خواب ها و رویاها

افرادی هستند که می ‏خواهند خوابشان نیز لباس مادی پوشیده باشد و این گونه باشد که مثلا خواب هایی که می بینند، فردای آن شب اتفاق بیفتد. مهم آن است که خواب های انسان نیز کانالی به حقایق داشته باشد. روح انسان، زمانی که عروج می‏ کند، اگر مدتی این عروج برای او تکرار شد، خود انسان نیز متوجه می شود که روح به کجا رفته و خبرها را آورده است. جریان های قرآنی که در این زمینه هست، خیلی کامل و گویا است؛ انواع و اقسام خواب ها را هم دارد.
 حضرت یوسف علیه السلام خواب می‏ بینند؛ ولی حضرت یعقوب علیه السلام معبّر این خواب هستند. این خواب، مربوط به زمان آینده است. حضرت یعقوب علیه السلام رشدهایی را برای حضرت یوسف علیه السلام پیش بینی می‏ کنند، و حتی مشکل و مانع را هم از خود خواب به حضرت یوسف علیه السلام ارائه می‏ کنند:
قالَ یا بُنَیَّ لا تَقْصُصْ‏ رُؤْیاکَ عَلى‏ إِخْوَتِکَ فَیَکیدُوا لَکَ کَیْداً إِنَّ الشَّیْطانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوٌّ مُبین؛[۱]‏
[یعقوب علیه السّلام] گفت: فرزندم! خواب خود را براى برادرانت بازگو مکن که براى تو نقشه خطرناک می کشند. چرا که شیطان، دشمن آشکار انسان است.
حضرت یوسف علیه السلام خواب خود را این گونه به پدر می گوید:
یا أَبَتِ إِنِّی رَأَیْتُ‏ أَحَدَ عَشَرَ کَوْکَباً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ رَأَیْتُهُمْ لی‏ ساجِدین؛‏[۲]
پدرم! در خواب دیدم یازده ستاره و خورشید و ماه در برابر من سجده می کنند.
همین که حضرت یوسف علیه السلام برادران را در خواب به صورت ستاره دیده است، حکایت از این دارد که آن برادران، افرادی دارای دانش و فضل بوده ‏اند؛[۳] زیرا کوکب، معمولا علما هستند. آن ها اگر چه مشکلاتی برای حضرت یوسف علیه السلام ایجاد کردند؛ اما موفق شدن آن ها به توبه چه بسا از همین خواب معلوم بشود.
زوایای زیادی از خواب حضرت یوسف علیه السلام استفاده می شود که در سوره یوسف، بسیار زیبا بیان شده است. نمونه دیگر، خواب عزیز مصر است. خوابی که او می ‏بیند، مربوط به آینده کل مملکت است؛ چون خود او حاکم است و مرتبط با کل مملکت است.
خواب آن دو نفر که هم سلولی حضرت یوسف علیه السلام در زندان بودند نیز در سوره یوسف نقل شده است.[۴] آن ها خوابی که می بینند، مربوط به محدوده کاری خودشان است؛ چون دایره شخصیتی‏شان محدود است. آن کسی که دایره شخصیتی اش مقداری وسیع است قضایای مملکتی را می‏ بیند و حضرت یوسف علیه السلام هم هر دو خواب را تعبیر می کند.[۵]
در این زمان درست است که دسترسی به امام علیه السلام مستقیم نیست، اما بشارتی که برای شیعه هست، دیدن خواب های خوب در ارتباط با ولایت اهل بیت علیهم السلام است.[۶]
مؤمنین این گونه خواب ها را زیاد می بینند؛ ولی ما برای خواب هایی که می‏بینیم یک قالب و لباسی دوخته ‏ایم که اگر فلان طور باشد، خواب امام زمان علیه السلام است و اگر فلان باشد، فوق العاده است؛ در حالی که معنای خواب های خود را نمی‏ دانیم.
خداوند درباره حضرت یوسف علیه السلام می فرماید:
یُعَلِّمُکَ مِنْ تَأْویلِ الْأَحادیث؛‏[۷]
از تعبیر خواب ها به تو مى ‏آموزد.
اینکه به خواب، «احادیث» می‏ گویند به این دلیل است که اگر از عالم دیگر به هزار نفر، یک معنا ارائه شود، همه‏ آن ها نو و جدید خواهد بود؛ چون بین دل انسان و فضای عالم بالا، ارتباطی است که مطالب عالم بالا از یک کانال ورودی، به دل انسان می آید. چون کانال هر یک از انسان ها به حسب تربیت، محدوده ایمان، مقدار علاقه به اهل بیت علیهم السلام و التزام به شرع، مختلف است، مطالب هم مختلف است.

پی نوشت:
————————————————————————————-
[۱]. سوره یوسف، آیه ۵.
[۲]. سوره یوسف، آیه ۴.
[۳]. التفسیر الکبیر، ج‏۱۸، ص۴۲۱؛ تفسیر القرآن العظیم، ج‏۳، ص۴۶۶؛ تأویلات أهل السنه، ج‏۶، ص۲۰۶.
[۴]. وَ دَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَیانِ قالَ أَحَدُهُما إِنِّی أَرانی‏ أَعْصِرُ خَمْراً وَ قالَ الْآخَرُ إِنِّی أَرانی‏ أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسی‏ خُبْزاً تَأْکُلُ الطَّیْرُ مِنْهُ نَبِّئْنا بِتَأْویلِهِ إِنَّا نَراکَ مِنَ الْمُحْسِنین. (سوره یوسف، آیه ۳۶)‏
[۵]. یا صاحِبَیِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُکُما فَیَسْقی‏ رَبَّهُ خَمْراً وَ أَمَّا الْآخَرُ فَیُصْلَبُ فَتَأْکُلُ الطَّیْرُ مِنْ رَأْسِهِ قُضِیَ الْأَمْرُ الَّذی فیهِ تَسْتَفْتِیانِ. (سوره یوسف، آیه ۴۱)
[۶]. عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (عَلَیْهِ السَّلَامُ)، قَالَ: «الرُّؤْیَا عَلَى ثَلَاثَهِ وُجُوهٍ: بِشَارَهٍ مِنَ اللَّهِ لِلْمُؤْمِنِ، وَ تَحْذِیرٍ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ‏، وَ أَضْغَاثِ أَحْلَامٍ». (البرهان، ج‏۵، ۳۱۷)
[۷]. سوره یوسف، آیه ۶.

منبع : بنیاد هاد