تقویم تبلیغی ماه شعبان
از سری مطالب وقایع الایام و اعمال آن ها، در این نوشتار تقویم تبلیغی ماه شعبان جهت استفاده و بهره مندی مبلغان و مروجان شعائر اسلامی درج می گردد...
ماه شعبان
قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : «شَعْبانُ شَهری؛ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرموده است: شعبان ماه من است.»(بحارالانوار، ج 97، ص 68)
1 ـ اعمال عبادی مخصوص ماه شعبان
1 ـ استغفار
امام صادق علیه السلام درباره استغفار در ماهِ شعبان فرموده است:
مَنْ قال فی کل یوم مِن شعبان سبعین مرّة: «استغفر الله الَّذی لا اله الاّ هو الرحمن الرحیم، الحیّ القیّوم و اتوب الیه» کتب فی الافق المبین. قال: قلت: وما الافق المبین؟ قال قاع بین یدی العرش، فیه انهار تطّرد فیه من القدحان عدد النجوم؛(معانی الاخبار، ص 229؛ خصال، ج 2، ص 139)
2 ـ هر روز 100 بار «صلوات بر محمد و آل محمد» و 100 بار «لا حول و لا قوَّة الا بالله» خوانده شود.(ارمغان مجلسی، چاپ انتشارات رسالت، چاپ دوم، ص 23)
3 ـ خواندن مناجات شعبانیه (مفاتیح الجنان، ص 156)
4 ـ هر روز صلوات امام سجاد علیه السلام هنگام ظهر خوانده شود.
مطلع این صلوات چنین است:
«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مَحَمَّدٍ وَ آلِ مَحَمَّدٍ شَجَرَةٍ النُّبُوَّةٍ وَ مَوْضِعِ الرِّسالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ اَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ...»(این دعا را در مصباح کفعمی، ص 564 مطالعه کنید)
5 ـ روزه:
روزه گرفتن در این ماه هر اندازه که ممکن باشد، سفارش شده است.
در سخنان گهربار معصومین علیهم السلام از روزه این ماه به «کفاره گناهان بزرگ» تعبیر شده است.(بحار الانوار، ج 97، ص 91، حدیث 5)
برشمرده است که به فرازهایی از آن روایت اشاره می شود:
«من صام اوّل یوم من شعبان کتب اللّه له سبعین حسنة... . من صام خمسة عشر یوما من شعبان، ناداه ربُّ العزَّة: و عزتی و جلالی لا اُحرقک بالنّار... من صام تسعة و عشرین یوما من شعبان، نال رضوان اللّه الاکبر؛ کسی که روز اوّل از ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند برای او هفتاد حسنه می نویسد ... کسی که 15 روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند او را ندا می دهد که به عزت و جلالم تو را به آتش نسوزانم. کسی که 29 روز از ماه شعبان را روزه بدارد، به رضوان بزرگ خدا می رسد... .»(بحار الانوار، ج 97، ص 70 ـ 69)
6 ـ صدقه
از امام ششم علیه السلام نقل شده است که: خداوند؛ صدقه این ماه را پرورش می دهد و روز قیامت مانند کوه احد دیده می شود.(بحار الانوار، ج 97، ص 91، ح 3؛ امالی صدوق، ص 373)
7 ـ معاشرت خوب با مردم و نیکی به پدر و مادر(بحار الانوار، ج 97، ص 56)
8 ـ امر به معروف و نهی از منکر(بحار الانوار، ج 97، ص 59)
9 ـ هزار مرتبه ذكر لا اله الا اللّه ولا نعبد الاّ ایاه مخلصین له الدین و لو كره المشركون، گفته شود.(مفاتیح الجنان، ص 155)
از امام صادق علیه السلام روایت شده است:
«وَ کثروا فی شعبان الصلوة علی نبیّکم و أهله؛ در ماه شعبان بر پیامبرتان صلی الله علیه و آله و اهل بیت او، بسیار صلوات بفرستید.»(بحارالانوار، ج 97، ص 77، ح 38)
10 ـ به استقبال رمضان رفتن
ابا صلت می گوید: «در آخرین جمعه شعبان، خدمت حضرت رضا علیه السلام رسیدم؛ فرمود: ابا صلت! بیشتر ماهِ شعبان گذشت و این آخرین جمعه آن است؛ کوتاهی های گذشته را در آن جبران نما. به کارهای سودمند بپرداز. از جمله دعا، استغفار و تلاوت قرآن را بیشتر کن. از گناهانت توبه نما، تا با اخلاص از ماه (رمضان) استقبال کنی.
سپس فرمود: در باقیمانده این ماه این ذکر را فراوان بگو: «اَللّهُمَّ اِن لمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضی مِنْ شَعْبانَ فاغْفِرْ لَنا فیما بَقِیَ مِنْهُ»(بحارالانوار، ج 97، ص 73، ح 17؛ عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 51)
مناسبت ها و اعمال اختصاصی ماه شعبان
روز اوّل ماه شعبان
اعمالی که در این روز به آن ها سفارش شده است عبارتند از:
روزه گرفتن، نماز خواندن، زکات دادن، امر به معروف و نهی از منکر کردن، نیکی به پدر و مادر و خویشان و همسایگان نمودن، صدقه پرداختن به فقرا و مساکین و بین مردم صلح برقرار کردن.(بحار الانوار، ج 97، ص 59)
می شود.»(مصباح المتهجد، ص 757)
روز سوم ماه شعبان
مناسبت:
میلاد امام حسین علیه السلام در سال چهارم ه . ق.(تقویم عبادی، ص 76)
اعمال وارده:
1 ـ روزه داشتن(مصباح المتهجد، ص 758)
2 ـ خواندن این دعا:
اَللّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمُولُودِ فی هذا الْیَوْمِ الموعود بِشَهادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلالِهِ وَ بَکَتْهُ السَّماءُ وَ مَنْ فیها وَ مَنْ عَلَیْها... .(مصباح المتهجد، ص 758)
روز چهارم ماهِ شعبان
ولادت حضرت ابوالفضل علیه السلام در سال بیست و دوم ه . ق.(تقویم عبادی)
روز پنجم ماهِ شعبان
ولادت حضرت امام زین العابدین علیه السلام در سال سی و هشت ه . ق.(تقویم عبادی)
شب سیزدهم ماه شعبان
دو رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد، سوره یاسین، ملک و اخلاص خوانده شود.(مفاتیح الجنان، ص 142)
شب چهاردهم ماه شعبان
چهار رکعت نماز، هر دو رکعت با یک سلام مثل شب سیزدهم رجب(مفاتیح الجنان، ص 142)
روز پانزدهم ماه شعبان
ولادت با سعادت منجی عالم بشریّت حضرت بقیة الله الاعظم امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
شب پانزدهم ماه شعبان
می خواندند.)(مصباح المتهجد، ص 774)
روز پانزدهم ماه شعبان
1 ـ غسل(عروة الوثقی، ج 1، ص 461)
2 ـ زیارت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)(مفاتیح الجنان، ص 170)
روز بیست و هشتم ماه شعبان
1 ـ روزه.
از ثامن الحج علی بن موسی الرضا علیهما السلام نقل شده است: «کسی که سه روز آخر شعبان را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان متصل کند، از گناهان، همانند لحظه ولادت، پاک می شود.»(بحار الانوار، ج 97، ص 80، ح 47)
شب سی ام ماه شعبان
دعای مخصوص(مصباح المتهجد، ص 711)