چهل حدیث حجاب، عفاف و پاکدامنی

امام باقر علیه ‏السلام فرمودند:
فاطِمَةُ علیهاالسلام سَیِّدَةُ اَهْلِ الْجَنَّةِ وَ ما کانَ خِمارُها اِلاّ هکَذا ـ وَ اَوْ مَأَ بِیَدِهِ اِلى وَسَطِ عَضُدِهِ ـ.
حضرت فاطمه علیهاالسلام بانوى زنان بهشتى است، مقنعه او بلند و تا حد بازوانش بود.[1]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اِنَّ مِن خَیرِ نِسَائَكُم اَلمُتَبَرَّجَةَ مِن زَوجِها الحصَانَ عَن غَیرِه ؛
بهترين زنان شما، زني است که براي شوهرش آرايش و خودنمايي کند، اما خود را از نامحرمان بپوشاند.[2]

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
طُوبي لِمَنْ كانَتْ اُمُّهُ عَفِيفَةً.
خوشا به حال كسي كه مادرش پاكدامن است.[3]

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
ما اغْتَنَمَ أحَدٌ بِمِثْلِ ما اغْتَنَمَ بِغَضِّ الْبَصَرِ لِأنَّ الْبَصَرَ لا يُغَضُّ عَن مَحارِمِ اللهِ تَعالي إلّا وَ قَدْ سَبَقَ إلي قَلْبِهِ مُشاهَدَة الْعَظَمَةِ وَ الْجَلالِ.
هيچ غنيمتي مانند غنيمتي كه آدمي از راه كنترل چشم به دست مي آورد نيست، زيرا ديدگان از نگاه به نا محرم فرو بسته نميشود جز آنكه در قلب او عظمت و جلال الهي مشاهده مي شود.[4]

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
برُّوا آبائَكُمْ يَبُرُّكُمْ أبْناوُكُمْ وَ عَفُّوا عَن نساءِ النّاسِ تُعَفُّ نِساوُكُمْ.
به پدرانتان نيكي كنيد تا فرزندانتان به شما نيكي نمايند و از ناموس ديگران چشم پوشي كنيد تا ديگران از نظر كردن به ناموس شما خودداري کنند.[5]

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إذا بَلَغَتِ الْجارِيَةُ سِتَّ سِنِينَ فَلا يَنْبَغِي لَكَ أنْ تُقَبِّلَها.
وقتي كه دختر به شش سالگي رسيد، شايسته نيست كه او را ببوسي.[6]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
لا تُنْزِلُوا النِّساءَ الْغُرَفَ.
زن را در جايگاهي كه بر ديگر جاها اشراف دارد، جاي ندهيد.[7]

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
حَصِّنُوا أمْوالَكُمْ وَ فَرُوجَكُمْ بِتِلاوَةِ سُورَةِ النُّورِ وَ حَصِّنُوا بِها نِسائَكُمْ فَاِنَّ مَنْ أدْمَنَ قَرائَتَها فِي كُلِّ يَوْمٍ أوْ فِي لَيْلَةٍ لَمْ يَزْنِ أحَدٌ مِنْ بَيْتِهِ أبَداً حَتّي يَمُوتَ.
خانواده و اموال خود را با قرائت سوره نور حفظ كنيد و زنان خود را بوسيله آن مصون و محفوظ نگه داريد زيرا كسي كه دائماً روزي يكبار اين سوره را قرائت كند، هيچ فردي از اهل منزل او به فحشا كشانده نخواهند شد.[8]

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
... وَ الْعِفَّةُ وَ ضِدُّها الْتَّهَتُّكُ.
يكي از سجاياي اخلاقي، عفت است كه ضد آن همان بي پروائي است.[9]

امام باقر علیه السّلام فرمودند:
يُفَرَّقُ بين الْغِلْمانِ وَ النِّساءِ في المَضاجِعِ إذا بَلَغُوا عَشْرَ سِنِينَ.
وقتي كه كودكان به ده سالگي رسيدند، بايد محل خواب دختران را از پسران جدا ساخت.[10]

امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
وَ التَّهْيِئَةُ مِمّا يُزِيدُ اللهُ بِهِ عِفَّةَ النِّساءِ.
خودآرائي و رسيدگي به خود، از عواملي است که سبب مي شود خداوند بر پاكدامني زن بيافزايد.[11]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
هِبَةُ الرَّجُلِ لِزَوْجَتِهِ يُزِيدُ في عِفَّتِها.
هديه شوهر به همسر خود، از عوامل افزايش پاكدامني زن است.[12]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
كُلُّ عَيْنٍ باكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيامةِ إِلّا ثلاتَ أعْيُنٍ: عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ اللهِ وَ عَيْنٌ غَضَّتْ مِنْ مَحارِمِ اللهِ وَ عَيْنٌ باتَتْ ساهِرَةً فِي سَبيلِ اللهِ.
همه چشمها در قيامت گريانند، جز سه چشم: چشمي كه در دنيا از خوف خدا بگريد و چشمي كه از نگاه حرام خودداري كند و چشمي كه به خاطر نگهباني در راه خدا بيدار بماند.[13]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
مَنْ اُلْهِمَ الْعِصْمَةَ أمِنَ الزَّلَلَ.
كسي كه متصفت به پاكدامني است، از لغزشها مصون ميماند.[14]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعاصي.
معذور بودن از ارتکاب گناه، مايه عصمت و پاكدامني است.[15]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
قُرِنَتِ الْعِصْمَةُ بِالْحِكْمَةِ وَ كُلَّما قَوِيَتِ الْحِكْمَةُ ضَعُفتِ الشَّهْوَةُ.
حكمت، با عصمت و پاكدامني همراه است و هرگاه كه حكمت در آدمي تقويت شود، شهوت او تضعيف مي گردد.[16]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
أيُّها النّاس اتَّقُوا اللهَ فَإنَّ الصَّبْرَ عَلي التَّقْوي أهْوَنُ مِنَ الصَّبْرِ عَلي عَذابِ اللهِ.
اي مردم، در برابر خواهشهاي نفساني صابر باشيد و تقوي را پيشه خود سازيد زيرا صبر بر تقوي، آسان تر است از صبر بر كيفر الهي.[17]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
صِيامُ الْقَلْبِ عَنِ الْفِكْرِ فِي الْآثامِ أفْضَلُ مِنْ صِيامِ الْمَرْءِ عَنِ الطَّعامِ.
بازداشتن دل از افكار ناشايسته، بهتر است از روزه داري و خودداري از خوردن غذا.[18]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
إذا كَثُرَتْ المَقْدِرَةُ قَلَّتِ الشَّهْوَةُ.
وقتي دسترسي به حلال ميسر شود، شهوت دروني كمتر ميشود.[19]

