معنای عصمت در انبیا، تنها ترک گناه نیست؛ بلکه عصمت معنای وسیع تری دارد. خداوند متعال در قرآن می فرماید:
قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحى إِلَیّ؛[۱]
بگو من تنها بشرى هستم که به من وحى می شود
خداوند در این آیه شریفه به دو بُعد بسیار حسّاس در معرفی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله و سلم اشاره فرموده است؛ یکی «مِثلیّت» که محدوده مثلیّت را باید شناخت و معنا کرد و دیگری «یُوحى إِلَیّ». همه امتیازات نبوت، مربوط به جمله «یُوحى إِلَیّ» است. کسی که افکار و قوه خیال او پاک است؛ عصمت قوه خیال دارد؛ مخصوصاً به ضمیمه آیه:
وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوى إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْیٌ یُوحى؛[۲]
و از روى هوا و هوس سخن نمى گوید. گفتار او چیزى جز وحیى نیست که به او نازل مى شود.
مطلب روشن تر می شود.
عمده گرفتاری مردم، موج زدن هوا و هوس در وجود آن ها است. وقتی نُطق می کنند، کانال خروجی نطق برای اِعمال و ابراز هوا های نفسانی قرار می گیرد. تا زمانی که افکار ناموزون، در قوه خیال مرور می کند، ارتباط نفس ملکوتی با عالم بالا برقرار نمی شود. با تصفیه قوه خیال است که معانی از این کانال، به نفس نزول پیدا می کند؛ حتی وحی هم همین طور است. رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم آن قدر پاک است که خداوند، این کانال را برای ایشان تضمین کرده است؛ لذا این نُطق، از نفسی پاک برخاسته است. اگر روی این مطلب، خوب کار شود، خیلی از اعتقادات ما در مورد شناخت رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم و ائمه علیهم السلام صحیح و کامل میژ|شود.
به این نکته هم باید توجه کرد که لازمه عصمت قوه خیال، داشتن ملکات پاک است. اگر کسی یک بار گناه کند، تا مدت ها گرفتار آن است. اگرچه در ظاهر هم گرفتار نباشد؛ ولی وجدان و افکارش متشتّت است و او را رها نخواهد کرد.
--------------
پی نوشت:
[۱] . سوره کهف، آیه ۱۱۰.
[۲]. سوره نجم، آیه ۳و۴.
-------------
منبع : بنیاد هاد
مطالب مرتبط
