پنج نوع حيا در بیان امام صادق علیه السلام

پنج نوع حيا در بیان امام صادق علیه السلام

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: حیاء پنج نوع است: حیای گناه، حیای تقصیر، حیای کرامت، حیای محبت، حیای هیبت، برای هر یک از اینها اهلی است و برای اهل آن مرتبه ای جداگانه.

قالَ الصادقُ (علیه السلام): الْحَيَاءُ خَمْسَةُ اََنْوَاعٍ حَيَاءُ ذَنْبٍ وَ حَيَاءُ تَقْصِيرٍ وَ حَيَاءُ كَرَامَةٍ وَ حَيَاءُ حُبٍّ وَ حَيَاءُ هَيْبَةٍ وَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْ ذَلِكَ اَهْلٌ وَ لِاَهْلِهِ مَرْتَبَةٌ عَلَى حِدَةٍ.

١ - حياى گناه: پايين ‏ترين مرتبه حياست كه مربوط به توده مردم می ‏باشد و مانع گناه می ‏شود.
٢ - حياى تقصير: يعنى شخص شرم می ‏كند مرتكب عملى گردد كه مقصّر واقع شود.
٣ - حياى كرامت: شخص بزرگوار  به سبب داشتن عزت نفس، از ارتكاب خلاف جلوگيرى می ‏كند.
٤ - حياى محبت: اين حيا ناشى از تابش شعاع محبت الهى بر قلب انسان است و اجازه مخالفت با حق را نمی ‏دهد.
٥ - حياى هيبت: اين حيا ناشى از خشيت از خالق جهان است.

هر كس به اندازه معرفت خود از خدا به درجه و مرتبه ‏اى از حيا دست می ‏يابد.

منبع: بحارالأنوار، ج ٦٨، ص ٣٣.