یوری لیامین خاورشناس روس: آذربایجان حتی فکر جنگیدن با ایران را هم نکند
یوری لیامین ، خاورشناس و کارشناس نظامی روسیه در رابطه با جنگ ایران و آذربایجان استدلالها و تحلیهایی ارائه نموده است که با مطالعه این مقاله بیشتر به نظریه این کارشناس نظامی پی خواهید برد. با ما همراه باشید.
یوری لیامین ، خاورشناس و کارشناس نظامی روس استدلال کرد که در اصل، ایران میتواند بدون مداخله مستقیم و درگیری «روی زمین» با استفاده از زرادخانه موشکی و هوایی خود عمل کند. بسیار تردید دارم که باکو بهخاطر سیونیک وارد درگیری نظامی آشکار با ایران شود.
یوری لیامین کارشناس نظامی روس در گفتوگو با سایت رگنیوم روسیه تحلیل خود را از آخرین شرایط نظامی جنوب قفقاز ارائه کرد.
به گزارش دیپلماسی ایرانی، وی گفت: کریدور سیونیک برای دسترسی به دریای سیاه و مقابله با تحریمها و تنوعبخشی به مسیرهای حملونقل برای ایران مهم است. اگر خطر تصرف سیونیک ارمنستان توسط باکو وجود داشته باشد ایران ممکن است به استقرار پیشگیرانه نیرو متوسل شود.
او ادامه داد: تهران با اتحاد ترکیه و باکو در مرزهای شمالی خود که امنیت ایران را به طور مستقیم تهدید میکند، مخالف است. باکو قادر نیست علیه ایران عملیات نظامی مستقیم انجام دهد، ولی برای ورود نیروهای ایرانی به خاک ارمنستان مشکلات متعددی وجود دارد.
وی تصریح کرد: بهاحتمال زیاد یکبار ورود نیروهای ایرانی برای توقف خصومتهای احتمالی در آن منطقه کافی است. زیرا بعید است باکو بخواهد بر سر این موضوع با ایران درگیری آشکار داشته باشد. اما اینکه رهبران ارمنستان از ایران درخواست ورود نیروهای ایرانی را میکنند یا خیر، هنوز یک سؤال بزرگ است.
یوری لیامین اظهار داشت: پاشینیان بسیار فعالانه در تلاش است تا میانجیگران غربی را جذب کند و بعید است آنها مداخله ایران را بپذیرند؛ بنابراین رهبران ارمنستان باید انتخاب کنند: کمک ایران در اینجا و اکنون یا تضمین شفاهی غرب.
این خاورشناس استدلال کرد که در اصل، ایران همچنین میتواند بدون مداخله مستقیم و درگیری «روی زمین» با استفاده از زرادخانه موشکی و هوایی خود عمل کند.
یوری لیامین معتقد است: بسیار تردید دارم که باکو بهخاطر سیونیک وارد درگیری نظامی آشکار با ایران شود.
این کارشناس توضیح داد که؛
اولاً در نهایت، این سرزمین (سیونیک) بخشی از ارمنستان است که در سطح بینالمللی به رسمیت شناخته شده است که همین مسأله آذربایجان را مجبور میکند بادقت بیشتری عمل کند.
ثانیاً، باکو باید مراقب باشد که وضعیت فعلی به یک درگیری گسترده با ایران تبدیل نشود، زیرا زیرساختهای نفت و گاز آذربایجان در برابر حملات ایران بسیار آسیبپذیر است.
این کارشناس میافزاید: «آذربایجان البته میتواند به کمک موشکها و پهپادهای موجود نیز اقداماتی انجام دهد، اما توان حمله ایران بهطور غیرقابلمقایسهای بیشتر است.»
این کارشناس معتقد است باکو تنها به یک شرط میتواند در مورد عملیات نظامی تمامعیار در سیونیک به تصمیمگیری برسد. این شرط سرعت است. اگر در مدت کوتاهی منطقه سیونیک به اشغال نظامیان باکو درآید، ایران با یک رویداد از قبل محقق شده مواجه خواهد شد و شاید دیگر واکنش تندی از سوی تهران وجود نداشته باشد. این امکان وجود دارد که آنکارا و باکو دقیقاً برای این سناریو - یک حمله رعدآسا - آماده شوند و لیامین آن را رد نمیکند. از سوی دیگر، لیامین خاطرنشان میکند، این احتمال وجود دارد که انتقال یگانهای انفرادی به مرز ارمنستان توسط ارتش باکو صرفاً یک نمایش قدرت باشد.
این کارشناس یادآور شد که آذربایجان پس از جنگ ۲۰۲۰ بیش از یکبار به فشار قهرآمیز بر ارمنستان متوسل شد تا ایروان را به دادن امتیازاتی از جمله امتیازات ارضی متقاعد کند.
این خاورشناس خاطرنشان کرد: آذربایجان برتری نظامی قابلتوجهی نسبت به ارمنستان دارد و ازاینرو میتواند گزینههای مختلفی را انتخاب کند. یعنی ممکن است اقدام باکو در قالب رزمایش، یک عملیات نظامی محدود در یک منطقه خاص انجام شود و غیره. بهطور بالقوه، باکو ممکن است تلاش کند تا یک عملیات کوتاه در مقیاس بزرگتر انجام دهد و محدودیتهای واکنش احتمالی روسیه و ایران را بسنجد تا خود را برای مداخله بزرگتر آینده آماده کند.
از نظریوری لیامین قدرتهای بزرگ منطقه - ترکیه و ایران - هنوز آمادگی خود را برای جنگ علنی نشان ندادهاند. در ۱۲ شهریور، مذاکراتی میان حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران و هاکان فیدان، همتای ترکیهای وی انجام شد. هر دو طرف تعهد خود را به صلح اعلام کردند، اما ایران بار دیگر بهصراحت اعلام کرد که اجازه تصرف کریدور سیونیک را نخواهد داد. عبداللهیان گفت: ما از مذاکرات ایروان و باکو استقبال میکنیم و هیچگونه تغییر ژئوپلیتیکی در منطقه و مسدودکردن مسیر ترانزیتی موجود در منطقه را نمیپذیریم.
لیامین معتقد است که در سالهای آینده، وقوع درگیری مسلحانه مستقیم بین ترکیه و ایران بعید است. اما درعینحال، هر دو کشور میتوانند به متحدان خود کمک نظامی کنند، بنابراین تهدید آغاز جنگ نیابتی همچنان وجود دارد. از نظر او ایران و ترکیه علاقهای به درگیری مستقیم با یکدیگر ندارند، زیرا هر دو طرف از قبل در منطقه مشکلات کافی دارند. علاوه بر این، آنها نمیخواهند روابط اقتصادی نسبتاً نزدیک خود را قطع کنند. اما عوامل مختلف زیادی وجود دارد که میتواند در این مدت تغییر کند.
یوری لیامین تأکید میکند که باکو ممکن است در کوتاهمدت امکان انجام یک عملیات نظامی محلی را با قصد اشغال بخشی از قلمرو ناشناخته قرهباغ کوهستانی یا مناطق مورد مناقشه در مرز با ارمنستان را در نظر بگیرد. اگر ارمنستان، روسیه و ایران نتوانند بر اوضاع تأثیر بگذارند، ممکن است در آینده یک جنگ بزرگتر برنامهریزی شود که بازیگران اصلی منطقه برای حفظ منافع خود مجبور به مداخله در آن خواهند بود.
جهت اطلاع از مجموعه تحلیلها و یادداشتها در خصوص مسائل آذربایجان و قفقاز کلیک کنید.