شوهر داری

دختری هستم كه ماه دیگر به خانه بخت می روم. می خواهم همیشه به شوهرم احترام بذارم و او را گرامی بدارم. در اسلام در این خصوص چه نكاتی بیان شده است.خواهش می كنم كتاب معرفی نكنید چون در حال حاضر فرصت آن را ندارم؟
پدیدار شدن مهر و محبت افزون تر معلول یك سرى عوامل است كه برخى از آنها در دست همسر و برخى در اختیار زوج است. آنچه كه در اختیار زن است احترام و اهمیت دادن به شوهر، مهیا كردن محیط خانه براى او، همراهى با او در امور مختلف، پرهیز از بحث و مجادله  هاى بى  نتیجه، توجه به خواسته  هاى جنسى شوهر و آماده ساختن خود براى او، صداقت و امانت و فداكارى و گذشت، از جمله امورى است كه مراعات آن از جانب زن مى  تواند در جلب محبت شوهر مؤثر باشد. مبنى بر این كه زن چه باید بكند تا علاقه همسرش را جذب كند... باید عرض شود اسلام به منظور ایجاد علاقه و محبت بیشتر میان دو همسر به همتایى و كفو بودن آنها سفارش كرده است.
در واقع مى  توان گفت مرد و زن اگر از نظر شرایط اعتقادى و اقتصادى نزدیك به هم باشند و براساس صداقت و حسن اعتماد به همدیگر زندگى خود را آغاز كنند و در طول زندگى روزمره به آن توجه كافى داشته باشند و آن را رعایت نمایند، خداوند علاقه و محبت و الفت را بین این دو همسر قرار خواهد داد. پس از انعقاد پیمان ازدواج نیز براى استحكام خانواده و استمرار آن الفت و علاقه، باید هر یك از مرد و زن به روابط میان خود توجه كافى مبذول كنند، همان طور كه امام صادق(علیه السلام) در تحف  العقول، ص 323 توصیه  هاى زیر را به هر یك از زن و شوهر ارائه فرموده  اند:
مرد در پیوند میان خود و همسرش از سه چیز بى  نیاز نیست:
1- همدلى با زن تا از این راه محبت و دلبستگى زن را به خود جلب كند.
2- حسن خلق و متوجه كردن دل زن به سوى خویش با قیافه اى كه در چشم زن خوشایند باشد.
3- توسعه دادن در معیشت همسر. زن هم در ارتباط میان خود.
و همسر همدلش از سه خصلت بى  نیاز نیست:
1- خویشتندارى از هر آلودگى تا دل شوهر در اعتماد به وى در هر خوش و ناخوش مطمئن باشد.
2- مراقب حال شوهر بودن تا اگر لغزشى از او سر زد شوهر با او مهربان باشد.
3- اظهار عشق به شوهر با دلربایى و زیبا ساختن خویش در چشم وى.
با استفاده از روایت فوق و دستورات دیگرى كه از بزرگان به ما رسیده است مى  توان راه كارهاى عملى زیر را براى هر یك از زن و مرد توصیه نمود: 1
- از آنجا كه پس از پیمان ازدواج، زندگى مشترك شروع شده و دیگر «من و تو» در آن مطرح نیست، در كلیه موارد زندگى اعم از تملك، درآمد و... از كلمه «ما» استفاده نمایید نه «من» و «تو».
2- در مقابل همسر خود هر چند كه حق با شما باشد، لجبازى و اصرار نكنید.
3- همسر خود را به خصوص در مقابل بستگانش تحقیر نكنید.
4- از مخالفت و مشاجره با همسر خود بپرهیزید، زیرا محبت را از بین مى  برد.
5- به نقاط قوت و مثبت همسر خود بیشتر توجه كنید و به یاد آورید.
6- همسر خود را در معاشرت با اقوامش محدود نكنید.
7- زحمت هایى كه براى پذیرایى خویشاوندان همسر خود متحمل شده  اید به رخ وى نكشید.
8- از مردان دیگر نزد همسرتان تمجید نكنید. زن هیچ مردى را بر همسر خود و مرد هیچ زنى را بر همسر خود، ترجیح ندهد و در گفتار این موضوع را رعایت كنید، زیرا هر فردى ویژگى  ها، خصلت ها و توانمندى  هاى خاص خود را دارد.
9- براى انجام درخواست هاى خود با همسرتان با خشونت و آمرانه برخورد نكنید.
10- براى برآوردن نیازمندى هاى خود از نظر مادى وغیرمادى، امكانات همسر خود را در نظر گرفته و او را تحت فشار قرار ندهید.
