وارث انبیا علیهم السلام

بسم الله الرحمن الرحیم ولا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم…
در زیارت امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف میخوانیم: «السَّلَامُ عَلَى وَارِثِ الْأنْبِیَاءِ وَ خَاتَمِ الْأوْصِیَاء؛۱ سلام بر کسی که وارث همه انبیا و ختم کننده اوصیا است». در یکی دیگر از زیارات حضرت میخوانیم: «الْمُنْتَهَى إِلَیْهِ مَوَارِیثُ الْأنْبِیَاءِ وَ لَدَیْهِ مَوْجُودٌ آثَارُ الْأصْفِیَاء؛۲ ارثهای انبیا به او رسیده و آثار اصفیا نزد او موجود است».
سؤال: ارث انبیا و اصفیا برای امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف چیست؟
چیزهای زیادی از انبیا به حضرت به ارث رسیده است که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
الف. اسم اعظم
شاید مهمترین آنها اسم اعظم باشد. در کتاب شریف اصول کافی نقل شده است که امام صادق علیه السلام فرمودند:
همانا به حضرت عیسی بن مریم، دو حرف از اسم اعظم عطا شد و با آنها، معجزات خود را انجام میداد و به حضرت موسی، چهار حرف و به حضرت ابراهیم، هشت حرف و به حضرت نوح، پانزده حرف و به حضرت آدم، بیست و پنج حرف از حروف اسم اعظم عطا شده بود و خداوند متعال همه آنها را برای حضرت محمد صلی الله علیه و آله جمع کرد. همانا اسم اعظم خداوند، هفتاد و سه حرف است که هفتاد و دو حرف آن به حضرت محمد صلی الله علیه و آله عطا شد و فقط یک حرف از آن به ایشان عطا نشده است.۳چنانکه امام حسن عسکری علیه السلام میفرمایند:
اسم اعظم خداوند هفتاد و سه حرف است. نزد آصف بن برخیا (وزیر حضرت سلیمان علیه السلام) یک حرف از آن هفتاد و سه حرف بود که وقتی آن یک حرف را بر زبان جاری کرد، در کمتر از یک چشم به هم زدن توانست تخت با عظمت بلقیس را از فرسنگها راه، نزد حضرت سلیمان حاضر کند و نزد ما اهلبیت هفتاد و دو حرف از آن حروف است و تنها یک حرف از آن نزد خداوند متعال باقی مانده و از همگان محجوب مانده است.۴بنابر این اسم اعظمی که تمام انبیا داشتند الآن به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به ارث رسیده و نزد ایشان است؛ چون وارث است.
ب. علوم و صفات تشریعی و تکوینی
همچنین هر چه پیامبران، علوم و صفات تشریعی و تکوینی داشتند، امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آنها را به ارث برده است.
نبی مکرم صلی الله علیه و آله میفرمود:
یَا جُنْدَبُ مَنْ أرَادَ أنْ یَنْظُرَ إِلَى آدَمَ فِی عِلْمِهِ وَ إِلَى نوحٍ فِی فَهْمِهِ وَ إِلَى إِبْرَاهِیمَ فِی خَلَّتِهِ وَ إِلَى مُوسَى فِی مُنَاجَاتِهِ وَ إِلَى عِیسَى فِی سِیَاحَتِهِ وَ إِلَى أیُّوبَ فِی صَبْرِهِ وَ بَلَائِهِ فَلْیَنْظُرْ إِلَى هَذَا الرَّجُلِ الْمُقَابِلِ الَّذِی هُوَ کَالشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ السَّارِی وَ الْکَوْکَبِ الدُّرِّیِّ أشْجَعُ النَّاسِ قَلْباً وَ أسْخَى النَّاسِ کَفّاً فَعَلَى مُبْغِضِهِ لَعْنَهُ اللهِ وَ الْمَلَائِکَهِ وَ النَّاسِ أجْمَعِینَ قَالَ فَالْتَفَتِ النَّاسُ یَنْظُرُونَ مِنْ هَذَا الْمُقْبِلِ فَإِذَا هُوَ عَلِیُّ بْنُ أبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ الصَّلَاهُ وَ السَّلَامُ؛۵
ای جندب! هر کس میخواهد به حضرت آدم از زاویه علمش و به حضرت نوح از زاویه فهمش و به حضرت ابراهیم در مقام خلیلیاش و به حضرت موسی در حالت مناجاتش و به حضرت عیسی در حالت جهانگردیاش و به ایوب در جلوه صبرش و بلاهایش نگاه کند، پس به این مردی که روبهرو است و مانند خورشید و ماه گردان و ستاره درخشان و شجاعترین مردم و سخاوتمندترین انسان است، نگاه کند. پس لعنت خداوند و ملائکه و همه مردم بر کسی که او را به غضب در آورد. جندب میگوید: همه مردم نگاه کردند تا ببینند آن روبهرو کیست، همه دیدند حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام است.
