آیا محبت ما نسبت به اهل بیت علیهم السلام واقعی است؟
آیا معیاری وجود دارد که ما از طریق آن به این شناخت برسیم که آنچه گفته می شود لقلقه زبان و از روی احساسات نیست بلکه از روی شناخت و واقعیت است. با مراجعه به آموزه های دین می توان معیارهایی را بدست آورد که محبت واقعی افراد نسبت به اهل بیت علیهم السلام را تشخیص و نشان دهد.
محبت واقعی نسبت به اهل بیت علیهم السلام
بسیاری را سراغ داریم که از عشق و علاقه به اهل بیت علیهم السلام دم می زنند و مدعیند که ما به این عشق و علاقه ی خود پایبندیم و صداقت را پیشه کرده ایم. اصلا چرا راه دور برویم و انگشت به سمت این و آن نشانه کنیم؛ به راستی خود ما که ادعا می کنیم محب اهل بیت علیهم السلام هستیم، صداقت داریم؟
آیا معیاری وجود دارد که ما از طریق آن به این شناخت برسیم که آنچه گفته می شود لقلقه زبان و از روی احساسات نیست بلکه از روی شناخت و واقعیت است. با مراجعه به آموزه های دین می توان معیارهایی را بدست آورد که محبت واقعی افراد نسبت به اهل بیت علیه السلام را نشان دهد.
پرهیز از پلیدی ها
از نشانه های محبت اهل بیت علیهم السلام آن است که انسان هر آنچه را که آنها بپسندند، بپسندد. و هر آنچه را که زشت و پلید بدانند، پلید بداند. دوست داشتن اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام تقوای الهی و دلی پاک می خواهد. شیدای اهل بیت علیهم السلام باید دوستی خویش را در عمل نشان دهد وگرنه علاقه ظاهری نمی تواند صدق گفتار ایشان را ثابت کند. امام علی علیه السلام می فرماید: « هر که ما را دوست دارد باید مثل ما عمل کند و لباس پرهیزگاری را جامه و پوشش خود قرار دهد» {1}
معرفت نسبت به مقام بالای ائمه اطهار علیهم السلام
هر چه انسان از منزلت روحی و معنوی فرد اطلاع بیشتری داشته باشد، سعی خواهد کرد احترام و شأن او را بیش از پیش نگه دارد، نسبت به او مطیع تر گردد و محبتش افزون گردد. معرفت نسبت به مقام اهل بیت و آگاهی از کمالات و فضایل ایشان، علاوه بر این که بر عشق انسان نسبت به ایشان می افزاید باعث می گردد تا مرز جان دادن در راه ایشان جانبازی کند و جان شیرین خود را تقدیم نماید. الگوهای فراوانی را این از دست می توان شاهد آورد: زهیر بن قین از یاران با وفای امام حسین علیه السلام در کربلا عشق و محبت نسبت به امام را به جایی می رساند که خود را در معرض تیرهای دشمن قرار می دهد تا ولیّ خدا بتواند لحظاتی را به نماز بایستد و با معبود خویش راز و نیاز کند.
ابراز علاقه عملی و ثباتِ قدم در این راه
خیلی ها خوب شروع می کنند اما خوب به اتمام نمی رسانند. خیلی ها آغاز پرشوری دارند اما پایان خمودی دارند. ابتدا هیجان زده می شوند و ابراز علاقه می کنند اما کار به اهدای مال و جان که می رسد عهدی که بسته بودند و ابراز ارادتی که داشتند را فراموش کرده و به آن پشت پا می زنند. این مثال اهل کوفه است که چه پر شور وارد صحنه شدند و با فرستادن هزاران نامه امام حسین علیه السلام را به کوفه فرا خواندند اما به زودی عهدشان را شکستند و علاوه بر این که پشتیبانی نکردند، بر حجت خدا شوریدند. اگر محبّ اهل بیت به راهی که می رود ایمان راسخ داشته باشد، خداوند به وعده ای که داده، عمل کرده و او را در ثباتِ قدمش، یاری خواهد کرد.
میانه روی رویه عاشق اهل بیت است
کسی که مدعی عشق به اهل بیت علیه السلام است سعی می کند که نه جلوتر از محبوبش قدم بردارد و نه عقب بماند که در هر دو صورت قافیه را باخته و به کج راهه خواهد رفت. در حادثه کربلا، حبیب بن مظاهر و ظهیر بن قین از این قبیل بودند. نه قدمی جلو رفتند و نه قدمی عقب ماندند؛ بلکه تا آخرین لحظه قرین و همراه حضرت ابی عبدالله باقی ماندند. حضرت علی ع می فرمایند «بهترین مردم نسبت به من گروه میانه رو هستند، از آنها جدا نشوید». {2} و حبیب بن مظاهر و زهیر بن قین مصداق کامل این فرموده ی حضرتند.
ولایت مداری و وفاداری
حبیب بن مظاهر الگوییست تمام عیار برای وفای به عهد؛ امام برای او نامه ای نوشتند و فرمودند: «از حسین بن على علیه السلام به مرد فقیه، حبیب بن مظاهر. اى حبیب! قرابت ما را با پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم مى دانى و تو بهتر از دیگران ما را مى شناسى و شخص آزادمرد و غیرتمندى هستى. از جان خود بر ما مضایقه مکن، رسول خدا صلی الله علیه وآله در قیامت پاداش آن را به تو خواهد داد». حبیب با اینکه از اشراف بود به دعوت امام لبیک گفت و در برابر نامه ایشان چون و چرا نکرد. در میدان جنگ و حمله اینگونه رجزخوانی می کرد: «من حبیبم و پدرم مظاهر، پهلوان میدان نبرد و کارزار شعله ور؛ گرچه گروه شما از ما فزونتر است، ولی ما حجتی والاتر و آشکارتر داریم؛ و اگرچه شما خائن به عهد خود هستید، ولی ما وفادارتر از شما و شکیباتریم.»{3} او بر وفاداری خود به ابی عبد الله با این رجزها تاکید می کند.
زهیر بن قین همچون حبیب وفادار به ولایت بود؛ امام در روز عاشورا زهیر را فرمانده سمت راست سپاه قرار داد و حتی نقل شده که هنگام اقامه نماز در روز عاشورا، او نیز در کنار سعید بن عبدالله به محافظت از امام و نگهبانی برخاست. مولی علی علیه السلام می فرماید : دوست محمد کسی است که خدا را اطاعت کند هر چند پیوند خویشاوندی او دور باشد.{4} زهیر و حبیب پیوند خویشاوندی با امام نداشتند امام با وفای خویش خود را به امام نزدیک و نزدیک تر کردند به گونه ای که امام در وصف زهیر فرمود: خداوند تو را از رحمتش دور نگرداند و قاتلانت را لعنت کند.
سخن آخر
کسی که می خواهد محب و دوستدار واقعی ائمه اطهار علیهم السلام باشد، باید معیارهای عاشقی و محبت را رعایت کند تا کلام و رفتارش با هم همگون بوده و چهره ی نفاق گونه زدوده شود. در این راه می توان یاران امام حسین علیه السلام را الگویی برای خود برگزید.
مطالب مرتبط و پیشنهادی : ماه محرم - ویژه نامه خون خدا (امام حسین علیه السلام)
پی نوشت :
..............................................
1: (بحارالانوار، ج 1، ص 92).
2: (نهج البلاغه: خطبه 127/7)
3: (ابصارالعین، ص105)
4: (نهج البلاغه: حکمت 96)