دانستنی های سوره طور

سوره طور در ردیف دسته ی اوّل از سوره ها است؛ یعنی محتواى سوره طور و بحث هاى آن به طور کلی روى مسئله ی معاد و سرنوشت نیکان و پاکان از یک سو، و بدان و مجرمان در روز قیامت، از سوى دیگر است؛ از این رو شأن نزولی برای آن ذکر نشده است

پرسش: شأن نزول و محتوای سوره طور چیست؟
پاسخ اجمالی :
1. اکثر آیات قرآن بدون آن که به حادثه ی خاصی مربوط باشند، نازل شده اند؛ یعنی شأن نزول خاصّی ندارند، ولی پاره ای دیگر از آیات و سوره ها دارای سبب نزول یا شأن نزول هستند؛ از این رو، آیات و سوره های قرآن کریم بر دو قسم اند.
الف. دسته ای از آنها بدون این که رویدادی رخ داده و پرسشی مطرح شده باشد، نازل شده اند؛ مانند برخی از آیات و سوره هایی که مردم را به اندیشه توحیدی، اعتقاد به مبداء، معاد، نبوّت، اصول عالی اخلاقی و رفتار پسندیده انسانی دعوت می  کنند، یا از تفاصیل و جزئیات عالم پس از مرگ، برزخ، قیامت و احوال نیکان و بدان گزارش می دهند، و یا برخی از آیاتی که تاریخ و قصص پند آموز امت های گذشته و فرجام کار هر گروه را نام می برد.[1] این دسته از آیات و سوره ها شأن نزولی ندارند.
ب. دسته ی دیگر از آیات، در پی حادثه و یا واقعه ای که رخ داده و یا پرسشی که مطرح شده نازل شده اند.
در اصطلاح مفسران و دانشمندان علوم قرآنی، به آن رویداد یا پرسشی که به اقتضای آن، یک یا چند آیه و یا یک سوره از قرآن کریم نازل شده است، سبب و شأن نزول می گویند،[2] و این آیات و سوره ها دارای شأن نزول هستند.
2. گفتنی است که سوره طور در ردیف دسته ی اوّل از سوره ها است؛ یعنی محتواى سوره طور و بحث هاى آن به طور کلی روى مسئله ی معاد و سرنوشت نیکان و پاکان از یک سو، و بدان و مجرمان در روز قیامت، از سوى دیگر است؛ از این رو شأن نزولی برای آن ذکر نشده است.
3. علت نام گذارى این سوره به «طور» به تناسب نخستین آیه آن؛ یعنی کوه طور است.
4. محتواى سوره طور در مجموع پیرامون این مطالب است.

الف. آیات نخستین سوره که با سوگندهاى پى در پى شروع مى شود، بحث از عذاب الهى و نشانه هاى قیامت، آتش دوزخ و کیفر کافران مى کند.[3]
ب. بخش دیگرى از این سوره نعمت هاى بهشتى و مواهب الهى را که در قیامت در انتظار پرهیزکاران است، به صورت مشروح برمى شمرد، و یکى را پس از دیگرى مورد توجه قرار مى دهد که در حقیقت به بیشتر نعمت  هاى بهشتى در این بخش از سوره اشاره شده است.[4]
ج. در بخش دیگرى از این سوره، از نبوت پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) سخن مى گوید، و اتهاماتى را که دشمنان براى او ذکر مى کردند بیان می کند، و به طور فشرده به آن پاسخ مى دهد.[5]
د. در بخش چهارم به مسئله توحید پرداخته و با استدلالى روشن این مسئله را تبیین کرده است.[6]
هـ. در بخش دیگر سوره، باز به مسئله معاد و پاره اى از مشخصات روز قیامت می پردازد.[7]
ی. سرانجام در آخرین بخش سوره که دو آیه بیشتر نیست با دستوراتى به پیامبر گرامى اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) در زمینه ی صبر و استقامت، تسبیح و حمد پروردگار و وعده حمایت او از سوى خداوند، بحث هاىش به پایان مى رسد.[8]

&&&&&&&&&&&&&&&&& پی نوشتـــــــــــــــــــــــــــها :
[1]. سعیدی روشن، محمد باقر، اسباب یا زمینه های نزول آیات قرآن، ص 18، انتشارات یمین، 1376ش.
[2]. رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، ص 119، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1385.
[3]. آیه 1 تا 16.
[4]. آیه 17 تا 28.
[5]. آیه 29 تا 34.
[6]. آیه 35 تا 43.
[7]. آیه 44 تا 47.
[8]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 22، ص 407- 408، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1374ش.
---------------------------------
منبع : اسلام کوئست