گاه شماری هجری قمری، براساس چرخش ماه است که توسط مسلمانان و نیز در بسیاری از کشورهای اسلامی به عنوان سالنمای مذهبی یا در مواردی سالنمای مدنی استفاده می شود. از این سالنمای در بسیاری از آیین های اسلامی، از قبیل روزه، حج، تعیین ماه های حرام، و عزاداری استفاده می شود. در زمان خلافت عمر بن خطاب خليفه دوم مسلمين به توصیه علی بن ابی طالب(علیه السلام) هجرت پيامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) از مكه به مدينه مبدأ اين تقويم قرار گرفت و مدون شد. قبل از جهانی شدن گاه شماری میلادی در بسیاری از کشورهای اسلامی و رسمی شدن گاه شماری هجری خورشیدی در ایران و افغانستان، سالنمای هجری قمری سالنمای اصلی سرزمین های اسلامی بود و وقایع تاریخی در اکثر قریب به اتفاق موارد با این گاه شماری ثبت می شد. مبدأ گاه شماری هجری قمری مانند گاه شماری هجری خورشیدی، سال هجرت پیامبر اسلام، حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)، سال ۶۲۲ میلادی از مکه به مدینه می باشد. آغاز هجرت پیامبر اسلام از مکه روز دوشنبه (۱ ربیع الاول/ ۲۴ شهریور سال ۱ هجری) برابر با ۱۳ سپتامبر ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولیانی) و ۱۶ سپتامبر ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) و ورود پیامبر به مدینه روز ۸ ربیع الاول همان سال می باشد. سرآغاز گاه شماری هجری قمری روز جمعه «۱ محرم سال ۱ هجری قمری» (۲۷ تیر سال ۱ هجری شمسی) برابر با ۱۶ ژوئیه ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولیانی) و ۱۹ ژوئیه ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) است.
