آداب تلاوت قرآن کریم

آداب تلاوت قرآن کریم

در این نوشتار قصد داریم «آداب تلاوت قرآن کریم» را برای شما عزیزان بیان کنیم. با ضیاءالصالحین همراه باشید.

برای تلاوت قرآن، آداب خاصّی هست که به بعضی از آنها با استفاده از آیات و روایات اشاره می شود:

۱) در حال طهارت و با وضو به تلاوت قرآن بپردازید.

۲) در حالی که مسواک کرده اید قرآن را تلاوت کنید.

۳) در حال تلاوت رو به قبله باشید، با ادَب و با طمأنینه ؛ چه نشسته و چه ایستاده و اگر نشسته می خوانید، تکیه نکنید.

۴) با جَهر متوسّط بخوانید؛ یعنی نه با صدای آهسته باشد و نه با صدای بسیار بلند.

۵) با صوت زیبا تلاوت کنید (در صورت امکان).

۶) از روی مصحف تلاوت کنید، که نگاه در مصحف و تلاوت از روی آن آثار خاصّی دارد اگرچه آیات را حفظ باشید. در روایتی از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است:

چیزی برای شیطان سخت تر و کوبنده تر از تلاوت قرآن آن هم از روی مصحف و با نگاه کردن در آن نیست.

(بحار الأنوار، جلد ۸۹، صفحه ۲۰۲)

۷) قبل از شروع بگویید: أستعیذ باللَّه السّمیع العلیم من الشّیطان الرّجیم؛ به خداوند شنوا و دانا، از شیطان رانده شده پناه می برم و یا بگویید: أعوذ باللَّه السّمیع العلیم من الشّیطان الرّجیم و یا بگوید أعوذ باللَّه من الشّیطان الرّجیم.

۸) ترتیل را مراعات کنید؛ قرآن، خطاب به رسول اکرم صلی الله علیه و آله درآیه چهارم سوره مزمل می فرماید:

و قرآن را با ترتیل مناسب آن بخوان.

عبد اللّٰه بن سلیمان گوید: از حضرت صادق علیه السلام از گفتار خداى عز و جل (كه می فرماید:) «وَ رَتِّلِ‌ اَلْقُرْآنَ‌ تَرْتِيلاً» پرسیدم. فرمود: امیر المؤمنین صلوات اللّٰه علیه فرموده: یعنى آن را خوب بیان كن و همانند شعر آن را بشتاب مخوان، و مانند ریگ (هنگام خواندن) آن را پراكنده مساز، ولى دلهاى سخت خود را بوسیلۀ آن به بیم و هراس افكنید، و همت شما این نباشد كه سوره را به آخر رساند (یعنى همت خود را در تدبر و تأمل در آیات و بكار بستن و عمل كردن آنها قرار دهید نه اینكه فقط بخواهید سوره را به آخر رسانید).

(الکافی، جلد ۲، صفحه ۶۱۴)

۹) به هنگام تلاوت قرآن، به چیز دیگری فکر نکنید و متوجه آیات قرآن باشید.

۱۰) در آیات قرآن تدّبر کنید که در این صورت، از انوار، هدایت ها، حقایق، معارف و دقایق و اسرار قرآن کریم، به اندازه خود بهره مند خواهید شد.

۱۱) حقّ آیات را مراعات کنید؛ به این معنا که به هنگام تلاوت قرآن، وقتی از رحمت و بهشت یاد می شود، خود را از آن رحمت محروم نبینید و وقتی به آیات عذاب و آتش و غضب می رسید، بترسید و به خدای متعال پناه ببرید که از اهل عذاب و آتش نباشید و مشمول غضب نگردید. وقتی به آیات تکبیر، تعظیم، تسبیح و تحمید می رسید، به تکبیر، تعظیم، تسبیح و حمد حقّ بپردازید. هنگامی که به آیات استغفار و طلب عفو و بخشش می رسید، استغفار کنید و طلب عفو و مغفرت نمایید. آنجایی که به ذکر صالحان می رسید، از خدا بخواهید شما را نیز از آنان و در جمع آنان قرار دهد و آنگاه که به ذکر اهل طغیان و غفلت می رسید، از خدا بخواهید که شما را از ورود به جمع آنان حفظ کند.

امام صادق علیه السلام فرمود:

به هنگام تلاوت قرآن وقتی به آیه ای رسیدی که در آن ذکر بهشت شده است، از خدا بهشت را بخواه، و وقتی به آیه ای رسیدی که در آن ذکر آتش به میان آمده است، به خدا از آتش پناه ببر.

(بحار الأنوار، جلد ۸۹، صفحه ۲۱۶)