امام علی علیه السلام به اصحاب خویش فرمودند:
إذا رَأی أحَدُکُمْ إمْرَئَةً تُعْجِبُهُ فَلْیَأتِ أهْلَهُ فَاِنَّ عِنْدَ أهْلِهِ مِثْلَ ما رَأی وَ لا یَجْعَلَنَّ لِلشَّیْطانِ عَلی قَلْبِهِ سَبِیلاً لِیَصرفَ بَصَرَهُ عَنها ... .
هرگاه زنی نظر شما را جلب کرد، فوراً به همسر خود رجوع کنید، زیرا آنچه که نظر شما را جلب نمود در او نیز است و آن مرد نباید به شیطان مهلت نزدیک شدن به قلب خود دهد و باید دیدگان خویش را ازتوجه به آن زن «أجنبی» فرو بندد و اگر دارای همسر نیست دو رکعت نماز گزارد و به حمد و ثنای الهی بپردازد و صلوات بر پیامبر و آل وی فرستد و سپس از خدا درخواست کند تا با رحمت و لطف خود او را از راه دستیابی به حلال، از روی آوردن به حرام بی نیاز کند.[20]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هانَتْ عَلَيْهِ شَهَواتُهُ.
كسي كه نفس خود را گرامي بدارد، شهوات و خواستهاي نفساني در پيش او حقير و بي ارزش خواهد بود.[21]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
ألْإعْتِبارُ يُفِيدُ الْعِصْمَةَ.
عبرت گرفتن، باعث پاكدامني و عدم آلودگي است.[22]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
فَعَصَمَ السُّعَداءَ بِالاِيمانِ.
انسان هاي پاكدامن و سعادتمند بوسيله ايمان به خدا به اين صفت نائل آمده اند.[23]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
زكاةُ الجمالِ العِفافُ.
زكات زيبايي، عفت و پاكدامني است.[24]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
ايُّ اِمْرَاَةٍ تطيَّبتْ ثمَّ خَرَجَتْ من بَيتِها فَهِيَ تُلْعَنُ حتّي ترجَعَ الي بيتِها مَتَي ما رَجَعَتْ.
هر زني كه خود را خوشبو نمايد و از منزل خارج شود تا زماني كه بر مي گردد مورد لعنتِ (خدا و ملائكه) قرار مي گيرد.[25]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَنْ اطاعَ امْرأَتَهُ اكيَّهُ اللهُ عَلي وجهِهِ في النّارِ فو ما تلك الطاعة؟ قال: ياذن لها في ... و لبس الثياب الرقاق.
هر كس از زنش اطاعت كند خداوند او را با صورت در آتش خواهد افكند. امام علي عليه السّلام عرض كردند: منظور از اطاعت زن چيست؟ حضرت فرمودند: اينكه به او اجازة رفتن به حمامهاي عمومي، عروسي هايي كه در آن گناه مي شود و مجالس آوازه خواني بدهد و نيز اجازه دهد تا در ميان نامحرمان لباس نازك بپوشد.[26]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اذا رأيْتُمُ اللاّتي القَيْنَ عَلي رئوسِهِنَّ مثلَ استَمَةِ البَعْرِ فَاعْلَموهنَّ انَّهُ لا يُقْبَلُ لَهُنَّ الصَّلوةُ.
زماني كه ديديد زناني موهاي سر خود را مثل برآمدگي پشت شتر نموده و در ميان نامحرمان ظاهر مي شوند، به آنها بگوئيد كه نمازشان قبول نيست.[27]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
كنتُ قاعدا في البَقيعِ مَع رسولِ اللّه صلى الله عليه و آله و سلّم في يَومِ دَجْنٍ ومَطَرٍ ، إذ مَرَّتِ امْرَأةٌ على حِمارٍ ، فَهَوتْ يدُ الحِمارِ في وَهْدَةٍ فسَقَطَتِ المَرأةُ ، فأعْرَضَ النّبيُّ صلى الله عليه و آله و سلّم بوجهِهِ ، قالوا: يا رسولَ اللّه ، إنّها مُتَسَرْوِلَةٌ . قالَ: اللّهُمَّ اغْفِرْ للمُتَسرْوِلاتِ ثلاثا يا أَيُّها النّاسُ ، اتَّخِذوا السَّراويلاتِ فإنَّها مِن أسْتَرِ ثِيابِكُم ، وحَصِّنوا بِها نِساءَكُم إذا خَرَجْنَ .
من و پيامبر در يك روز ابرى و بارانى در بقيع نشسته بوديم كه زنى سوار بر الاغ از آن جا گذشت و دست الاغش در گودالى فرو رفت و زن به زمين افتاد . پيامبر صلى الله عليه و آله و سلّم رويش را برگرداند . حاضران عرض كردند: اى رسول خدا ! آن زن شلوار به پا دارد . پيامبر سه بار فرمود: خدايا ! زنان شلوار پوش را بيامرز . اى مردم ! شلوار بپوشيد كه شلوار پوشاترين جامه هاى شماست و زنان خود را در موقعى كه بيرون مى آيند با شلوار حفظ كنيد .[28]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
صِيانَةُ المَرأةِ أنعَمُ لِحالِها وَ أدوَمُ لِجَمالِها ؛
محفوظ داشتن زن ، به حال او مفيدتر ، و براى زيبايى اش پايدارتر است .[29]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
ثَمَرَةُ العِفَّةِ الصِّيانَةُ ؛
ميوه عفّت ، خودنگاهدارى است .[30]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أیُّما امرأةٍ استَعطَرَتْ فَمَرَّت على قَومٍ لِیَجِدُوا مِن رِیحِها فهی زانِیَةٌ ؛
هر زنى که به خود عطر زند و از کنار عدّه اى (مرد نامحرم) بگذرد تا بویش به مشام آنها رسد، زناکار است .[31]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أربع من أعطیهنّ فقد أعطی خیر الدّنیا و الآخره لسان ذاکر و قلب شاکر و بدن على البلاء صابر و زوجه لا تبغیه خونا فی نفسها و لا ماله؛
چهار چیز است که هر کس از آن بهره دارد از نیکى دو جهان بهره ور است، زبانى که یاد خدا کند و قلبى که سپاس پروردگار گذارد و تنى که بر بلا صبور باشد و زنى که بناموس و مال وى خیانت نکند.[32]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
إذا تطیّبت المرأه لغیر زوجها فإنّما هو نار و شنار؛
وقتى زنى براى کسى جز شوهر خود بوى خوش بکار برد، مایه آتش و عار است.[33]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
إذا استعطرت المرأه فمرّت على القوم لیجدوا ریحها فهی زانیه؛
اگر زنى خود را معطر کند و بر مردمى بگذرد که بوى او را دریابند، زناکار است.[34]

