مقدمه
الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسوله محمد و آله الطاهرین، و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین
اعمال و کردارهای انسانی بر دو نوع است:
1 - باطنی و عقیدتی، نظیر تصدیقات و اعتقادات،
2 - ظاهری و بدنی مانند گفتارها و حرکت های بدن و هر یک از دو نوع شامل واجبات و محرمات است.
عمل های فکری و عقیدتی اهمیت و تأثیرش بیشتر است چه آنکه در رتبه علت است و عمل های بدنی در مرتبه معلول، زیرا گفتار و کردار انسانی غالباً نشأت یافته از عقاید و اراده او است.
این کتاب در دو بخش تنظیم شده :
1 - واجبات و محرمات باطنی تحت عنوان اعتقادات،
2 - واجبات و محرمات ظاهری تحت عنوان فروع عملی، و مناسب است به دو امر زیر توجه شود:
اول) فرا گرفتن اصول عقاید و فروع عملی اسلام از دیدگاه عقل سلیم و شرع مبین بر هر مکلفی، واجب عینی مؤکد است، اتصاف به اصول عقاید، ایمان است و انجام فروع عملی، عدالت؛ و کسی که موفق به تحصیل این دو نعمت عظیم شود به رتبه والایی از کمالات انسانی نائل آمده و گویی همه خواسته های خداوند سبحان را انجام داده و تقوای اعتقادی و عملی تحقق یافته.
ترک اصول اعتقادی مستلزم کفر، و ترک فروع عملی مستلزم فسق است و هر دو، سبب شقاوت انسان و مسئولیت شدید اخروی است.
اینک به منظور انجام این وظیفه خطیر، این اوراق معدود را با کمال اختصار تقدیم جامعه کردم، باشد طالبان سعادت بتوانند به واسطه تصحیح عقاید به کمال ایمان رسند و به وسیله انجام فروع، راه عدالت گیرند؛ و در نتیجه مصداق الذین آمنوا و عملوا الصالحات گردند.
دوم) مسائل اعتقادی این کتاب که در بخش اول ذکر شده، در میان آیات و سور کتاب الهی و روایات اهل بیت علیهم السلام و کتاب های علم کلام متفرق و پراکنده بود. ما در اینجا مقداری را که لازم دیدیم جمع آوری کرده، تقدیم داشتیم.
مسائل فرعی بخش دوم نیز در میان کتاب های استدلالی و فتوایی فقهاء مخلوط با مستحبات، مکروهات و مباحات و احکام دیگری مانند طهارت و نجاست و غیره بود.
واجب ها و حرام ها را از سایر احکام جدا کرده، ذکر نمودیم. چون که تکالیف مسئولیت آور و کیفرزا جز این دو قسم نیست.
رعایت مستحبات و مکروهات سبب کمال؛ و عدم رعایت احکام غیر تکلیفی نیز تا منجر به ترک واجب و فعل حرام نشود، عقاب آور نیست.