گیاه دارویی زوفا و خواص آن را بیشتر بشناسید
در این نوشتار قصد داریم گیاه دارویی زوفا و خواص آن را بررسی کنیم، با ضیاءالصالحین همراه باشید تا در این مورد بیشتر بخوانید.
زوفا یک گیاه چند ساله و بومی منطقه مدیترانه است و وارد ایالات متحده و کانادا شده است. این گیاه در کنار جاده ها رشد می کند و گاهی اوقات بعنوان گیاه باغی یافت می شود. زوفا شبیه به دیگر اعضای خانواده نعناع به نظر می رسد و روغن او دارای بویی شبیه کافور است. زوفا دارای بوته بلند و باریک با برگ های وارونه است و می تواند به ارتفاع 2 متر برسد. زوفا در ماه ژوئن تا اکتبر با گل های رنگی بنفش که بسیار معطر هستند حشرات را جذب می کنند، دیده می شوند، برخی از انواع زوفا دارای گل های سفید یا صورتی هستند.برگ زوفا و ساقه های سبز آن حاوی بسیاری از ترکیبات زیست فعال از قبیل رزماریین و اسیدهای کافئیک همراه با پینانیون، بتاپینن، لیمونن، پینوآموفون و ایزوپینوکامپون، تانن، گلیکوزید (دیوزیم)، فلاونوئیدها و مروبین هستند.بسیاری از این ترکیبات در روغن آن یافت می شود که می تواند بصورت خالص بوسیله بخار تقطیر شده از برگ های خرد شده و ساقه تولید شود. نام علمی Hyssopus officinalis نام مشترک لازم به ذکر است تعدادی از گیاهان رایج دیگر در آمریکای شمالی وجود دارد که با نام زوفا تغییر می کنند. اینها عبارتند از: زوفا غول پیکر ، زوفا پرچین و اب زوفا. هیچ یک از این گیاهان جز زوفا نیستند.
برای چه کاری از زوفا استفاده می شود؟
استفاده سنتی
استفاده سنتی زوفا قرن هاست در پزشکی گیاهی ذکر شده است. علاوه بر این، در کتاب مقدس مسیحیت گیاهانی به نام زوفا وجود دارد، اگر چه بحث در مورد هویت واقعی این گیاهان وجود دارد. استفاده باستانی این گیاه بعنوان حشره کش ها، دافع حشرات و پدیکولیکید (ریشه کن کننده شپش) بود. عصاره گیاه بعنوان رایحه در صابون ها و عطر ها، و طعم دهنده ، سس، پودینگ و آب نبات استفاده شده است. امروزه شناخته شده است که روغن و سایر مواد تشکیل دهنده ای که در برگ و ساقه های سبز موجودند، در واقع دارای خواص ضد باکتری، ضد ویروسی و دیگر خواص هستند.
فواید و خواص گیاه زوفا برای سلامت بدن و درمان بیماری ها
این گیاه در درمان گلودرد، سرماخوردگی، خارش و استفاده از آن بعنوان دفع ادرار توصیه شده است. برخی از گیاه پزشکان همچنین معتقدند که زوفا دارای اثرات مفیدی روی آسم، التهاب دستگاه ادراری و تحریک اشتها و وزوزگوش است . اثر بخشی آن در از بین بردن گاز و کولیک نیز در زیر استفاده از داروهای آن ذکر شده است.
فواید دیگر آن در :
✓ از بین بردن انگل در دستگاه گوارش
✓ افزایش گردش خون، باعث افزایش اکسیژن در تمام بدن می شود
✓ درمان درد عضلانی و التهاب
✓ دفاع از بدن در برابر عفونت
✓ جلوگیری از بیماری مزمن به علت وجود آنتی اکسیدان های متعدد
✓ بهینه سازی فرآیندهای هضم
✓ کاهش درد و ناراحتی نیش حشرات و نیش زدن
✓ علائم سندرم قبل از قاعدگی، مانند نوسانات خلقی و گرفتگی های رحمی را تسکین می دهد
✓ اضطراب و استرس آرام
✓ تقویت ایمنی
روغن زوفا مهمترین بخش این گیاه است و ممکن است برخی اثرات مفید در درمان گلو درد و بعنوان خلط آور داشته باشد. با این حال، مطالعات بالینی برای هر گونه استفاده دارویی از زوفا وجود ندارد.
دوز توصیه شده چیست؟
زوفا را می توان بصورت جوشانده و عصاره مصرف و همچنین برای استعمال خارجی ضماد کرد. هیچ شواهد بالینی برای زوفا وجود ندارد که بر اساس توصیه های دوز دارو باشد اما برای جوشاندن می توانید :
1 قاشق چایخوری گیاه خشک شده را در 1/2 فنجان آب رقیق کنید. در طول روز 1/2 فنجان میل شود.
برای ضماد، گیاه تازه یا خشک باید در مقدار کمی آب جوش 15 دقیقه خیس شود و برای استفاده روی پارچه قرار دهید.
برگ های تازه خرد شده، اگر موجود باشند، می توانند به طور مستقیم روی پوست نیز اعمال شوند.
عرق زوفا:
عرق گیاه زوفا نیز خواص و فوایدی دارد که مثل خود گیاه زوفا بعد از مشورت با پزشک و اطمینان از نبود مانع برای مصرف می توانید از آن استفاده کنید. این روغن گیاهی پرخاصیت یک روغن طبیعی نیرو دهنده – تقویت معده – ضعف معده – ضد سرماخوردگی و سرفه خلط آور – رفع عفونتهای ریوی و زکام های نزله ای و مزمن است و علاوه بر این خواص در درمان آسم اثر فراواندارد – رفع کم خونی دختران جوان در دوران بلوغ تاثیر قابل توجهی دارد.
طرز استفاده : قبل از هر غذا 1 استکان میل شود.
منع مصرف گیاه زوفا:
هنوز منع مصرفی شناسایی نشده است اما توصیه می شود در دوران بارداری / شیردهی از مصرف آن بپرهیزید چراکه اثرات سوء آن (برای تحریک جریان قاعدگی) و اثرات سقط جنین اثبات شده است.
اثرات جانبی و عوارض گیاه زوفا:
افراد مبتلا به فشار خون بالا باید از مصرف این گیاه اجتناب کنند، زیرا این گیاه فشار خون را افزایش می دهد. مصرف زیاد آن ممکن است موجب تشنج شود بنابراین توصیه نمی شود از این گیاه و روغن آن زیاد و در دوره طولانی استفاده کنید. از آنجا که محصولات طبیعی هم آلرژی زا هستند، گیاه زوفا می تواند موجب بثورات پوستی، تورم پوست یا زبان، دشواری تنفس و یا تنگی در قفسه سینه پس از استفاده شود.
زیاده روی در مصرف گیاه زوفا برای کبد مضر است. زنان باردار باید از خوردن چای یا استعمال روغن زوفا پرهیز کنند زیرا این گیاه اثر سقط جنین دارد.