این مطلب، به حضرت امیر علیه السلام اختصاص ندارد؛ بلکه برای همه اهل بیت علیه السلام است؛ از این رو موقعی که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور میفرمایند به خانه خدا تکیه میدهند و میفرمایند:
ای خلایق! هر کسی میخواهد آدم و شیث علیهماالسلام را ببیند من آن آدم و شیث علیهماالسلام هستم. هر کس میخواهد نوح و فرزندش سام علیهماالسلام را بنگرد من آن نوح و سام علیهماالسلام هستم. هر کس میخواهد ابراهیم و اسماعیل علیهماالسلام را نظاره کند پس من آن ابراهیم و اسماعیل علیهماالسلام هستم و هر کس میخواهد به موسی و یوشع علیهماالسلام بنگرد من آن موسی و یوشع علیهماالسلام هستم و هر کس میخواهد به عیسی و شمعون علیهماالسلام نظر کند من آن عیسی و شمعون علیهماالسلام هستم. هر کس قصد دارد به محمد و علی علیهماالسلام نگاه کند من آن محمد و علی علیهماالسلام هستم. هر کس میخواهد به حسن و حسین علیهماالسلام نظر کند من آن حسن و حسین علیهماالسلام هستم. هر کس مایل است ائمهای را مشاهده کند که از فرزندان حسین علیه السلام هستند من آن ائمه علیهم السلام هستم. از من درباره هر چه میخواهید بپرسید، من شما را از هرچه قبلاً خبر داده شدید یا خبر داده نشدید با خبر خواهم کرد.۶
ج. معجزات انبیا
تمام معجزات انبیا و اولیا نزد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است؛۷ از این رو سید حسنی، موقعی که با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ملاقات میکند، به ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف عرض میکند: «یا بقیه الله، برای اطمینانِ لشکرم، معجزه پیامبران الهی را از شما میخواهم و آن حضرت همه را انجام میدهند. ۸
خدای نکرده کسی در این مسائل شک نکند؛ چون مقام ولایت، فوق اینها است. امام حسین علیه السلام سوگند یادکرده و فرموده است:
وَ اللهِ مَا خَلَقَ اللهُ شَیْئاً إِلَّا وَ قَدْ أمَرَهُ بِالطَّاعَهِ لَنَا؛ ۹
قسم به ذات حق، خدا به هر چیزی که آفریده، دستور داده است از ما اطاعت بکند.
اراده امام در تمام موجودات، نافذ است. امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف وارث این ائمه علیهم السلام است. علم و معجزات اولین و آخرین، نزد ایشان است.