11- كارهاى همسر خود را هر چند كوچك است، تحسین كنید.
12- مرد باید كمك كردن در انجام كارهاى منزل را فراموش نكند و بداند كه همان طور كه مرد در خارج خانه خسته مى  شود، زن نیز در منزل از كارهاى خانه خسته مى  شود و نیازمند مساعدت و قدردانى است.
13- هر كدام از مرد و زن خود را براى همسرش بیاراید و به خصوص زن بهترین و تمیزترین لباس خود را در مقابل همسر خود بپوشد.
14- مرد توجه داشته باشد كه وقتى همسرش عصبانى مى  شود (به ویژه در ایام عادات زنانه كه به دلیل فیزیولوژیكى، زودتر عصبانى مى  شوند) او را با مهر و محبت آرام كند. علاوه بر این موارد فوق شما مى توانید به كتاب آیین همسردارى، نوشته آیت  اللَّه  ابراهیم امینى را مطالعه كنید و نكات بیشتر و گسترده  ترى را به دست آورید.

توجه داشته باشید كه تجربه نشان داده است زوج های جوان در دوران عقدشان به خاطر عدم آشنایی از روحیات و اخلاقیات همدیگر و اختلاف نظرها و اختلاف سلیقه ها در مسائل جزئی زندگی دچار تنش می شوند. کمال خواهی، مطلق نگری و ایده آل گرایی آنها اگر به همراه حلم و بردباری و سعه صدر نباشد شیرینی دوران نامزدی را به تلخی تبدیل می کنند.
البته اختلاف و نقش در ابتدای زندگی برای دختر و پسری که از خانواده های مختلف و روحیات متفاوت برخوردارند زیاد دور از انتظار نیست و مشکل مهمی نیست به شرطی که زود حل شود و طولانی یا مکرر نشود. زیرا ازدواج چون نهال نو پایی است که اگر در معرض مداوم طوفان اختلاف و درگیری ها قرار گیرد امکان شکسته شدن دارد. پس باید هوشیار باشند و اجازه ندهند مسائل جزئی و سطحی خللی در زندگی آنها ایجاد کند.
در این زمینه لازم می دانیم به وظایف متقابل زن و شوهر یعنی وظایفی که بر عهده هر دو نفر است بپردازیم بعد به وظایف اختصاصی هر یک اشاره می کنیم. همانگونه که مى دانید اسلام براى زن و شوهر، حقوق واجب و مستحبى قرار داده كه لازم است
رعایت كنند و مراقب باشند كه این دستورات حیات بخش را زیر پا نگذارند چرا كه این حقوق، پایه های اساسى خانواده را تشكیل مى دهد و خیر و سعادت، لذّت و آرامش و بقاى زندگى مشترك را تأمین مى كند. در ذیل به مهمترین وظایف متقابل زن و شوهر نسبت به هم اشاره مى  شود:
- حفظ حریم و احترام و خوش رفتارى با هم.
- تأمین نیاز جنسى و روحی و روانی یکدیگر.
- اجتناب از سوء ظن هاى بى مورد.
- پرهیز از تندخوى، بدزبانی، درشت گفتاری، ترشروى و سرسنگین نبودن در برابر یکدیگر.
- اجتناب از تمجید دیگران در مقابل یکدیگر؛ یعنی هیچگاه زن نباید از مرد دیگر در مقابل شوهر تعریف كند و متقابلا مرد نیز نباید از زن دیگری در مقابل همسرش تعریف و تمجید كند.
- تحقیر نكردن یکدیگر و همین طور خویشان و بستگان همدیگر.
- تندخویى و گاهى بداخلاقى همدیگر را تحمل نمودن.
- هرگز به هم دروغ نگفتن و رعایت صداقت، امانت، فداكارى و گذشت.
- با تمام توان از میهمانان یکدیگر پذیرایى كردن و ابراز ناراحتى نكردن از اینكه میهمانان متعلق به همسر هستند.
- به خویشاوندان هم خصوصا خویشاوند نزدیك او احترام فوق العاده بگذارید.
- عیوب یکدیگر را پیش هیچ كس بازگو نكنید و به رخ هم نكشید.
- در حق همدیگر دعا كنید و از خداوند بخواهید كه در كارها موفقتان بدارد.
- با مشكلات زندگى به طور منطقى برخورد كردن و كمتر دچار احساسات شدن.
- در تمام مدت زندگى به هم ابراز علاقه و عشق كردن و در مناسبتها براى هم هدیه (هر چند ارزان قیمت) تهیه كردن.
