به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ تاریخ مبارزات مردم ایران زمین، سرشار از گفتار، رفتار و اندیشه خلاق نخبگان و سرآمدان سترگ تاریخ است که در این میان تنها راه برای رسیدن به سعادت، بررسی زندگی و روح اندیشه آنان به شمار می رود. مصطفی چمران از جمله این نخبگان بود که با توجه به اوضاع نابسامان فکری و سیاسی جامعه آن روزگار توانست با شجاعت به تمامی تعهدات ملی و اسلامی خود عمل کند.
وی در 1311 خورشیدی در خانواده ای مذهبی در تهران به دنیا آمد. هوش و نبوغ وی از همان کودکی زبانزد همگان بود و در مسیر علم آموزی، موفق و ممتاز به شمار می رفت. مهدی بازرگان از استادان دانشکده فنی درباره شهید چمران می گوید «یکی از دانشجویان ممتاز دانشکده مصطفی چمران بود، استعداد کم نظیری داشت، یک بار نمره امتحانش را 22 داده بودم! آن قدر کارش عالی بود که دیدم طلبکار است. گفتم این دو نمره طلبت را در امتحانات آخر سال حساب می کنم، اما این کار هرگز صورت نگرفت زیرا همیشه در نمره گرفتن، او طلبکار بود و من بدهکار ماندم.»
این مجاهد نستوه در 1332 خورشیدی با بورس تحصیلی به دانشگاه برکلی در ایالت کالیفرنیا آمریکا رفت و به همراه شماری از دانشجویان همفکر خود انجمن اسلامی را ایجاد کرد و همین عاملی برای قطع بورسیه وی به وسیله رژیم پهلوی شد اما این موضوع نتوانست مانع از ادامه تحصیل وی شود و پس از انجام دادن تحقیقات علمی فراوان در جمع مشهورترین دانشمندان جهان با ممتازترین درجه علمی به کسب دکتری الکترونیک و فیزیک پلاسما موفق شد.
** شهید چمران و شروع فعالیت های سیاسی
چمران فعالیت های سیاسی خود را زمانی آغاز کرد که فضای فکری و سیاسی غالب بر مراکز دانشگاهی در اختیار برخی از افراد تندرو بود. وی به عنوان عضو فعال کمیته نهضت مقاومت ملی پس از کودتای 28 مرداد بسیجِ مردم در مقابل اهداف کودتا را بر عهده گرفت و با حضوری فعال و شورانگیز در تمامی صحنه ها و با سخنرانی های پرشور در جمع دانشجویان و محافل جبهه ملی در چندین راهپیمایی که علیه رژیم پهلوی صورت گرفت، نقش موثر و تعیین کننده ای داشت. پس از قیام 15 خرداد 1342 خورشیدی، شهید چمران و بعضی از همفکران وی برای فراگیری فنون جنگ های پارتیزانی و آماده سازی برای نبرد مسلحانه و رویارویی با رژیم پهلوی به مصر رهسپار شدند و مدت 2 سال به صورت مخفیانه سخت ترین دوره های چریکی و جنگ های پارتیزانی را فرا گرفتند.
این مبارز نستوه در اواخر 1349 خورشیدی بنا به دعوت امام موسی صدر و به منظور ایجاد پایگاه مبارزاتی جدید، راهی لبنان شد و به هر طریق ممکن که می توانست فریاد مظلومیت شیعیان لبنان را به گوش همگان رساند و گفت: «من با ایمان به انقلاب قدم به این راه گذاشته ام و همه روزه در معرض مرگ و نیستی قرار گرفته ام ولی بر پایه ایمان به هدف و آزادی فلسطین از مرگ نهراسیده ام و همه خطرات را با آغوش باز استقبال کرده ام.»
درباره اینکه چرا شهید چمران جهاد در میدان نبرد را بر فعالیت های دانشگاهی خود مقدم می دانست، «محمدحسن قدیری ابیانه» کارشناس عالی امور استراتژیک، بنیانگذار نخستین انجمن اسلامی دانشجویی در ایتالیا و عضو انجمن علمی علوم راهبردی، معتقد است: «حزب الله کنونی شیعیانی هستند که به قدرتی تبدیل شده اند که نه تنها اسراییل بلکه هیچ قدرت خارجی دیگری توان مبارزه با آنها را نخواهند داشت. در لبنان نام و آوازه شهید چمران برای افرادی که حتی او را هرگز ندیده اند، تصویری از دلیرمردی را ترسیم می کند که از درس و دانشگاه خود گذشت و برای دفاع از اسلام و رهنمودهای آن به میدان های جنگ حق علیه باطل رفت.»
** فعالیت های سیاسی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران
شهید مصطفی چمران در جریان مبارزات انقلابی با شوری وصف ناپذیر برای دیدار امام خمینی(ره) و پیوستن به امواج خروشان مردم، پس از سال ها به وطن بازگشت و پس از پیروزی این نهضت مردمی، نخستین دوره های آموزشی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را راه اندازی کرد و خود به تربیت کادر آن مبادرت ورزید و پس از آن در سِمت معاونت نخست وزیر در امور انقلاب مشغول حل و فصل مسایل نقاط بحرانی کشور شد.
