوت نمود : بگو هركس طبق طريقه خويش عمل مي كند . فرمود : يعني طبق نيت خويش .[27]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  29 :

قال عن سدير قال : قلت له - عليه السلام - هل يجزي الولد والده ؟ فقال : ليس له جزاء إلا في خصلتين يكون الوالد مملوكا فيشتريه ابنه فيعتقه أو يكون عليه دين فيقضيه عنه.

سدير گويد : به امام صادق عليه السلام عرض كردم : آيا فرزند مي تواند پدرش را پاداش دهد ؟ فرمود : پاداشي براي پدر نيست جز در دو صورت : پدر برده باشد و پسر او را بخرد و آزاد كند،پدر بدهي داشته باشد و پسر آن را بپردازد .[28]

حدیث از امام صادق علیه السلام  30 :

قال الله تبارك و تعالي : ما تحبب إلي عبدي بأحب مما افترضت عليه.

خداوند متعال فرموده است : بنده من با چيزي محبوبتر از انجام واجبات به من دوستي نكند .[29]

احادیث امام صادق علیه السلام  31 :

قال رسول الله : من ترك معصية لله مخافة الله تبارك و تعالي أرضاه الله يوم القيامة.

پيامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند : هر كه گناهي را براي خدا و ترس از او ترك كند خدا او را در روز قيامت خشنود گرداند .[30]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  32 :

عبدالله بن سنان قال : ذكرت لابي عبدالله - عليه السلام - رجلا مبتلي بالوضوء و الصلاة و قلت : هو رجل عاقل ، فقال : أبو عبدالله و أي عقل له و هو يطيع الشيطان ؟ فقلت له : و كيف يطيع الشيطان ؟ فقلت له : سله هذا الذي يأتيه من أي شيء هو ؟ فانه يقول لك من عمل الشيطان.

ابن سنان گويد به حضرت صادق - عليه السلام - عرض كردم : مردي هست عاقل كه گرفتار وسواس در وضو و نماز مي باشد : فرمود چه عقلي كه فرمانبري شيطان مي كند ؟ گفتم : چگونه فرمان شيطان مي برد ؟ فرمود از او بپرس وسوسه اي كه به او دست مي دهد از چيست ؟ قطعا به تو خواهد گفت از عمل شيطان است .[31]

حدیث از امام صادق علیه السلام  33 :

ليس بين الايمان و الكفر الا قلة العقل قيل : و كيف ذاك يا ابن رسول الله ؟ قال : إن العبد يرفع رغبته الي مخلوق فلو أخلص نيته لله لأتاه الذي يريد في أسرع من ذلك.

ميان ايمان و كفر فاصله اي جز كم عقلي نيست . عرض شد : چگونه اي پسر پيغمبر ؟ فرمود : بنده خدا در حاجت خود متوجه مخلوق مي شود ، در صورتي كه اگر با خلوص نيت متوجه خدا شود آنچه خواهد در نزديكتر از آن وقت به او رسد .[32]

احادیث امام صادق علیه السلام  34 :

العباد ثلاثة : قوم عبدوا الله عز و جل خوفا فتلك عبادة العبيد و قوم عبدوا الله تبارك و تعالي طلب الثواب ، فتلك عبادة الأجراء و قوم عبدوا الله عز و جل حبا له فتلك عبادة الأحرار و هي أفضل العبادة.

عبادت كنندگان سه دسته اند : گروهي خداي متعال را از ترس عبادت كنند و اين عبادت بردگان است ، گروهي خداي متعال را به طمع ثواب عبادت كنند و اين عبادت مزدوران است . دسته اي خداي متعال را براي دوستيش عبادت كنند و اين عبادت آزادگان و بهترين عبادت است .[33]

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  35 :

شيعتنا الرحماء بينهم ، الذين اذا خلوا ذكروا الله.

شيعيان ما با يكديگر مهربانند ، چون تنها باشند خدا را ياد كنند .[34]

حدیث از امام صادق علیه السلام  36 :

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) : إنا معاشر الانبياء أمرنا أن نكلم الناس علي قدر عقولهم.

پيامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ما گروه پيامبران مأموريم كه با مردم به اندازه عقل خودشان سخن بگوئيم .[35]

احادیث امام صادق علیه السلام  37 :

جعل الخير كله في بيت و جعل مفتاحه الزهد في الدنيا.

همه خير در خانه اي نهاده شده و كليدش را زهد و بي رغبتي به دنيا قرار داده اند [36].

حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام  38 :

أكمل الناس عقلا أحسنهم خلقا.

عاقل ترين مردم خوش خلق ترين آنهاست .[37]

حدیث از امام صادق علیه السلام  39 :

من ابتلي من المؤمنين ببلاء فصبر عليه ، كان له مثل أجر الف شهيد.

هر مؤمني به بلائي گرفتار شود و صبر كند ، اجر هزار شهيد براي اوست .[38]

احادیث امام صادق علیه السلام  40 :

كان أميرالمؤمنين صلوات الله عليه يقول : أفضل العبادة العفاف.

اميرالمؤمنين عليه السلام  مي فرمودند : بهترين عبادت عفت است .[39]

مطالب مرتبط: 
شهادت امام صادق علیه السلام - ویژه نامه صادق آل طه

 

پی نوشتها:
[1] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۶۷.
[2] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۳۲ – ۳۳.
[3] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۳۰.
[4] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۱۱.
[5] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۱۲.
[6] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۱۲.
[7] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۹۲.
[8] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۴۰
[9] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۳۱.
[10] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۳۷ – ۱۳۸.
[11] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۳۵۴.
[12] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۱۳.
[13] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۰۹.
[14] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۰۷.
[15] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۰۵.
[16] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۱۸.
[17] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۱۰.
[18] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۹۶.
[19] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۹۳.
[20] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۷۶.
[21] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۸۹.
[22] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۳۹.
[23] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۶۴.
[24] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۵۵.
[25] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۳۵.
[26] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۳۷.
[27] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۳۵ – ۱۳۶.
[28] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۳۷
[29] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۲۹.
[30] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۲۸.
[31] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۱۳.
[32] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۳۲ – ۳۳.
[33] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۳۱.
[34] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۲۶۸.
[35] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۲۷.
[36] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۹۴
[37] اصول كافي ، ج ۱ ، ص ۲۷.
[38] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۴۶.
[39] اصول كافي ، ج ۳ ، ص ۱۲۵.