تأسیس رسمی مذهب "پروتستان" توسط "مارتین لوتر" (1529م)

پروتستان عنوان نهضتی دینی در عالم مسیحیت است كه در قرن شانزدهم میلادی با هدف اصلاح دینی توسط مارتین لوتر آغاز شد. آغاز قیام مارتین برضد كلیسای كاتولیك و استبداد روحانی، بر سر مسئله آمرزش گناهان از طرف كشیشان و پاپ بود. لوتِر آلمانی نهضت خود را پس از آن آغاز كرد كه برخلاف دستور پاپ، كتاب انجیل را به زبان آلمانی ترجمه كرد و درصدد شكستن طلسم تعصبات خشك مذهب كاتولیك بود. با ترجمه آلمانی انجیل و نشر عقاید لوتر، بسیاری از مردم به او گرایش پیدا كردند و علی رغم مخالفت كلیسای كاتولیك، مارتین لوتر در یازدهم اوت 1529م، تأسیس رسمی مذهب پروتستان را اعلام كرد. لفظ پروتستان به معنی معترض است. این لفظ در ابتدا به چند تن از امرای امپراتوری مقدس اطلاق می شد كه در مقابل تصمیم مجلس مبنی بر منع هرگونه تجدید نظر در دین، رسماً اعتراض نامه ای صادر كردند. آیین پروتستان در همه ممالك، اصول آزادی فردی در امور دینی و دنیایى، قضاوت شخصی و تساهل دینی در مقابل اطاعت از سنت و مقامات رسمی دینی را در بر دارد. اساس این مذهب این است كه فرد مسیحی فقط در برابر خدا مسئول است نه در برابر كلیسا. پیروان پروتستانْ كتاب مقدس را بر همین اساس تفسیر می كنند و نظریاتشان درباره اعمال و وظایف كلیسا و آیین های مقدسْ ناشی از همین دیدگاه می باشد. از حدود پانصد سال پیش تاكنون فرقه های بی شماری در مسیحیت پدید آمده اند. پروتستان ها به رهبری متمركز عقیده ندارند و برای روحانیت مسیحی ارزش چندانی قائل نیستند. پروتستان ها بسیاری از اعتقادات فرقه های دیگر را رد می كنند و نوعی مسیحیت پیراسته را می پذیرند. از جمله ویژگی ها و تفكر پروتستانی، فردگرایى، تاكید بر آزادی فردی، تساهل و مدارا، تكیه بر تولید و گسترش ثروت، عبادت دانستن كار، موهبت الهی دانستن ثروت و ممدوح دانستن آن را می توان برشمرد. آیین پروتستان امروزه عمدتاً در كشورهای شمال اروپا شامل نروژ فنلاند و سوئد و در كشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه، سوئیس، مجارستان و بخش هایی از امریكا، حضور دارند.