ايمان، نخستين توشه و عامل برخوردارى از نعمت هاى آخرت است:
و لاجر الاخرة خير للذين ءامنوا و كانوا يتقون (368) ؛ و البته اجر آخرت، براى كسانى كه ايمان آورده و پرهيزگار بودند، بهتر است.
بشارت در زندگى دنيا و آخرت براى مؤمنان و پرهيزگاران است:
الذين ءامنوا و كانوا يتقون * لهم البشرى فى الحيوة الدنيا و فى الاخرة... (369).
از همين رو پيامبران كه بالاترين درجه ايمان را دارند در آخرت در شمار صالحان و شايستگان از آبرومندان و مقربان خواهند بود؛ چنان كه درباره حضرت ابراهيم (عليه السلام) مى فرمايد: ... و انه فى الاخرة لمن الصلحين (370) و درباره حضرت عيسى (عليه السلام) فرموده است:
... ان الله يبشرك بكلمة منه اسمه المسيح عيسى ابن مريم وجيها فى الدنيا و الاخرة و من المقربين (371) ؛ خداوند تو را به كلمه اى از جانب خود، كه نامش مسيح، عيسى بن مريم (عليه السلام) است مژده مى دهد، در حالى كه (او) در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان (درگاه خدا) است.
هم چنان كه ايمان عامل برخوردارى در آخرت است، بى ايمانى و كفر مايه عذاب است:
فاما الذين كفروا فاعذبهم عذاباً شديداً فى الدنيا و الاخرة و ما لهم من نصرين (372) ؛ اما كسانى كه كفر ورزيدند، در دنيا و آخرت به سختى عذاب شان مى كنم و ياورانى نخواهند داشت.
هر كس راهى غير از اسلام را دنبال كند، در آخرت زيان كار است:
و من يبتغ غير الاسلم دينا فلن يقبل منه و هو فى الاخرة من الخسرين (373) ؛ و هر كه جز اسلام دينى (ديگر) جويد، هرگز از وى پذيرفته نشود و وى در آخرت، از زيان كاران است.
و لا يحزنك الذين يسرعون فى الكفر انهم لن يضروا الله شيئاً يريد الله الا يجعل لهم حظاً فى الاخرة و لهم عذاب عظيم (374) ؛ كسانى كه در كفر مى كوشند تو را اندوهگين نسازند، زيرا آنان هرگز به خدا ضررى نمى رساند... و در آخرت براى آنان عذابى بزرگ است.
مشركان نيز در آخرت عذابى دشوار پيش رو خواهند داشت:
و جعلوا لله شركاء... لهم عذاب فى الحيوة الدنيا و لعذاب الاخرة اشق... (375) ؛ و براى خدا شريكانى قرار دادند... براى آنان در زندگى دنيا عذابى است و قطعاً عذاب آخرت دشوارتر است.
هم چنين، كسانى كه از ايمان به كفر برگردند و مرتد شوند، كردارشان تباه مى شود و اهل آتش خواهند بود:
... و من يرتدد منكم عن دينه فيمت و هو كافر فاولئك حبطت اعملهم فى الدنيا و الاخرة و اولئك اصحب النار هم فيها خلدون (376).
منافقان كه از ايمان واقعى بى بهره اند، مانند كافران در جهنم معذب اند:
وعد الله المنفقين و المنفقت و الكفار نار جهنم خلدين فيها * اولئك حبطت اعملهم فى الدنيا و الاخرة و اولئك هم الخسرون (377) ؛ خدا به مردان و زنان دو چهره و كافران، آتش جهنم را وعده داده است در آن جاودانه اند. اعمال آنان در دنيا و آخرت به هدر رفت و آنان همان زيان كاران اند (378).
--------------------------------------------
368 - يوسف، آيه 57.
369 - يونس، آيه 63 - 64.
370 - نحل، آيه 122.
371 - آل عمران، آيه 45.
372 - همان، آيه 56.
373 - همان، آيه 85.
374 - آل عمران، آيه 176؛ نمل، آيه 4 - 5؛ مائده، آيه 5 و رعد، آيه 35.
375 - رعد، آيه 33 - 34.
376 - بقره، آيه 217.
377 - توبه، آيه 68 - 69.
378 - همان، آيه 68 - 69.
