امام مهدی علیه السلام در خطبه غدیر

امام مهدی علیه السلام در خطبه غدیر

این نوشتار به بررسی مباحث امام مهدی علیه السلام در خطبه غدیر طبق سخنرانی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در معرفی امام علی علیه السلام می پردازد که توجه خاصی به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف شده است.

خبر دادن از مهدی موعود برای آن مردمی که قبول ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام برایشان سنگین بود، بیانگر آینده نگری اسلام و برنامه بلندمدت دین الهی برای مسلمین است. اگرچه برخی با آنکه آن روز با علی بن ابی طالب علیهما السلام بیعت کردند؛ پیمان شکسنتد. ولی حقایق در طول زمان برای نسل ها روشن گشت، و از آنجا که کارها به دست خداوند است، روزی امر اهل بیت علیهم السلام ظاهر خواهد شد. آن روز، جهان به دست جانشینان واقعی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم سپرده می شود و انتقام آنچه در طول قرنها بر ایشان رفته است، گرفته خواهد شد.

لازم به ذکر است که اعلام این مطالب در غدیر، یک پیشگویی و اِخبار از غیب نیز به شمار می آید.

در خطبۀ غدیر، 25 جمله درباره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف  آمده است که آنها را تحت 6 عنوان می توان خلاصه کرد:

✸✸ الف: بشارت به آمدن او:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در این باره می فرماید: «او کسی است که همه پیشینیان به آمدن او بشارت داده اند.»[خطبه غدیر؛ احتجاج طبرسی،ج1،ص66]

✸✸ ب: خاتمیت او:

یعنی امامت در امامان تعیین شده، اتصال دارد و منقطع نمی­گردد تا زمانی که به دست خاتم و آخرین آنان که حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف  است، برسد.

✸✸ ج: مقام و منزلت او:

در این باره دو جهت ذکر شده است:

1. فضائل و مناقب او:

- او «انتخاب شده خداوند» و «هدایت یافته» و «کمک شده» است.
- نور از جانب خداوند در او قرار داده شده و نوری نیست مگر با او، و حقی نیست جز با او.

2. مقام و شأن اجتماعی او:

- او ولی خدا در زمین و حکم کننده خدا در میان خلق است.
- کارها به او سپرده شده و او امین خداوند بر سِرّ و آشکار الهی است.
- او یاری کننده دین خدا است.
- او هر صاحب فضلی را به قدر فضلش و هر صاحب جهلی را به قدر جهلش نشانه می دهد.

✸✸ د: علم او:

این مسأله را نیز از دو بعد می­توان در خطبۀ غدیر به دست آورد:

1. او وارث هر علمی است و علمش به همه چیز احاطه دارد.
2. علم او به دریای عمیق علم الهی اتصال دارد.

✸✸ هـ : قیام او:

در دو مورد از خطبه غدیر، کلمه «القائم المهدی» بکار رفته و بعد از آن به قدرت مطلقه و تمام عیار حضرت بقیة الله الأعظم ـ ارواحنا فداه ـ اشاره شده که از جانب الهی به او عطا گردیده است و هیچ قدرتی طاقت برابری با او را ندارد.

این موضوع از سه جنبه مطرح شده است:
1. کسی بر او غالب یا علیه او کمک نمی شود و او همۀ قلعه های محکم را فتح می کند.
2. او بر همۀ ادیان و بر همۀ گروه های شرک غالب می شود و آنان را هدایت می کند و یا (متعصبان را) نابود می­کند.
3. خداوند همه آبادی ها و شهرهای جهان را تحت تصرف حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف  در می آورد.

✸✸ و: انتقام او:

در قسمتی از خطبه غدیر به این مسأله تصریح شده است که اگر چه حق اهل بیت علیهم السلام و شیعیانشان در طول تاریخ توسط ظالمین پایمال شده است، ولی منتقمی خواهد آمد و گذشته از عذاب اُخروی، در همین جهان دل دوستان را با گرفتن انتقام از دشمنان، مسرور خواهد کرد. این نکته در قالب سه جمله آمده است:
1. او حق خداوند و هر حق را که به اهل بیت علیهم السلام مرتبط شود، خواهد گرفت.
2. او انتقام هر خون به ناحق ریخته اولیاء خدا را خواهد گرفت.
3. او از تمام ظالمان عالم، انتقام خواهد گرفت.

در بخش ششم خطبه نیز سه موضوع ذکر شده است:

1. نورانیت و نسل نورانی حضرت: آنجا که می فرماید: «نور از طرف خداوند در من، و سپس در علی علیه السلام و نسل او تا مهدی قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف  قرار داده شده است».
2. گرفتن حقوق اهل بیت به دست حضرت، آنجا که می فرماید: «مهدی، حق خداوند و هر حقّی را که برای ماست خواهد گرفت».
3. اختیار مطلق زمین به دست حضرت، آنجا که می فرماید: «هیچ سرزمین آبادی نیست مگر آنکه خداوند تا روز قیامت اهل آن را بخاطر تکذیبشان هلاک می کند، و آن را در اختیار حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف  قرار می دهد».

در بخش هشتم خطبه سه موضوع دیگر ذکر شده است:

1. خاتمیت آن حضرت، آنجا که می فرماید: «خاتم امامان مهدی قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف، از ما است».
2. غلبه او بر همه ادیان، آنجا که می فرماید: «اوست غالب بر أدیان، منتقم از ظالمین فاتح قلعه ها، غالب بر مشرکین، منتقم خونهای به ناحق ریخته، کمک کننده دین خدا، سرچشمه گرفته از دریایی عمیق، نشانه دهنده به افراد در حد خودشان، وارث علوم محکم کننده آیات الهی».
3. بشارت به او، آنجا که می فرماید: «اوست که کارها به دست او سپرده شده و گذشتگان به او بشارت داده اند، و اوست حجت باقی خداوند، و ولیِّ او در زمین و امانتدار او بر سرّ و آشکار».

همچنین شما می توانید برای مطالعه بیشتر به پیرامون امام مهدی علیه السلام در خطبه غدیر به مقالات «باورداشت مهدویت در خطبه غدیر» و «جایگاه والای حضرت مهدی(عج) در خطبه غدیر» نیز مراجعه نمایید.