مرد نابینائی وارد منزل حضرت فاطمه علیها السّلام شد، آن گاه حضرت فاطمه علیها السّلام پنهان گشتند، وقتی رسول خدا صلی الله علیه وآله علّت آن را جویا شدند، حضرت فاطمه علیها السّلام در پاسخ پدر اظهار داشتند:
إنْ لَمْ یَکُنْ یَرانی فَإنّی أراهُ، وَ هُوَ یَشُمُّ ریح ؛
اگر آن نابینا مرا نمی بیند، من او را می بینم، دیگر آن که مرد، حسّاس است و بوی زن را استشمام می کند.[35]

حضرت فاطمه علیها السّلام در آخرین روزهای عمر پر برکتشان ضمن وصیّتی به اسماء فرمودند:
إنّی قَدِاسْتَقْبَحْتُ ما یُصْنَعُ بِالنِّساءِ، إنّهُ یُطْرَحُ عَلی الْمَرْئَةِ الثَّوبَ فَیَصِفُها لِمَنْ رَأی، فَلا تَحْمِلینی عَلی سَریر ظاهِر، اُسْتُرینی، سَتَرَکِ اللّهُ مِنَ النّارِ ؛
من بسیار زشت و زننده می دانم که جنازه زنان را پس از مرگ با انداختن پارچه ای روی بدنش تشییع می کنند. و افرادی اندام و حجم بدن او را مشاهده کرده و برای دیگران تعریف می نمایند. مرا بر تختی که اطرافش پوشیده نیست و مانع مشاهده دیگران نباشد قرار مده ـ بلکه مرا با پوشش کامل تشییع کن ـ، خداوند تو را از آتش جهنّم مستور و محفوظ نماید.[36]

حضرت فاطمه علیها السّلام فرمودند:
خَيْرٌ لِلِنّساءِ أنْ لا يَرَيْنَ الرِّجالَ وَ لا يَراهُنَّ الرِّجالُ ؛
بهترين چيز براي حفظ شخصيت زن آن است كه مردي را نبيند و نيز مورد مشاهده مردان قرار نگيرد.[37]

امام علی علیه السّلام فرمودند:
أفضل العبادة العفاف؛
برترين عبادت، پاكدامني است.[38]

حضرت فاطمه علیها السّلام فرمودند:
آن لحظه اي كه زن در خانه خود مي ماند،( و به امور زندگي و تربيت فرزند مي پردازد) به خدا نزديك تر است .[39]

امام باقر علیه السّلام فرمودند:
افضل العبادة عفة البطن و الفرج؛
بالاترین عبادت، عفت شكم و شهوت است.[40]

پی نوشت:
[1] مکارم الاخلاق، ص 94
[2] بحارالانوار، ج 103، ص 235
[3] علل الشرايع، ج 2، ص 251
[4] مصباح الشريعة، ص 9
[5] وسايل الشيعه، ج 14، ص 79
[6] وسايل الشيعه، ج 5، ص 28
[7] وسايل الشيعه، ج 14، ص 137
[8] نور الثقلين، ج 3، ص 583
[9] اصول كافي، ج 1، ص 21
[10] مكارم الاخلاق، ص 115
[11] وسايل الشيعه، ج 1، ص 88
[12] من لايحضر الفقيه، ج 4، ص 281
[13] نور الثقلين، ج 3، ص 583
[14] غررالحكم، ح 7338
[15] غررالحكم، ح 7339
[16] غررالحكم، ح 634
[17] تحف العقول، ص 157
[18] وسايل الشيعه، ج 5، ص 37
[19] نهج البلاغه، حکمت 237
[20] نور الثقلین، ج 3، ص 583
[21] نهج البلاغه، حكمت 449
[22] ميزان الحكمه، ج 6، باب عصمت
[23] ميزان الحكمه، ج 6، باب عصمت
[24] تصنيف غررالحكم، ص 256، ح 5409
[25] بحارالانوار، ج 100، ص 247
[26] بحارالانوار، ج 74، ص 53
[27] كنزالعمال، ج 16، ص 392
[28] تنبيه الخواطر: 2 / 78 ، منتخب ميزان الحكمه: 130
[29] غرر الحكم و درر الكلم، حديث5820
[30] غرر الحكم و درر الكلم، حديث4593
[31] منتخب میزان الحکمه : 348
[32] نهج الفصاحه
[33] نهج الفصاحه
[34] نهج الفصاحه
[35] بحارالأنوار، ج 43، ص 91، ح 16
[36] تهذیب الأحکام، ج 1، ص 429
[37] بحارالأنوار، ج 43، ص 54، ح 48
[38] الكافي: 2 / 468 / 8.
[39] بحار الانوار جلد 43 صفحه 92
[40] تحف العقول، ص 296