د. وسایل مخصوص انبیا و اهلبیت علیهم السلام
غیر از علوم، مقامات و صفات انبیا، ابزار و وسایل شخصی انبیا هم به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به ارث رسیده است؛ مانند: عصای حضرت موسی علیه السلام، انگشتر حضرت سلیمان علیه السلام و پیراهن حضرت یوسف علیه السلام. خلاصه اینکه وسایل رفاهی، دفاعی و اقتصادی انبیا به ایشان، ارث رسیده است.۱۰عمامه و زره حضرت رسول صلی الله علیه و آله هم نزد حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است.۱۱سه زره نزد امام است؛ یکی برای امامت، دیگری برای نبی اکرم صلی الله علیه و آله و یک زره هم از آنِ خاتم الاوصیا است. در روایات متعددی است که فرزندان امام موسی بن جعفر علیهماالسلام گفتند: پدر، وصی شما کیست؟ فرمودند: علی. گفتند: علی از همه ما کوچکتر است؛ فرمودند: سه زره نزد من است. یک زره برای نبی اکرم صلی الله علیه و آله است. هر کسی بپوشد برایش بزرگ است. یک زره برای امام است که هر امامی آن را بپوشد اندازهاش میشود و اگر امام نباشد برایش بزرگ است. یک زره هم برای خاتم الاوصیا است. من زره جدم را پوشیدم برایم بزرگ بود. زره خاتم الاوصیا را پوشیدم برایم بزرگ بود؛ اما وقتی زره امامت را پوشیدم اندازه شد. شما هم بگیرید و بپوشید اندازه هر کدام که بود او امام است. آنها زره پیامبر صلی الله علیه و آلهرا پوشیدند بلند بود. زره امامت را پوشیدند دیدند این هم بزرگ است. امام رضا علیه السلام آن زره را پوشید اندازه شد. نوشتهاند علت اینکه اسم حضرت را «رضا» گذاشتند این است که دیگران به امامت ایشان راضی شدند؛ از این رو به ایشان گفتند: علی بن موسی الرضا علیه السلام. آن زره هم نزد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است؛ ولی زره نبی اکرم صلی الله علیه و آله را هم که ایشان بپوشند اندازهشان است؛ چون خاتم الاوصیا است اندازهشان است.۱۲یکی از میراث انبیا به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، حِجر (سنگ) حضرت موسی علیه السلام است. حضرت موسی علیه السلام این سنگ را با یک شتر، حمل میکرد و وقتی با عصا به آن سنگ میزدند، هر چه میخواستند از آن بیرون میآمد.آن سنگ هم نزد ولیّ عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است. در روایات است که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ابتدا با ۱۰۰۰۰ نفر از مکه حرکت میکنند تا به مدینه و نجف برسند. آن حضرت، وسایل خوراکی این جمعیت را از آن سنگ تهیه میکنند.۱۳پس حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف وارث تمام انبیا است. البته تمام انبیا هر کدام که کار خلاف عادت انجام دادند بر اثر ولایتشان بوده است. ولایت هم مراتبی دارد. امام زمان علیه السلام کاملترین درجات ولایت را دارد و میتواند هر کاری بکند. منظور اینکه عصا و حجر حضرت موسی علیه السلام وسیله است و آنچه اهمیت دارد، ولایت و امر نافذ خود امام است؛ وگرنه امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به اینها محتاج نیست. حضرت میفرمایند: «کُنْْ فَیَکُون؛ باش میباشد».
البته برای ولی الله الاعظم علیه السلام این امور، چیزی نیست. رفقا و خادمان ایشان از این کارها میکردهاند، برای خود ایشان که سهل است. چنانکه در روایت داریم که خداوند متعال میفرماید:
یَا ابْنَ آدَمَ، أنَا أقُولُ لِلشَّیْ‏ءِ کُنْ فَیَکُونُ أطِعْنِی فِیمَا أمَرْتُکَ أجْعَلْکَ تَقُولُ لِلشَّیْ‏ءِ کُنْ فَیَکُونُ؛۱۴
ای فرزند آدم! من هر چیزی را بخواهم میگویم باش و او موجود میشود. تو من را اطاعت کن تا تو را هم به مقامی برسانم که به هر چه بخواهی، بگویی باش و آن چیز ایجاد شود.

