برنده و بازنده اعتراضات بنزینی چه کسانی بودند؟

برنده و بازنده اعتراضات بنزینی چه کسانی بودند؟

از زمان خروج آمریکا از برجام ترامپ سیاست فشار حداکثری را بر ایران اعمال کرد. قرار بود تا حد امکان ایران را تحت فشار اقتصادی قرار دهند تا بالاخره تسلیم شود.

دولت ترامپ تا جایی که می توانست تحریم ها علیه حکومت و مردم ایران را تشدید کرد. بیشتر از یک سال از شروع سیاست فشار حداکثری می گذرد و تا امروز نتیجه دلخواه ترامپ به دست نیامده است.

رهبر معظم انقلاب شهریور امسال گفته بود که آمریکا مذاکره با ایران را نتیجه سیاست فشار حداکثری می داند: «سیاست دولت آمریکا، فشار حداکثری به ایران در قالب تحریم های گوناگون، تهدید و یاوه گویی های مختلف است، چراکه دولت کنونی آمریکا معتقد است با رودربایستی و تعارف نمی توان جمهوری اسلامی را به زانو درآورد و وادار به تواضع و قبول کرد. رژیم ایالات متحده به دنبال آن است که هم برای رقبای داخلی خود و هم برای اروپایی ها این را به عنوان یک سیاست قطعی جا بیندازد که تنها راه مواجهه با ایران، فشار حداکثری است. هدف آن ها از مذاکره این است که به همه ثابت کنند فشار حداکثری جواب داد و مسئولان جمهوری اسلامی برخلاف آنکه می گفتند مذاکره نمی کنیم مجبور شدند پای میز مذاکره بیایند، بنابراین تنها راه مواجهه با ایران، فشار حداکثری است.»

علاوه بر رهبر معظم انقلاب بسیاری از کارشناسان جهانی هم معتقد بودند سیاست فشار حداکثری شکست خورده است. وبگاه روزنامه «ایندیپندنت» در گزارشی به بررسی سیاست های دولت آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخته و به نقل از تحلیلگران سیاسی نوشت «کارزار فشار حداکثری ترامپ نتیجه عکس داده و شکست خواهد خورد.»

دولت درآمدی از گرانی بنزین ندارد و قرار نیست این پول برای هزینه های دولت صرف شود. این طرح به دلیل بی تدبیری در زمان و نحوه اجرا با مخالفت مردم روبرو شد و منجر به اعتراضات بنزینی شد

همچنین نشریه فارین پالیسی نوشت سیاست فشار حداکثری بر ایران شکست خورده و نیروهای همسو با ایران در منطقه، قدرتمندتر از همیشه هستند. دولت دونالدترامپ از زمان به دست گرفتن سکان ریاست جمهوری آمریکا راهبرد فشار حداکثری را برای اصلاح مسیر سیاست های امنیتی و خارجی ایرانی ها در پیش گرفته است. این راهبرد عمدتاً بر تحریم ها برای تغییر رفتار ایران با پیچیده کردن دسترسی اش به بازارها و زیرساخت های مالی بین المللی استوار بوده است. اما این رویکرد در تغییر سیاست خارجی ایران به موفقیتی نرسیده است. 

اندیشکده امریکن کانزروتیو هم بر این باور است با توجه به اینکه بنیان فکری سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران، بطور اصولی ذاتاً اشتباه است این سیاست واشنگتن محکوم به شکست بوده و هیچ امیدی نیز برای حفظ توافق هسته ای ایران (برجام) وجود ندارد.

آمارها هم ادعای تحلیلگران مبنی بر شکست سیاست حداکثری را تایید می کند شاخص های اقتصادی ایران در یک سال اخیر نه تنها بدتر نشده بلکه در بسیاری از موارد اوضاع بهتر شده است. در یک سال اخیر که سیاست فشار اکثری دنبال شده قیمت سکه، قیمت دلار، نرخ بیکاری و نرخ تورم کاهش یافته است.

اما در روزهای اخیر مسئولین برای کمک به اقشار ضعیف نحوه توزیع یارانه بنزین را تغییر دادند. در این طرح قیمت بنزین بین 50 تا 200 درصد گران شد و پول حاصل از آن بین شهروندان تقسیم می شود.

دولت درآمدی از گرانی بنزین ندارد و قرار نیست این پول برای هزینه های دولت صرف شود. این طرح به دلیل بی تدبیری در زمان و نحوه اجرا با مخالفت مردم روبرو شد و منجر به اعتراضات بنزینی شد.

بیشتر بخوانید: 5 پیشنهاد برای اصلاح سهمیه بندی بنزین

اما این اعتراضات خیلی زود رنگ عوض کرد و برخی افراد اقدام به تخریب گسترده اموال عمومی کردند. خرابی های گسترده، کشته و زخمی شدن برخی شهروندان و اختلال اینترنت بازتاب زیادی در دنیا داشت.

برخی رسانه های خارجی این اعتراضات را نتیجه به ثمر نشستن سیاست فشار حداکثری آمریکا می دانند. تحلیلگر نشنال ریوو می نویسد کمپین ترامپ علیه ایران موفق شده و اقتصاد ایران را مختل کرده است. ایلان برمن از اعضای اندیشکده شورای سیاست خارجی آمریکا بعد از اعتراضات بنزینی از نتایج کمپین ترامپ نوشت.

شواهد میدانی نشان می دهد خشونت گسترده در ناآرامی های اخیر ارتباط چندانی با مردم معترض ندارد. معترضین بازنده اصلی ناآرامی ها بودند و خواسته هایشان در حاشیه خشونت و خرابی اخیر قرار گرفت. آمریکا توانست از اجرای نسنجیده طرح بنزینی دولت بیشترین سود را ببرد و شکست تحریم ها را مخفی کند.

هم زمان با اعتراضات بنزینی در ایران، ناو آبراهام لینکلن که 8 ماه در دریای عمان و دریای سرخ و خلیج عدن و... پرسه می زد و جرائت آمدن به خلیج فارس را نداشت هم زمان با این ناآرامی ها وارد تنگه هرمز شد.

این اولین بار نیست که آمریکا از آشوب و ناآرامی در ایران برای خودش ماهی می گیرد! ایده فشار حداکثری علیه ایران بعد از اعتراضات دی ماه 96 ایران طرفداران زیادی پیدا کرد. سال 88 هم بعد از ناآرامی های ایران طرف غربی امیدوار شد و تحریم ها علیه ایران را شدت بخشید.