خانواده از منظر قرآن کریم/ 1. آرامش خانواده

وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَيْهِما أَنْ يُصْلِحا بَيْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَيْرٌ وَ أُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَ إِنْ تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبيراً؛
و اگر زنی از سرکشی یا اعراض شوی خود بترسد، بر آن دو گناهی نیست که به نوعی در میان خودشان (هر چند به گذشت از پاره ای از حقوقشان) صلح و آشتی نمایند، و صلح (ذاتا) بهتر است و (البته) بخل و تنگ چشمی طبعا ملازم نفوس گردیده است (گذشت از حق بر آنها سخت است). و اگر نیکویی کنید و تقوا ورزید حتما خداوند به آنچه می کنید آگاه است.
خانواده در فارسى، معادل «اهل» در کلام عرب است.[1] «اهل الرجل» کسانى را گویند که با او در یک مسکن زندگى کنند[2] و به مفهوم محدود آن عبارت است از یک واحد اجتماعى، ناشى از ازدواج یک زن و یک مرد که فرزندان پدید آمده از آنها آن را تکمیل مى کنند.[3] لازم به ذکر است که هر یک از عناوین «آل»، «ازدواج» و «فرزند» در جایگاه خودش مطرح مى شود. در این مدخل از مشتقّات «اهل»، «زوج»، «نکح»، «نسب»، «صهر» و از جمله هایى که بر خانواده به مفهوم محدود آن دلالت مى کند، استفاده شده است.
آرامش خانواده
1. آرامش و سکون خانواده، فلسفه تشکیل آن:
...نِسائِکُم هُنَّ لِباسٌ لَکُم واَنتُم لِباسٌ لَهُنَّ....[4]بقره (2) 187
هُوَ الَّذى خَلَقَکُم مِن نَفس وحِدَة وجَعَلَ مِنها زَوجَها لِیَسکُنَ اِلَیها.... اعراف (7) 189
ومِن ءایـتِهِ اَن خَلَقَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوجـًا لِتَسکُنوا اِلَیها.... روم (30) 21
2. سکون و آرامش در خانواده، از آیات الهى براى اندیشه مندان:
ومِن ءایـتِهِ اَن خَلَقَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوجـًا لِتَسکُنوا اِلَیها...اِنَّ فى ذلِکَ لاَیـت لِقَوم یَتَفَکَّرون. روم (30) 21
3. آرامش خانواده و پایدارى آن، در پرتو مودّت و مهربانى میان زن و شوهر:
...اَن خَلَقَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوجـًا لِتَسکُنوا اِلَیها وجَعَلَ بَینَکُم مَوَدَّةً.... روم (30) 21
4. آرامش خانواده، در پرتو رحمت خدا، میان زن و شوهر:
ومِن ءایـتِهِ اَن خَلَقَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوجـًا لِتَسکُنوا اِلَیها وجَعَلَ بَینَکُم مَوَدَّةً ورَحمَةً اِنَّ فى ذلِکَ لاَیـت لِقَوم یَتَفَکَّرون. روم (30) 21
آشتى در خانواده => آشتى، آشتى در خانواده و اصلاح، اصلاح خانواده

احسان به خانواده
5. احسان همراه پرهیزکارى در محیط خانواده، از توصیه هاى خانواده:
واِنِ امرَاَةٌ خافَت مِن بَعلِها نُشوزًا اَو اِعراضـًا...واِن تُحسِنوا.... نساء (4) 128
6. احسان به خانواده، سبب زوال بخل و فرومایگى نفسانى:
واِنِ امرَاَةٌ خافَت مِن بَعلِها نُشوزًا اَو اِعراضـًا فَلا جُناحَ عَلَیهِما اَن یُصلِحا بَینَهُما صُلحـًا والصُّلحُ خَیرٌ واُحضِرَتِ الاَنفُسُ الشُّحَّ واِن تُحسِنوا.... نساء (4) 128
7. احسان به خانواده، درپى دارنده پاداش الهى:
واِنِ امرَاَةٌ خافَت مِن بَعلِها نُشوزًا اَو اِعراضـًا...واِن تُحسِنوا...فَاِنَّ اللّهَ کَانَ بِما تَعمَلونَ خَبیرا.[5] نساء (4) 128

ادامه دارد...

مطالب تکمیلی: 
خانواده از منظر قرآن کریم/ 2. اختلاف در خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 3. تربیت خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 4. تشکیل خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 5. تقوا در خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 6. حقوق خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 7. خانواده انبیاء علیهم السلام؛ اقسام خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 8. مباحث مختلف خانواده
--------------------------
پی نوشت:
[1]. قاموس الفارسيّه، ص 213، «خانواده».
[2]. مفردات، ص 96، «اهل».
[3]. نظام حيات خانواده در اسلام، قائمى، ص 20.
[4]. «لباس»، به معناى آرامش و سكون است. (مجمع البيان، ج 1 ـ 2، ص 504)
[5]. در معناى آيه گفته شد: «اگر در سخنان و كارهايتان احسان كنيد و... خداوند به آنچه در مورد همسرانتان انجام مى گيرد آگاه است تا شما را در برابر كارهايتان پاداش بدهد. (مجمع البيان، ج 3 ـ 4، ص 184)