با توجه به این نكات و وظائف مذكور، بعضى از خصوصیات بارز یك مرد هم بدست مى آید از جمله غیرت و مردانگى، صداقت، راستگوئى و امانت دارى، داشتن روحیه ى فداكارى، گذشت و ایثار، داشتن روحیه محبّت، همكارى و همیارى و...
اما وظایف اختصاصی زن در برابر شوهر عبارتند از:
- بدون اجازه شوهر در مال او تصرف نکردن.
- بدون اجازه و توافق شوهر از خانه بیرون نرود.
- توجه داشتن به مسائل محرم و نامحرم هم در نزد شوهر و هم در غیاب او؛ سعی كند در سه مورد فوق اعتماد شوهرتان را جلب كند.
- خود را براى شوهر آرایش كردن.
- هنگامى كه همسر مى خواهد از خانه خارج شود او را تا دم در همراهى كند.
- هنگام ورود او به خانه سعى كند خود را از قبل آماده و مهیا نموده به استقبال او برود.
- هیچ گاه از مردان دیگر نزد او تعریف نكند.
- اگر مشكلى در خانه بوجود آمده در بدو ورود او مطرح نكند.
- سطح توقعات و انتظارات خود را با میزان درآمد شوهر تنظیم كند و از او چیزی كه توان تهیه آن را ندارد نخواهد و دائما مردان دیگر را در این زمینه به رخ او نكشد.
برخی از وظایف اختصاصی مرد در قبال همسرش عبارتند از:
در رابطه با رفتار مرد با خانم خود قرآن در (سوره نساء آیه 19)می فرماید: ((و عاشروهن بالمعروف ; به نیكی با آنان معاشرت و زندگی كنید)).
نیكی به همسر دارای شاخص های ثابت و متغیر است شاخص های ثابت عبارت است از:
- تأمین مسكن و تهیه پوشاك و خوراك در حد شأن شخصی و خانوادگی همسر.
اما شاخص های متغیر به تناسب شرایط زندگی طرفین متفاوت است و هر فردی در طول زندگی با همسر خود و با توجه به شرایط زندگی و روحیات طرف مقابل بهتر می تواند موارد تعادل را شناسایی و اعمال كند, مثلا پیامبر بزرگوار اسلام می فرمایند: خدمت و كمك مرد به زن در امور خانه , نشانه صداقت و علاقه اوست .
علاوه بر آنچه در مورد وظایف زوجین بیان شد، 40 نکته زیر را به عنوان راهکارهای اولیه برای زوج های جوان برایتان ارسال می کنیم و امیدواریم با عمل کردن به آن دستورالعمل ها محبت و عشق و علاقه متقابل بین شما ایجاد و گسترش پیدا کند و تنش های موجود یا احتمالی به حداقل كاهش پیدا كند.
1 . با مطالعه كتب مربوط به انتخاب همسر، آیین همسردارى، چگونگى ایجاد ارتباط با دیگران و نیز شركت در جلسه  هاى آموزش خانواده دانش و مهارت خود را در این زمینه افزایش دهید .
2 . با همدلى، همفكرى، همكارى و مشورت با یكدیگر درباره مسائل مختلف میان اعضاى خانواده روابط سالم پدید آورید .
3 . هر یك از زوجین دیگرى را نزدیك ترین و محرم ترین فرد بداند و او را نیمه تن، حامى و پشتیبان خود تلقى كند .
4 . با یادگیرى مهارت هاى ارتباطى نظیر فعالانه به حرف هاى یكدیگر گوش كردن، احترام به نظرها و عقاید یكدیگر و تشریك مساعى و مشورت كردن روابط خود را بهبود بخشید .
5 . بكوشید، باایجاد كانونى گرم و صمیمى، تمام اعضاى خانواده به ویژه زن و شوهر مسؤولیت رسیدن به تفاهم را پذیرا شوند .
تا كه از جانب معشوق نباشد كششى كوشش عاشق بیچاره به جایى نرسد
6 . هنگام اختلاف نظر یا سوء تفاهم، به جاى سرزنش كردن یكدیگر یا تفسیر نادرست، به شناسایى مساله و یافتن راه حل آن بپردازید و در صورت لزوم كمك و مشاوره افراد با تجربه و متخصص را جلب كنید .
7 . براى رسیدن به ا منیت روانى وعاطفى در روابط زناشویى داشتن صداقت، پذیرش، سعه صدر، انصاف و اعتماد متقابل را اصل اول قرار دهید .