گروه های ضد انقلاب با پیروزی انقلاب اسلامی درصدد تجزیه مناطق مختلف کشور به ویژه استان مرزی کردستان بودند، در چنین شرایطی شهید چمران وارد صحنه شد و برای نخستین بار در غائله منطقه مرزی با کمک دیگر نظامیان به پاکسازی منطقه پرداخت. با صدور اعلامیه تاریخی امام خمینی(ره) مبنی بر عزیمت نیروهای ارتشی به منطقه پاوه، آنان به طور رسمی وارد معرکه شدند و تمامی مناطق اِشغال شده در کردستان پاکسازی شد و شهید چمران به تهران بازگشت. در اینباره «مهدی چمران» برادر این شهید والا مقام می گوید: «وی همواره رمز موفقیت خویش را حمله به نقطه اصلی و مرکز خطر می دانست. او آنجا را با عملیات چریکی خویش نابود و منافقان را مجبور به فرار یا تسلیم می کرد و در برابر برنامه های حساب شده و تاکتیک های قوی و رزمی این مبارز، افرادی که به انسان کشی در کردستان شهرت داشتند، توان مقاومت خویش را از دست می دادند.»
** شهید چمران و ساماندهی ارتش
شهید چمران در آبان 1358خورشیدی به پیشنهاد شورای انقلاب و به فرمان امام خمینی(ره) به عنوان نخستین فرد غیر نظامی در وزارت دفاع منصوب شد. وی پاکسازی ارتش را بر پایه اصول منطقی و صحیح در صدر کارهای خود در وزارت دفاع قرار داد. این مبارز نستوه در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، از طرف مردم تهران به نمایندگی انتخاب شد و تصمیم گرفت تا در تدوین قوانین و نظام جدید انقلابی،به ویژه در ارتش تمام تلاش خود را به کار بندد و با ارایه گزارش کار ارتش به امام (ره) ماموریت خود را به سرانجام برساند. «ابراهیم گلفام» جانشین معاونت فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح در این زمینه می گوید: «یکی از کارهای مهم و اساسی شهید چمران از همان روزهای اول، ایجاد هماهنگی بین ارتش، سپاه و نیروهای داوطلب مردمی بود.»
** حمله های چریکی علیه دشمن در جنگ تحمیلی
شهید مصطفی چمران با شروع جنگ تحمیلی و حمله ارتش بعث به مرزهای ایران با کسب اجازه از امام راحل به همراه آیت الله خامنه ای به اهواز رفت و شب بعد از ورود، نخستین حمله چریکی را علیه تانک های دشمن که تا چند کیلومتری شهر در حال سقوط اهواز پیش روی کرده بودند، آغاز کرد. وی سپس با آموزش گروهی از رزمندگان داوطلب ستاد جنگ های نامنظم را در اهواز تشکیل داد. «عادل عون» یکی از همرزمان شهید چمران از فعالیت‌های انقلابی، علمی و چریکی این مجاهد عارف در لبنان و ایران می گوید: «من با چمران زمانی که در مصر دوره‌های چریکی را می‌گذراندم آشنا شدم. به دلیل علاقه‌اش به «جمال عدالناصر» که یک انسان انقلابی بود، «ابوجمال» لقب گرفته بود و تا انتهای آموزش دوره های چریکی ما نام حقیقی یکدیگر را ندانستیم.»
همچنین «محمدحسن قدیری ابیانه» تاکتیک های چریکی بهنگام شهید چمران در تقابل با رژیم بعث را بسیار اصولی دانست و گفت: «با شروع جنگ تحمیلی عراق و حمله های بی رحمانه ارتش بعث به مرزهای کشور، شهید چمران نتوانست آرام بماند و با کسب اجازه از امام راحل به میدان جنگ و منطقه جنوب رفت. در آنجا به تربیت و سازماندهی رزمندگانی که به صورت داوطلب به میدان نبرد آمده بودند پرداخت و گروه منسجمی را تشکیل داد.»
** حرکت به طرف قربانگاه عشق
سرانجام این مبارز راه حق در 31 خرداد 1360 خورشیدی در منطقه دهلاویه نزدیک شهر سوسنگرد، بر اثر اصابت ترکش خمپاره های دشمن شهد شیرین شهادت را نوشید. شهادت سردار پرافتخار سپاه اسلام، تمامی امت مسلمان ایران و شیعیان محروم لبنان را در غمی شگرف فرو برد.
**آثار شهید مصطفی چمران
«بینش و نیایش، انسان وخدا، خدا بود و دیگر هیچ نبود، کردستان، لبنان،رقصی چنین میانه میدانم آرزوست و زیباترین سروده هستی» از جمله آثار این شهید مبارز است که به صورت کتاب تاکنون منتشر شده اند.
** فرجام سخن
مطالعه شخصیت و زندگی این شهید می تواند نگاه جوانان امروز را متحول کند. این رزمنده سپاه اسلام که در تمام صحنه ها شکرگزار خداوند بود، از ارزش های غیرالهی و ضدخدایی دوری می کرد و با شخصیتی عدالت طلب، همواره نسبت به اجرای تعالیم اسلام حساس بود. وی بهترین نمونه الگو و اسوه است و باید چمران را به جامعه شناساند.