کرامات سقای یزدی
یکی از رفقای یزدی، پیرمردی بود که به نجف می آمد.او یک مشک آب داشت و به همه میگفت بیایید از این آب بخورید. وی انسانی شوخ طبع بود و او را بابا صدا میزدند. بعضی میگفتند: این پیرمرد طی الارض و اسم اعظم دارد. من یک شب به مسجد رفته بودم، دیدم او کنار در ایستاده است و میگوید: ناصری بیا آب بخور. رفتم و خوردم و به او گفتم: بابا! زاد المسافرینی به ما نمیدهی؛ یعنی یک خوراکی به ما نمیدهی؟ یک چیزی به بنده داد و گفت: این برای شما باشد. سپس داخل مسجد رفتیم. متولّی مسجد سهله، شیخ جواد سهلاوی رحمه الله نام داشت که فرد بسیار فوقالعادهای بود. مکرر نزد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف تشرف داشت. به ایشان گفتم: بابا به من زاد المسافرین داد. شیخ جواد سهلاوی رحمه الله گفت: این پیرمرد خیلی فوقالعاده است. من دیشب ساعت چهار شب خواستم امتحانش کنم، داخل اطاقش رفتم و گفتم: بابا، یکی از رفقا فردا میخواهد به ایران برود، من یک قلم و دو تا کاغذ و دو تا پاکت میخواهم تا نامه بنویسم و بفرستم تا به ایران برود، اینجا هم که مسجد سهله و وسط بیابان است، من نمیتوانم اینها را تهیه کنم. شما نداری به من بدهی؟ پیرمردگفت: حالا این موقع شب، کاغذ و قلم و پاکت کجا پیدا میشود. گفتم: من میخواهم و اصرار کردم. گفت: خوب بنشین تا فکری بکنم، سپس بیرون رفت و با دو تا کاغذ و پاکت و قلم آمد و آنها را به من داد. به او گفتم: بابا! من گرسنهام، گفت: خوب به منزلتان برو. گفتم: مهمان داشتیم، همه غذاها را خوردند. گفت: خوب حالا چه میخواهی؟ گفتم: دو تا نان تازه، یک کاسه ماست و یک دسته ریحان. چیزهایی را گفتم که در آن حوالی نباشد. پیرمرد یزدی گفت: این هم غذاست که تو میخواهی؟ گفتم: خوب دیگر! پیرمرد برخاست، بیرون رفت و بعد از مدتی، همه غذاهایی که خواستم آورد.
وقتی بندههای عادی خدا اینگونه باشند، اولیا چگونهاند؟ تازه اینها در مرتبه پایین هستند؛ آنها که در مراتب بالا هستند چگونهاند؟
این امور برای ولیّ مطلق، مهم نیست. این امور برای ما مهم جلوه میکند برای اهلبیت علیهم السلام که این معجزات، مهم نیست.
من دیدم کسی که اشیا را تحت اختیار داشت و مستجاب الدعوه بود و هر چیز میخواست فوراً میشد. آن وقت امامزادهها، اولیا و ائمه علیهم السلام اینگونه نیستند؟! امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف این طور نیست؟!
خلاصه اینکه، خوب پناهگاهی داریم. باید قدرش را بدانیم و به او عشق بورزیم. خیلی به ما محبت کرده و میکنند. امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف میفرمایند شما فکر نکنید که من شما را رها کردم؛ بلکه شما زیر نظرید. حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف آنچه را که میفرمایند وحی مُنْزَل است. حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف هیچکدام از ما را در هیچ حالی از احوال، فراموش نمیکنند. ما هم سزاوار نیست ایشان را فراموش بکنیم. هر چه که پیش میآید نباید حضرت را فراموش کنیم. خدا میداند راه رفع گرفتاری مادی و معنویمان امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است.
-----------
پی‌نوشت:
۱. مصباح، کفعمی، ص ۴۹۷.
۲. بحارالأنوار، ج ۹۹، ص ۱۰۱.
۳. کافی، ج ۱، ص ۲۳۰.
۴. همان.
۵. شبیه این تعبیر، مکرر از پیامبر حکایت شده است. بحارالأنوار، ج ۳۹، ص ۳۶.
۶. بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۹.
۷. اثبات الهداه، ج ۵، ص ۳۲۸؛ منتخب الاثر، ص ۳۱۳.
۸. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۵-۱۶ با اندکی تفاوت.
۹. همان، ج ۴۴، ص ۱۸۳.
۱۰. در جلد اول کتاب شریف اصول کافی بابی با عنوان: «بَابُ مَا عِنْدَ الْأئِمَّهِ مِنْ آیَاتِ الْأنْبِیَاءِ؛ وسایلی که از انبیا به اهلبیت علیهم السلام ارث رسیده» وجود دارد.
۱۱. بحارالأنوار،ج۵۲، ص ۲۴۲.
۱۲. کافی، ج ۱، ص ۳۸۹.
۱۳. کافی، ج ۱، ص ۲۳۱.
۱۴. بحارالأنوار، ج ۹۰، ص ۳۷۶؛ بصائرالدرجات، ص ۱۹۵؛ کافی، ج۱، ص۲۳۲.
---------------
منبع : محو دلدار