8 . در صورت به وجود آمدن هر گونه سوء تفاهم و سوء برداشت، در نخستین فرصت ممكن به حل و فصل آن بپردازید تا به فرآیندى مخرب و پیشرونده تبدیل نشود .
9 . به هر طریق ممكن رفتارهاى مطلوب همسرتان را مورد توجه و تایید قرار دهید; به گونه  اى كه همسرتان بفهمد برایش ارزش قائل هستید .
10 . تشویق و تایید و بیان نكات مثبت به طور آشكار یا در جمع باشد و تذكر نكات منفى و انتقاد به طور محرمانه و در تنهایى صورت گیرد .
11 . براى خصوصیات و نیازمندى  هاى یكدیگر ارزش قائل شوید و در روابط كلامى، عاطفى، اقدام ها و تصمیم گیرى ها به افكار و خواسته  هاى همسرتان توجه كنید .
12 . اگر رفتار خاصى براى شما مبهم است، ساده ترین راه این است كه از همسرتان هدف و علت آن رفتار را بپرسید و با روش مسالمت  آمیز، صمیمانه و خوش بینانه موضوع را روشن كنید .
13 . خشونت همسرتان را با خشونت پاسخ ندهید . خشونت را با سكوت پاسخ گویید و در موقعیتى مناسب درباره مساله مورد نظر به بحث و گفت و گو بپردازید .
14 . بكوشید در سراسر زندگى، به خصوص در روابط بین خود و همسرتان، به جاى هر گونه پیش داورى یا مشاهده اشكالات و ضعف ها نقاط مثبت و قوت را ببینید; به عبارت دیگر، به جاى توجه به نیمه خالى لیوان به نیمه پر آن توجه كنید .
15 . سعى كنید در برنامه ریزى براى فعالیت هاى اجتماعى، اوقات فراغت، دید و بازدیدهاى خانوادگى و نظایر آن به مشورت كردن با یكدیگر بپردازید و از یك جانبه نگرى بپرهیزید .
16 . در هر فرصتى كه پیش مى آید، با همسر و اعضاى خانواده تان ارتباط كلامى و عاطفى برقرار كنید . شایان ذكر است زن ها از صحبت كردن با همسرشان بیش تر لذت مى برند . بنابراین، مردان باید فعالانه به سخنان همسرانشان گوش كنند و واكنش مناسب نشان دهند .
17 . اگر هر یك از زوجین در شرایط خاصى نمى تواند به سخنان همسرش گوش كند، باید صادقانه و صمیمانه این موضوع را به وى انتقال دهد، و تقاضا كند صحبت كردن درباره آن موضوع را به فرصتى دیگر واگذارد .
18 . هر از چند گاهى زوجین در فضایى محرمانه، محبت آمیز و صمیمانه به ارزیابى رفتار و روابط یكدیگر بپردازند و از یكدیگر بپرسند، چه باید كرد تا روابطمان بهتر و بانشاطتر شود؟
19 . همیشه، در رویارویى با مسائل و مشكلات خانوادگى، خود را در وضعیت طرف مقابل قرار دهید و با قبول مسؤولیت خود و شناخت انتظارات متقابل به حل و فصل اختلافات روى آورید .
20 . در روز یا در هفته زمان مشخصى را براى گفت و گو درباره مسائل و مشكلات و به اصطلاح درد دل كردن با همسرتان اختصاص دهید .
21 . از داشتن نگرش هاى آرمان گرایانه و شاعرانه در مساله ازدواج و روابط زناشویى و نیز انتظارات غیر واقع بینانه اجتناب كنید .
22 . ارتباط زوجین باید از هر گونه سوء ظن و حدس نادرست وغیر واقع بینانه دور باشد . اگر موضوع و مساله اى ذهن یكى از زوجین را به خود مشغول كرده است، باید آن را به صراحت و صادقانه مطرح كند و درستى و نادرستى اش را با همسرش مورد بررسى قرار دهد .
23 . هر یك از زوجین باید زمینه  هاى بروز سوء تفاهم  ها و سوء ظن ها را از بین ببرد و از رفتارهایى كه موجب بروز سوء تفاهم و سوء ظن مى  شود، خوددارى كند .
24 . هر یك از زوجین باید بكوشد با روان شناسى همسرش آشنا شود تا بداند زن یا مرد به چه امورى بها مى  دهد و نظام ارزشى  اش چگونه است; براى مثال معمولا زن به وابسته بودن، كسب امنیت عاطفى و مورد حمایت واقع شدن اهمیت مى  دهد و مردان مى خواهند مستقل و خود مختار باشند و آزادى عمل را داراى ارزش مى  دانند .
25 . زن و شوهر از مسخره كردن یكدیگر و گفتن سخنان طعنه آمیز و دو پهلو جدا پرهیز كنند .
26 . از رفتارهایى نظیر متلك، تحقیر، سرزنش و به رخ كشیدن یكدیگر كه موجب افزایش مقاومت هاى روانى در طرف مقابل است، جدا باید پرهیز شود .
27 . در سراسر زندگى، از جمله در زندگى خانوادگى، بكوشید به نقاط مثبت، موهبت و نعمت هایى كه در اختیار دارید بیندیشید نه به امورى كه در اختیار ندارید .
28 . از خطاهاى یكدیگر سریعا بگذرید و خطاهاى همدیگر را تحمل كنید .
29 . بایادآورى برخى ایام مانند روز تولد، سالگرد ازدواج و نظایر آن و دادن هدیه  هایى هر چند كوچك (مثل یك شاخه گل) به طور نمادین یا سمبلیك عشق و علاقه خود را به همسرتان اعلام كنید .
30 . خود را در برابر همسرتان آراسته و پاكیزه و جالب توجه نگه دارید از پریشانى و وضع نامرتب بپرهیزید .
31 . در انتخاب دوست و برقرارى روابط دوستانه و معاشرت هاى خانوادگى با زوج هاى دیگر دقت كنید و این امور را با توافق یكدیگر انجام دهید .
32 . از هر گونه رفتارى كه به مرد سالارى یا زن سالارى مى انجامد، پرهیز كنید .
33 . خطاى یكدیگر را در حضور دیگران، فرزندان، آشنایان، والدین یكدیگر و . . . بازگو نكنید .
34 . هرگز همسرتان را با زن یا مرد دیگر مقایسه نكنید .
35 . از رفتارهاى مطلوب همسرتان تشكر كرده، او را تشویق كنید و انگیزه تكرار آن رفتار را بیش تر سازید .
36 . از تصمیم  هاى نادرست و غیر منطقى و كلى  گویى  هاى منفى و شكل  گیرى افكار منفى درباره همسرتان شدیدا پرهیز كنید .
37 . حتى  المقدور به قول هایى كه به همسرتان داده  اید عمل كنید تا به سلب اعتماد و احساس فریب خوردگى نینجامد .
38 . از نسبت دادن القاب و زدن برچسب هاى ناگوار و نامطلوب مانند بدقول، زرنگ، شلخته، كله شق، یك دنده، لجباز و خودخواه به یكدیگر پرهیز كنید .
39 . در مواردى كه غمگینى و افسردگى و یا عصبانیت زن یا شوهر شدت مى یابد و احتمال اختلال در كار سیستم عصبى یا غدد درون ریز به ویژه غده تیروئید وجود دارد، در نخستین فرصت به پزشك متخصص مراجعه كنید تا از عادى بودن ترشح غدد از جمله غده تیروئید مطمئن شوید .
40 . براى داشتن یك زندگى با نشاط و موفق خوب بیندیشید، وقت  بگذارید، احساس مسؤولیت كنید، موانع ارتباط سالم را از میان بردارید و به عوامل ایجاد كننده روابط سالم توجه كنید .
در این رابطه مطالعه كتابهای زیر نیز مفید خواهد بود:
1- آئین همسرداری: دوروتی كارنگی، ترجمه مهستی شهلایی.
2- همسرداری: ابراهیم امینی (كتاب اسلامی و متناسب با فرهنگ ما).
3- تسخیر قلب؛ خانم ها چگونه باید به قلب همسر خود راه یابند؟، تألیف رابرت، ترجمه كیهان نیا.
4- زن، مرد، ارتباط: تألیف گری، ترجمه مهدی قراچه داغی.
5- رازهایی در مورد مردان (آن چه می بایست هر زنی بداند، سرد كننده های جنسی چیستند): دكتر باربارادی آنجلس، ترجمه هادی ابراهیمی.
6- رازهایی درباره زنان كه هر مردی باید آن را بداند: دكتر باربارادی آنجلس، ترجمه هادی ابراهیمی.
7- زندگی شیرین: تألیف محمود اكبری.
8- رازهای مردان، آنچه هر زنی باید بداند: تألیف دكتر هرب گلدبرگ، ترجمه عباس چینی و پروانه نفت چی.
9- كلبه عشق: آنچه عروس و داماد باید بدانند، مهدی دانشمند.
10- نظام حیات خانواده در اسلام: تألیف دكتر علی قائمی.
----------------------------------------
منبع: پرسمان دانشجویی اخلاق وعرفان